Ngoài ra, các máy bay chiến đấu chiến lược (B-1B, B-2A) và chiến thuật (F-15, F-16, F-18…) có các hệ thống hỗ trợ tác chiến điện tử đã đóng góp một phần quan trọng vào hoạt động khai thác phổ điện từ trường và hỗ trợ theo dõi tình hình chiến trường. Toàn bộ các máy bay tác chiến điện tử được kết nối với hệ thống tác chiến điện tử ở các căn cứ không quân tại Tây Ban Nha, Italia, Anh và Hy Lạp. 

Hệ thống tác chiến điện tử của hải quân được cấu thành bởi các hệ thống tác chiến điện tử đặt trên các tàu chiến. Những tàu này được trang bị hệ thống radar trinh sát và các hệ thống tác chiến điện tử kiểu kết hợp AN/SLQ-29; máy gây nhiễu AN/ULQ-6; hệ thống tác chiến điện tử AN/SLQ-32, AN/SLQ-30; hệ thống phóng nhiễu tiêu cực MK-36SRBOC; hệ thống thu, theo dõi tác chiến điện tử AN/WLR-8...

Trước khi phát động cuộc chiến, các hoạt động giám sát chiến trường được tiến hành khá rầm rộ, nhiều đợt hoạt động của các loại máy bay như P-3C, RC-135… được tiến hành xung quanh lãnh thổ Lybia và truyền các tín hiệu xung về căn cứ. 

Tiến công điện tử

NATO đã sử dụng tối ưu năng lượng điện từ, năng lượng định hướng và tên lửa bức xạ tiến công vào lực lượng Lybia, phá hủy cơ sở hạ tầng và trang thiết bị kỹ thuật quân sự của Lybia, vô hiệu hoá khả năng đáp trả của quân đội Lybia, làm giảm hiệu quả sử dụng phổ điện từ để gây nhiễu, đánh lừa.

Đáng chú ý, ngoài việc sử dụng các vệ tinh trên quỹ đạo để giám sát chiến trường, NATO còn sử dụng máy bay E-2C, E-3, EA-6B và RC-135 để gây nhiễu, trinh sát điện tử và phát hiện các mục tiêu; sử dụng các máy bay trinh sát tầm cao U-2 và máy bay không người lái RQ-4B hoạt động liên tục trong nhiều giờ, chế áp các hệ thống chỉ huy, thông tin, radar phòng không Lybia. 

Khi đạt được mục đích làm mù radar và gây rối loạn thông tin cho quân đội Lybia, NATO bất ngờ dùng máy bay chiến lược B-1B và B-2A ném bom và phóng tên lửa hành trình Tomahawk vào các trung tâm chỉ huy, thông tin… sử dụng máy bay chiến đấu phóng tên lửa chống bức xạ để phá huỷ radar phòng không của Lybia. 

Bảo vệ điện tử và hỗ trợ tác chiến điện tử 

NATO đã sử dụng số lượng lớn máy bay kết hợp cùng vệ tinh tiến hành trinh sát điện tử trong các môi trường khác nhau liên tục trước và trong quá trình tác chiến trên dải tần rộng và công nghệ tiên tiến nhất. 

Máy bay tác chiến điện tử chuyên dụng EA-6B, EC-130H chế áp, áp đảo các hệ thống radar, tên lửa và hệ thống kiểm soát thông tin và tình báo của Lybia, tạo điều kiện cho máy bay chiến đấu đánh phá các mục tiêu trọng yếu. Máy bay EA-6B gây nhiễu hộ tống cho máy bay B-2A đánh phá nhiều công trình trọng yếu của Lybia. 

Đặc biệt, lần đầu tiên Mỹ đã sử dụng máy bay tác chiến điện tử EA-18G Growler chở các loại radar, ăng-ten và nhiều loại thiết bị công nghệ cao, như thiết bị trinh sát thu sóng AN/ALQ-218, bộ thu sóng AN/ALQ-218, bộ gây nhiễu sóng radar AN/ALQ-99, thiết bị phá sóng liên lạc Raytheon ALQ-227(V)1, hệ thống thông tin liên lạc INCANS... gây nhiễu nặng cho môi trường xung quanh, tạo điều kiện thuận lợi cho các máy bay chiến đấu hoạt động, trong khi các hệ thống cảnh báo và phòng không của Lybia gần như bị tê liệt hoàn toàn không thể hoạt động được. 

