Nhận định, soi kèo Vissel Kobe vs Gamba Osaka, 17h ngày 18/9

>> Bác sĩ ‘choáng’, giữa thủ đô bôi nước mắm chữa ung thư

Thiếu nữ 18 chưa chồng cũng mắc ung thư vú

Vừa tốt nghiệp xong cấp 3, Nguyễn Minh Thùy (18 tuổi, Hà Nội) đột nhiên phát hiện một bên vú nổi u cục bất thường. Khi được mẹ dẫn đến khám tại BV K, cô gái trẻ sững sờ khi nghe bác sĩ thông báo mắc ung thư vú giai đoạn 2. Cả tương lai tưởng chừng như sụp đổ trước mắt.

Sau khi nghe bác sĩ giải thích, thêm người nhà động viên, cô gái trẻ sau đó đã đồng ý phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú, tuân thủ phác đồ điều trị đều đặn suốt 2 năm qua và giờ vẫn đến BV K tái khám thường xuyên.

TS.BS Lê Thanh Đức, Trưởng khoa Nội 5, BV K cho biết, Việt Nam cũng như các nước châu Á nói chung có tỉ lệ mắc ung thư vú ở độ tuổi trẻ hơn hẳn khu vực Châu Âu hay Bắc Mỹ, tỉ lệ bệnh nhân 32-36 tuổi rất nhiều.

TS.BS Lê Thanh Đức lật giở hồ sơ bệnh nhân ung thư vú đang điều trị tại khoa

Theo thống kê trên thế giới, tuổi càng cao, khả năng mắc ung thư vú càng lớn, trong đó dưới 10% ung thư vú xảy ra trước tuổi 40, 25% xảy ra trước tuổi 50 và trên 50% xảy ra sau 50 tuổi.

Trong y văn thế giới, từng ghi nhận những ca mắc ung thư rất sớm, tuy nhiên độ tuổi dưới 20 rất hiếm. Ngoài trường hợp như cô gái trẻ nói trên, BV K cũng điều trị cho không ít bệnh nhân ung thư vú mới 20-22 tuổi và nhiều ca 25-28 tuổi.

Như trường hợp của Hồ Thái Trinh, 21 tuổi, đang theo học ĐH tại Hà Nội, phát hiện ung thư vú vào tháng 2 vừa qua, khi bệnh đã tiến triển sang giai đoạn 2B. Hiện tại, Thái Trinh đã phẫu thuật và đang xạ trị.

Cũng đang ở độ tuổi rực rỡ thanh xuân, khi đang học năm cuối đại học ở Hà Nội, Trần Thu Nguyệt (Nam Định) thỉnh thoảng thấy đau bên vú phải. Cô đã đi khám nhiều chuyên khoa trước khi đến BV K kiểm tra và được bác sĩ thông báo ung thư vú ở giai đoạn rất sớm T1M0.

Tuy nhiên TS Đức cho biết, so với các bệnh nhân lớn tuổi, ung thư vú ở người trẻ tiên lượng không tốt bằng và đến nay các nghiên cứu vẫn chưa lý giải được. Trong đó tốc độ sinh sôi tế bào mạnh hơn, độ ác tính cao hơn, tỉ lệ tái phát cao hơn, thời gian giữ được ổn định ngắn hơn.

TS Đức dẫn chứng, có trường hợp nữ bệnh nhân 25 và 28 tuổi, đã điều trị ổn định một thời gian nhưng sau lại tát phát.

Như trường hợp của Thu Nguyệt, dù may mắn phát hiện ở giai đoạn rất sớm nhưng sau phẫu thuật, bệnh vẫn tiến triển, di căn vào gan. Bắt đầu từ tháng 8 năm ngoái, bệnh nhân đã được xạ trị song khối u tiếp tục di căn vào mật, não và hiện đã xạ trị não.

Đến nay, thế giới vẫn chưa tìm ra nguyên nhân trực tiếp gây ung thư vú nhưng đã tìm thấy những mối liên hệ chặt chẽ giữa các yếu tố từ môi trường cũng như nội tại cơ thể với ung thư vú (yếu tố nguy cơ ngoại sinh và yếu tố nguy cơ nội sinh).

Trong đó, 80% ung thư nói chung cũng như ung thư vú liên quan trực tiếp với các yếu tố ngoại sinh, đặc biệt là môi trường sống. Tỉ lệ phụ nữ mắc ung thư vú cao ở các nước phát triển là một minh chứng.

