Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ cảnh báo rằng sử dụng quá nhiều thiết bị điện tử, kĩ thuật số có thể làm trẻ em và thanh thiếu niên có nguy cơ béo phì, các vấn đề về giấc ngủ, nguy cơ đe doạ trực tuyến và hoạt động tiêu cực ở trường.

Học viện khuyến khích phụ huynh nên nói chuyện với con cái về an toàn trực tuyến và bảo mật riêng tư, yêu cầu chúng tránh các hành vi nguy hiểm trên mạng như chat sex và cảnh giác với những lời mời trực tuyến.

Vậy trẻ tiêu tốn bao nhiêu thời gian để giải trí qua màn hình?

Một báo cá  o phát hành năm nay bởi Common Sense Media cho biết trẻ em từ 8 tuổi tiêu tốn trung bình 2 giờ 19 phút mỗi ngày trên màn hình. Thời gian đó phần lớn để xem TV và video một mình; chiếm 72% thời gian giải trí trên màn hình.

Tăng trưởng diễn ra từ năm 2011, khi một nhóm tuổi cùng dành ra thời lượng trung bình 1 giờ 55 phút mỗi ngày cho việc giải trí qua màn hình.

Hầu hết thời gian dành cho các thiết bị điện tử bao gồm TV, máy tính, trò chơi điện tử và đĩa DVD. Dù các hoạt động này đã giảm từ năm 2011, nhưng thời gian dành cho điện thoại di động lại tăng lên đáng kể (các kết quả gần đây đã đạt được thông qua khảo sát 1.454 cha mẹ có con từ 8 tuổi trở lên, thực hiện vào tháng Giêng và tháng Hai).

Đối với trẻ từ 8 đến 12 tuổi, thời gian giải trí qua màn hình trung bình là 4 giờ 36 phút mỗi ngày, theo báo cáo năm 2015 của Common Sense Media. Trẻ vị thành niên đã dành trung bình 4 tiếng rưỡi mỗi ngày với các thiết bị cảm ứng và 6 giờ với tất cả các thiết bị điện tử, bao gồm đọc và nghe nhạc.

Báo cáo cho biết hoạt động hàng đầu của trẻ vị thành niên là xem TV: Gần 62% trẻ được khảo sát cho biết chúng xem TV hàng ngày.

Cũng theo báo cáo năm 2015, có sự khác biệt về giới trong các hoạt động giải trí qua màn hình. Các chàng trai dành nhiều thời gian hơn để chơi game, trong khi các cô gái dành nhiều thời gian hơn cho âm nhạc và mạng xã hội. Thiết bị di động chiếm 41% tổng thời gian sử dụng phương tiện có màn hình của lứa tuổi này.

Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo nên hạn chế dùng thiết bị có màn hình với trẻ em dưới 18 tháng tuổi để trò chuyện video. Đối với trẻ lớn hơn, cha mẹ cần chọn những nội dung chất lượng cao và xem cùng với con để giúp chúng hiểu những gì mình đang nhìn thấy.

Mặt khác, Học viện cho rằng không nên để các thiết bị có màn hình quấy rầy giấc ngủ và thói quen tập luyện của trẻ.

Cơ quan này kêu gọi các bậc cha mẹ đảm bảo rằng con cái của họ có khoảng thời gian không-thiết-bị để dành cho gia đình và chỉ định các khu vực không được sử dụng trong nhà.

Cô gái liều lĩnh, vừa chở con vừa bấm điện thoại khi đi xe máy

Mặc dù đứa trẻ được thắt dây bảo vệ, thế nhưng việc vừa di chuyển trên xe máy vừa bấm điện thoại là vô cùng nguy hiểm.

“Chợ cỏ” trên facebook

Không khó để thấy nhộn nhịp của “chợ cỏ”. Trên mạng xã hội facebook hoặc từ công cụ tìm kiếm Google, gõ từ khóa “cỏ Mỹ”, lập tức xuất hiện hàng chục trang mạng chuyên bán “cỏ”.

“Cỏ Mỹ” được chào bán công khai trên Facebook với những chỉ dẫn hết sức cụ thể.