Có thể nói, trong sử dụng lực lượng và trang bị tác chiến điện tử, NATO rất coi trọng ưu thế về công nghệ, tạo yếu tố bất ngờ làm đối phương trở tay không kịp, từ đó nhanh chóng giải quyết chiến trường, giành chiến thắng, giảm thiểu được thương vong.  

Tuy nhiên, do các hoạt động gây nhiễu và chế áp điện tử được tiến hành liên tục nên các thiết bị dễ bị phát hiện. Đặc biệt, làm tăng gánh nặng bảo đảm điều kiện dung hợp điện từ; số kênh liên lạc trùng lắp cũng tăng gây phức tạp cho việc chế áp vô tuyến điện; hệ thống chỉ huy và điều khiển vũ khí tuy hiện đại nhưng cũng bộc lộ nhiều khả năng bị tổn thương.   

Nguyên Phong

Tổng thống đắc cử Mỹ sau đó miêu tả Bộ Tư Pháp nước này từ lâu đã bị ‘vũ khí hóa’ để chống lại ông cùng nhiều đảng viên Cộng hòa. Tuy nhiên, việc bà Pam nắm quyền thì mọi thứ sẽ thay đổi.

“Bà Pam sẽ hướng Bộ Tư pháp Mỹ về mục đích ban đầu là chống tội phạm, và khiến nước Mỹ an toàn trở lại. Tôi biết bà ấy trong nhiều năm. Đó là một người thông minh và cứng rắn…”, ông Trump viết thêm.

Theo The Hill, việc ông Trump chọn bà Pam Bondi vào vị trí Bộ trưởng Tư Pháp Mỹ diễn ra trong bối cảnh cựu Hạ nghị sĩ Matt Gaetz gần đây đã rút lui khỏi đề cử.

Trước đó, ngày 13/11, ông Trump đã công bố đề cử ông Matt Gaetz làm Bộ trưởng Tư pháp Mỹ trong chính quyền nhiệm kỳ mới của mình. Tuy nhiên, việc đề cử này đã trở thành chủ đề gây tranh cãi khi Hạ nghị sĩ này đang vướng vào vụ “lùm xùm” vì có quan hệ tình dục với một học sinh trung học mới 17 tuổi.

Tuy được đề cử làm người đứng đầu Bộ Tư pháp Mỹ nhưng ông Gaetz được xem là người chưa từng làm việc tại cơ quan này cũng như không làm công tố viên ở bất kỳ cấp chính quyền nào. Do vậy, dường như để tránh vụ việc đi quá xa và ảnh hưởng đến Chính quyền sắp tới của ông Trump nên ngày 21/11, ông Gaetz đã có bài đăng trên mạng xã hội X xin rút khỏi danh sách đề cử.

Trong khi các nước Đông Âu mong muốn NATO sẽ công bố một lộ trình nào đó dành cho Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh sắp diễn ra ở Vilnius, Lithuania vào các ngày 11 – 12/7, Mỹ và Đức tỏ ra thận trọng với bất kỳ động thái nào có thể đưa liên minh tiến gần hơn đến tình trạng đối đầu trực tiếp với Nga.

Mọi quyết định mở rộng liên minh đều phải có sự đồng ý của tất cả 31 nước thành viên. Trong khi, Tổng thống Nga Vladimir Putin từng trích dẫn việc NATO mở rộng tới gần biên giới nước này trong 2 thập kỷ qua là một trong những lí do khiến ông quyết định mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào ngày 24/2/2022.

Giới quan sát nhận định, với Ukraine, trở thành thành viên NATO không phải là chuyện dễ dàng.