Quan trọng nhất là tự khám

Ung thư vú là ung thư phổ biến hàng đầu ở nữ giới, tại Hoa Kỳ, cứ 5 phụ nữ có một trường hợp mắc.

So với các nước phát triển, tỉ lệ ung thư vú ở Việt Nam không quá cao, theo số liệu WHO 2018, số ca mắc mới ung thư vú của Việt Nam xếp vị trí 146/185 quốc gia, vùng lãnh thổ có số liệu về ung thư với tỉ lệ 26,4 ca/100.000 dân, tương đương 15.000 ca. Trong đó, 40% bệnh nhân tử vong, tương đương khoảng 6.000 ca, xếp vị trí 150/185.

Thời kỳ "tiền lâm sàng" ung thư vú thường kéo dài tới 8-10 năm. Đây là thời gian để một tế bào ung thư vú đầu tiên trở thành một khối u có đường kính 1 cm (tương đương 1 tỉ tế bào) để có thể sờ thấy.

Bệnh nhân ung thư vú ở giai đoạn muộn khi đến bệnh viện

Từ 1 cm thành khối u có đường kính 2 cm cần 4 tháng. Giai đoạn này có thể phát hiện bằng sờ nắn, khám tuyến vú đúng cách.

Khi hình thành khối u to ở xung quanh núm vú, sẽ kéo tụt núm xuống. Khi khối u xâm lấn ra ngoài, sẽ làm thay đổi màu hoặc khiến da sần như vỏ cam.

Khối u cũng gây tình trạng sưng, nóng, đỏ, đau một vùng hay toàn bộ tuyến vú. Khi đó tiên lượng đã rất nặng.

Ngoài ra rất có thể phát hiện tình trạng chảy dịch núm vú, màu hồng hoặc dịch máu. Trong một số trường hợp xuất hiện hạch nách, nhiều trường hợp u nhỏ nhưng hạch nách to gây chèn ép thần kinh, gây đau dọc mặt trong cánh tay lan xuống ngón tay. 

Những trường hợp đến muộn khi khối u to, xâm lấn da gây vỡ, chảy dịch, máu ra ngoài hoặc di căn xương, di căn phổi...

GS Trần Văn Thuấn, Giám đốc BV K khẳng định: “Ung thư vú hoàn toàn có thể chữa khỏi. Trong đó việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Càng sớm việc điều trị càng đơn giản, hiệu quả điều trị càng cao, chi phí điều trị càng ít, tỉ lệ sống thêm 10-25 năm rất cao”.

Đáng tiếc, ở Việt Nam, tỉ lệ bệnh nhân ung thư vú ở giai đoạn muộn mới đến bệnh viện còn rất lớn.

So với các ung thư khác, ung thư vú dễ phát hiện sớm nhất. Theo GS Thuấn, nếu được phát hiện ở giai đoạn đầu có thể chữa khỏi bệnh tới hơn 80%, ở giai đoạn 2 tỷ lệ này là 60%, sang giai đoạn 3 khả năng khỏi hẳn thấp và đến giai đoạn 4, thường việc điều trị chỉ để kéo dài cuộc sống, giảm bớt các triệu chứng đau đớn.

Do đó, các bác sĩ luôn khuyến cáo, để phát hiện sớm ung thư vú, cách đơn giản nhất là phụ nữ tự sờ, khám vú thường xuyên, thời điểm tốt nhất là sau kỳ kinh 7 ngày khi tuyến vú mềm nhất.

Phụ nữ sau 50 tuổi nên định kỳ tầm soát vú, chụp x-quang tuyến vú 1 năm/lần, những trường hợp có nguy cơ cao khi trong gia đình có bố mẹ, mắc ung thư vú hoặc các ung thư khác cần đi tầm soát sớm hơn do 5-10% ung thư vú có tính di truyền của một gen bất thường, còn gọi là gen đột biến BRCA1 và BRCA2.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi.

Thúy Hạnh

Nhận tạng hiến từ người phụ nữ, 3 người đều chết vì 'lây' ung thư vú

Sau khi nhận tạng hiến từ một người phụ nữ chết vì đột quỵ ở tuổi 53, đã có 3 người tử vong vì cùng một nguyên nhân: ung thư vú.