Trong vai người dùng, chúng tôi nhắn tin tới trang facebook có tên “Cỏ Mỹ Hà Nội” đặt vấn đề mua hàng, lập tức, nhận được phản hồi: “Cảm ơn bạn đã nhắn tin, chúng tôi chuyên bán sỉ - lẻ “cỏ Mỹ” tại Hà Nội, các khu vực Gia Lâm, Long Biên. Xin hãy liên hệ trực tiếp cho chúng tôi theo số 0984.199.xxx”. Cuối tin nhắn, người này không quên báo giá.

Gọi đến số điện máy vừa được cung cấp, bên kia đầu dây là một giọng nam còn khá trẻ, cũng không tỏ ra đề phòng, rất nhiệt tình tư vấn về cách “chơi sao cho sướng” cũng như phương pháp giao dịch hiệu quả. Nếu mua lẻ, theo hướng dẫn, chúng tôi chỉ cần mua thẻ cào điện thoại, gửi mã số và cho biết địa chỉ là 15 phút sau có hàng. Nếu mua với số lượng lớn, địa điểm giao dịch sẽ là từ khu vực phố Sủi, huyện Gia Lâm lùi đến chân cầu Phù Đổng. Tiền trao cháo múc. Khi PV đặt nghi ngại bị tráo hàng, bên kia đầu dây vồn vã trấn an: “Chúng tôi đã bán được 2 năm cho rất nhiều khách hàng ở nội thành, rất uy tín, anh không cần lo lắng”.

Nhìn ngoài đời, gói “cỏ Mỹ” này trông không khác nhiều gói thuốc lào.

Tương tự, một trang web khác có tên “Cỏ Mỹ” với số liên lạc 01665.566.xxx cũng nhanh chóng “khớp lệnh” của PV trong vai khách hàng. Giá mua lẻ thì 200.000 đồng/3 điếu. Mua gói dạng sợi thì 600.000 đồng/8gr. Khu vực giao dịch là đường Trường Chinh còn nếu khách ở xa thì sẽ có người giao đến tận nơi. Thậm chí, chủ hàng còn khẳng định số lượng bao nhiêu cũng có cùng đảm bảo xanh rờn: Không “phê”, trả lại tiền. Thắc mắc vì sao giá lại cao hơn các địa chỉ bán hàng khác trên mạng, chủ hàng cho biết hàng thật, chất lượng cao thì giá cao. Thậm chí người này còn khuyến cáo trên thị trường hiện nay có nhiều loại, gọi tên “cỏ Mỹ” để lừa, thực chất là hàng nhập từ Trung Quốc, Lào với giá rất rẻ, dùng rất nguy hiểm, dễ bị sốc…

“Bập” vào, là không dứt ra được

Tôi đi gặp Bắc - cậu bạn cũ, để xác tín những gì vừa mắt thấy, tai nghe. Bắc năm nay 34 tuổi, gầy nhẳng, có thâm niên trong “nghề” hút sách... Bắc giải thích: “Nên hiểu thế này, “cỏ Mỹ” thực chất là một loại ma túy nguy hiểm, ở dạng sợi thái nhỏ và đóng gói như túi thuốc lào. Do quá trình tổng hợp, điều chế dễ dàng nên giá khá mềm, lại dễ sử dụng nên hiện tại khá được ưa chuộng. Vấn đề ở chỗ, nhiều người vẫn nghĩ “cỏ Mỹ” không gây nghiện, nhưng khi bập vào, không dứt ra được”. Theo lời Bắc, “cỏ Mỹ” trên thị trường hiện có nhiều loại với các tên gọi khác nhau. Bên ngoài những bao bì cũng có nhiều cái tên đa dạng. Nếu trước kia, khi chưa chính thức bị cấm, các trang mạng xã hội sẵn sàng cung cấp hình ảnh thật của cỏ Mỹ với đủ các loại hình ảnh màu mè thì giờ đã “kín đáo” hơn khi sử dụng chiêu ngụy trang bằng… các loại trà khác nhau có tên rất kêu như Fake weed, K2, Spice Sliver… Thậm chí, không ít các gói “cỏ Mỹ” còn được ngụy trang dưới dạng các gói… trà giảm cân. “Thực tế, việc ngụy trang “cỏ” dưới các gói trà giảm cân đang được khá nhiều đại lý áp dụng, bởi nếu nhìn bề ngoài, cỏ Mỹ tổng hợp khá giống một số loại trà giảm cân thông thường. Khách mới thì cứ lên mạng mà tìm. Còn không thì có những địa chỉ quen. Dễ như mua rau”, Bắc cho biết thêm.