Theo Reuters, tại một hội nghị ở Bucharest, Romania năm 2008, NATO nhất trí sẽ cho phép Ukraine gia nhập liên minh trong tương lai. Song, các nhà lãnh đạo NATO đã không trao cho Kiev bản Kế hoạch hành động để có tư cách thành viên (MAP).

Theo quy trình MAP từng áp dụng cho các nước Đông Âu xin vào NATO, bất kỳ quốc gia ứng viên nào cũng phải chứng minh họ đáp ứng một loạt tiêu chí về chính trị, kinh tế và quân sự cũng như có khả năng đóng góp cho các hoạt động quân sự của khối.

Kể từ năm 1999, hầu hết các nước muốn được kết nạp vào NATO đều tuân theo MAP, mặc dù thủ tục này không bắt buộc. Ví dụ, Phần Lan và Thụy Điển, hai nước từng giữ quan điểm trung lập nhưng hợp tác chặt chẽ với NATO, đã được mời trực tiếp tham gia liên minh.

Trong một chuyến thăm hiếm hoi tới Kiev vào tháng 4 năm nay, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg từng tuyên bố, "vị trí phù hợp” của Ukraine là trong liên minh. Tuy nhiên, quan chức này lưu ý, Ukraine sẽ không thể gia nhập khối khi cuộc xung đột với Nga vẫn tiếp diễn.

Đầu tháng 6, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, Kiev hiểu lập trường nói trên. Song, đến cuối tháng, ông Zelensky lặp lại lời kêu gọi NATO gửi lời mời Ukraine chính thức dự hội nghị thượng đỉnh của khối ở Vilnius. Dẫu vậy, ông Stoltenberg đã loại trừ khả năng này.

Hiện chưa rõ con đường gia nhập NATO của Ukraine sẽ như thế nào, khi ngày càng nhiều quốc gia, kể cả Anh và Đức, đề xuất bỏ qua quy trình MAP. Nếu đề xuất được phê chuẩn, NATO có thể đáp ứng yêu cầu của Kiev và các đồng minh của họ ở Đông Âu cũng như hiện thực hóa lời hứa tại hội nghị thượng đỉnh Bucharest 2008 mà không cần gửi lời mời chính thức hoặc thời gian biểu cho Ukraine.

Ngoài ra, quân đội Ukraine đã thực hiện những bước quan trọng hướng tới các tiêu chuẩn của NATO kể từ khi xung đột với Nga bùng phát. Quá trình này đang tăng tốc khi Kiev dần cạn kiệt vũ khí và đạn dược do Liên Xô sản xuất, trong khi các nước phương Tây giúp huấn luyện binh sĩ Ukraine theo tiêu chuẩn của NATO và viện trợ cho họ ngày càng nhiều vũ khí tân tiến.

Tuy nhiên, một số nước thành viên NATO, đặc biệt là Mỹ và Đức, hiện không tán thành việc hạ thấp các tiêu chuẩn để đẩy nhanh tốc độ kết nạp Ukraine. Giới quan sát cho biết, một trong những quan ngại chính của những nước này là việc áp dụng điều 5 trong Hiệp ước Washington của NATO.

Điều khoản về phòng vệ tập thể nói trên quy định, bất kỳ hành động tấn công nào nhằm vào một nước thành viên cũng được coi là tấn công vào cả NATO và đòi hỏi sự đáp trả của liên minh. Việc kết nạp Ukraine vào thời điểm hiện tại do đó đồng nghĩa NATO sẽ trở thành một bên tham gia cuộc xung đột với Nga, viễn cảnh Mỹ và các đồng minh luôn muốn tránh.

Moscow đã nhiều lần cảnh báo sẽ trả đũa nếu NATO quyết định kết nạp Ukraine. Fabrice Poitier, giám đốc hoạch định chính sách của NATO dưới thời cựu Tổng thư ký Anders Fogh Rasmussen, cho rằng liên minh nên tìm kiếm một giải pháp sáng tạo trong thời điểm “nhạy cảm” hiện nay.

>>> Đọc tin thời sự thế giới trên báo VietNamNet 

Mỹ xác nhận sẽ gửi bom chùm cho Kiev, NATO hứa kết nạp Ukraine