Để qua mắt cơ quan chức năng, “cỏ Mỹ” hiện đang được nhiều đại lý ngụy trang bằng những gói trà giảm cân.

Kể với tôi về cái thứ cảm giác kỳ ảo “cỏ Mỹ” đem lại, Bắc cho biết, lần đầu dùng giấy OCB quấn “cỏ” ngay tại quán trà đá, cảm giác “cỏ” đem lại như say bia... Lần thứ hai, Bắc bắt đầu ngồi một mình mắng cái đầu gối: “Đứng im! Đừng có rung nữa”. Sau đó, Bắc ngồi lắng nghe tiếng... gió xem gió đang nói gì, cảm giác như có người thủ thỉ vào tai những điều khi tỉnh lại chẳng thể nhớ. Lần thứ ba, quên mất đường về nhà, thấy mọi con đường đều giống hệt nhau, Bắc nhớ đến gương mặt người thân đã quá cố và bật khóc ngon lành. Lần thứ tư, thứ năm, thì bắt đầu xuất hiện ảo giác, có lần, Bắc đã cầm bật lửa quyết tâm đốt cháy tóc thằng bạn ngồi đối diện. Nhiều lần sau đó, là chìm trong những cảm giác hư hư thực thực...

“Chợ cỏ” ngoài đời thực

Thông qua Bắc, tôi liên hệ với H - một đầu mối cung cấp “cỏ” có tiếng tại khu vực quận Hai Bà Trưng. Hàng của H, theo quảng cáo, là chuẩn và giá cả phải chăng. Không những thế, việc giao dịch với H cũng rất nhanh và thuận tiện bởi tay này bán hàng tại nhà riêng nằm sâu trong một con ngõ nhỏ trên phố Trần Khát Chân.

Sau khi liên lạc, có mặt tại con ngõ và đi đến số nhà đã được cung cấp vào lúc chập tối, theo quan sát của chúng tôi trước cửa nhà của H kê 3 chiếc ghế con. Ở đó, có 3 thanh niên đang ngồi công khai hút những điếu thuốc nhồi “cỏ” bên trong với mùi ngai ngái...

Thấy tôi đọc đúng “mật khẩu”, H sau phút giây đề phóng đã tỏ ra thoải mái hơn, quảng cáo: “Nhiều tiền thì cứ ca mà hút, 500.000 đồng gói 2gr, êm và say hơn. Còn không thì lấy “cỏ” cũng được”. Sau đó, H đưa cho tôi xem những gói nylon nhỏ trong suốt bằng cỡ 2 ngón tay, bên trong nhìn rõ những sợi “cỏ” nhỏ sậm màu cánh gián, ngắn và dầy hơn sợi thuốc lào một chút. Vờ như cần về xin ý kiến, tôi đánh bài “chuồn” trong câu gọi với theo của chủ nhà: “Mày cứ yên tâm, hàng anh chuẩn rồi, không ưng lần sau ra đây anh trả lại tiền”… Ngoài H, chúng tôi cũng được giới thiệu đến một nhân vật nữa tên K, địa điểm giao dịch là một quán game ở sát chân cầu Cống Mọc. Đến điểm hẹn, không cần chờ đợi quá lâu, một thanh niên chỉ khoảng 20 tuổi đã đến và chìa ra trước mặt chúng tôi gói “cỏ” loại 7,5gr đồng thời yêu cầu thanh toán.

Không chỉ nhộn nhịp tại khu vực nội thành, theo tìm hiểu của chúng tôi, cơn lốc “cỏ Mỹ” giờ đây cũng đã tràn cả về các vùng quê xa trung tâm, gây xáo trộn nếp sinh hoạt của một bộ phận giới trẻ nông thôn. Sau nhiều nỗ lực liên hệ, chúng tôi cũng được đồng ý cho xuất hiện tại một buổi giao dịch giữa hai đầu nậu tại khu vực ngã tư Vác (phố Vác, huyện Thanh Oai) vào lúc 23h30’ ngày cuối cùng của tháng 9. Do sự xuất hiện bất ngờ của vị khách không mời là tôi, nên lịch hẹn bị lùi lại mất gần 1h đồng hồ. Trong lúc chờ đợi, Mạnh - người đã đồng ý cho tôi theo, giải thích “cỏ” được chia làm 3 loại: Thường, Mỹ và Ca. Do điều kiện kinh tế, thanh niên nông thôn chủ yếu hút loại bình dân. Hơn 2 năm trong nghề, Mạnh chưa từng nhận được đơn hàng nào mua Ca. Cậu này cũng cho biết thêm: “Ở khu vực ngoại thành, “cỏ” chủ yếu được ở dạng điếu lẻ, mỗi điếu người bán lãi khoảng từ 50 - 150 nghìn đồng. Gọi là “cỏ Mỹ” cho oai chứ phần lớn chỉ toàn hàng Trung Quốc hoặc Lào. Bập vào món này, nghiện lúc nào không biết”. Sau khoảng 1h chờ đợi, một thanh niên dong dỏng cao được Mạnh giới thiệu là đại lý “cỏ” của toàn huyện Thanh Oai cũng xuất hiện. Sau khi đe nẹt Mạnh vài câu (vì sự xuất hiện của tôi), cuộc giao dịch diễn ra cũng rất chóng vánh. Mặc dù là số lượng được cho là khá lớn nhưng cũng không khác mua lẻ là bao nhiêu. Đưa tiền là lấy hàng, không cần hỏi han, kiểm tra.

Ở ngay thủ đô, đang có những lứa thanh niên vùi mình trong thứ “cỏ” độc hại, đánh đổi tương lai bằng phút giây bốc đồng. Việc mua bán thứ “cỏ Mỹ” này thì đang quá dễ dàng. Đây là một thực trạng đáng báo động, cần sự vào cuộc mạnh tay hơn nữa của các cơ quan chức năng.

Nguy hại khôn lường

Theo BSCK II Nguyễn Trung Quân (Bệnh viện Quân y 103), hoạt chất chính có trong “cỏ Mỹ” là XLR-11 hay còn gọi là 5-fluoro-UR-144. Chất này khi sử dụng gây hoang tưởng, dãn đồng tử, hoại não, mất trí và tạo ảo giác kích động mạnh, nguy hiểm hơn cả cần sa. Người sử dụng nhiều sẽ bị loạn thần, mất kiểm soát, suy kiệt sức khỏe và cần phải được đưa vào viện điều trị, cai nghiện. Trước những hiểm họa của “cỏ Mỹ” đối với cộng đồng, Chính phủ đã ban hành Nghị định 126/2015/NĐ-CP bổ sung “cỏ Mỹ” vào danh mục các chất ma túy và tiền chất. Theo nghị định này, hành vi tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép “cỏ Mỹ” sẽ xử lý hình sự như hành vi tàng trữ, vận chuyển, mua bán cần sa.

(Theo Lao Động)

Zeekr, ra mắt năm 2021, đã trở thành một đối thủ đáng gờm trong thị trường xe điện, trong khi Lynk & Co, liên doanh giữa Geely và Volvo từ năm 2017, gặp nhiều thách thức trước sự phát triển nhanh chóng của xe điện. Dù đạt doanh số một triệu sau 6 năm, Lynk & Co chỉ mới giới thiệu chiếc xe điện đầu tiên, Z10, trong 2024. Trong quá trình hợp nhất, Lynk & Co sẽ giữ lại thương hiệu nhưng đội ngũ và chiến lược sẽ phối hợp chặt chẽ hơn với Zeekr, đặc biệt về tài chính và mua sắm.