Năm 2020 kinh tế khu vực Đông Nam Á ảm đạm do ảnh hưởng của Covid-19. Các chính phủ thúc đẩy mạnh mẽ xu hướng làm việc, học tập trên mạng khiến cả khu vực tư lẫn công đều đầu tư mạnh cho những phương án đưa mọi thứ lên môi trường Internet. Việc này gia tăng cơ hội cho tội phạm mạng khai thác tấn công người dùng.

Nguy cơ an ninh mạng trong năm 2021 vì thế sẽ liên quan nhiều đến xu hướng làm việc mới.

Bảo mật 5G

Năm 2019 chứng kiến ​​sự ra đời của mạng 5G và năm nay, công nghệ 5G được triển khai rộng rãi trên thiết bị di động. Nhiều nhà cung cấp phần cứng đã và đang cập nhật dòng sản phẩm của mình để tương thích với 5G.

Các nhà khai thác viễn thông ở Đông Nam Á, trong đó có Thái Lan, Việt Nam, Singapore,... đang cố gắng theo kịp sự phát triển công nghệ này. Điều này một phần được thúc đẩy bởi nhu cầu triển khai các giải pháp y học từ xa để hạn chế tiếp xúc trong tình hình dịch Covid-19. Năm 2021 sẽ là năm đẩy nhanh tốc độ triển khai những giải pháp này.

Mạng 5G được thiết kế để các tính năng hoạt động được chuyển sang phần mềm nhiều hơn phần cứng. Việc này tạo điều kiện xuất hiện nhiều bề mặt tấn công tiềm ẩn (số lượng các điểm dễ bị tấn công trong hệ thống máy tính), vì phần mềm được xem là dễ tiếp cận và dễ bị khai thác lỗ hổng bảo mật hơn. Các chuyên gia bảo mật Kaspersky cho rằng tác nhân đe dọa có thể đi trước các nhà nghiên cứu trong việc tìm ra lỗ hổng tấn công.

Số hóa

Với trạng thái bình thường mới, phần lớn các lĩnh vực trong khu vực trải qua quá trình chuyển đổi kỹ thuật số để tồn tại. Trường học chuyển sang hình thức học từ xa, doanh nghiệp vừa và nhỏ bắt đầu hình thức hoạt động trực tuyến, nhiều nhà hàng thay đổi toàn bộ mô hình kinh doanh, lần đầu tiên cung cấp dịch vụ giao hàng tận nhà.

Việc gia tăng người dùng online khiến xu hướng thanh toán trực tuyến mạnh hơn, tạo mối nguy cho bảo mật. Các phương thức tấn công lừa đảo đã tăng trong năm 2020 sẽ tiếp tục kéo dài đến 2021.

Song song đó, năm ngoái nhiều vụ lừa đảo liên quan vắc-xin Covid-19 đã tung ra, năm nay khi tiêm chủng bắt đầu thử nghiệm, các vụ lừa đảo liên quan dự báo sẽ tiếp diễn.

Tương tự, do làm việc từ xa, nhiều người sử dụng mạng riêng ảo (VPN). Tăng cường làm việc từ xa và phụ thuộc vào VPN mở ra một vectơ tấn công tiềm năng khác: thu thập thông tin đăng nhập của người dùng thông qua phương pháp tấn công phi kỹ thuật trong thế giới thực như lừa đảo bằng giọng nói để có được quyền truy cập vào VPN của công ty. Những kẻ tấn công cũng có thể thực hiện tấn công gián điệp mà không cần cài cắm phần mềm độc hại vào thiết bị của nạn nhân.

Bầu cử

Malaysia gần đây đã tuyên bố sẽ tiến hành bầu cử lại khi đại dịch được kiểm soát. Nếu tuyên bố này được thông qua, kết quả bầu cử sẽ có vào năm 2021. Việt Nam cũng tổ chức Đại hội 13 của Đảng vào cuối tháng 1 và Philippines dự kiến ​​tổ chức bầu cử quốc gia vào năm 2022.

Covid-19 khiến nhiều người truy cập Internet hơn trước, do đó những chiến dịch tấn công mạng lợi dụng thông tin sai lệch tương đối sẵn sàng để triển khai.

Các tác nhân đe dọa có thể đến từ cả bên trong và bên ngoài. Do số lượng người dùng mạng xã hội và thiết bị di động ngày càng tăng, những chiến dịch tấn công mạng có thể ảnh hưởng đến quyết định của cử tri, hoặc ảnh hưởng đến hình ảnh các ứng viên.

Indonesia đã tổ chức tổng tuyển cử vào năm 2019. Một cuộc tấn công mạng vào quốc gia này khiến thông tin cá nhân của cử tri bị rò rỉ. Một số quốc gia khác có thể lâm vào tình cảnh tương tự.

Ngành y tế

Song song với giải pháp làm việc từ xa, xu hướng chăm sóc sức khoẻ qua mạng Internet cũng được ứng dụng. Ở nhiều quốc gia nơi chuyển đổi kỹ thuật số trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe đang phát triển mạnh, tin tặc sẽ tìm cách tấn công để khai thác dữ liệu.

Các loại vắc-xin, thiết bị y tế phục vụ đại dịch và một số thiết bị y tế khác cũng có thể bị xâm nhập.

Tăng cường theo dõi sức khỏe từ xa và tư vấn sức khỏe trực tuyến đồng nghĩa với việc ngày càng nhiều dữ liệu bệnh nhân được đưa lên môi trường trực tuyến, cũng như sự gia tăng của bề mặt tấn công trong toàn ngành y tế. 

Ransomware

Số lượng cuộc tấn công ransomware trên toàn khu vực đã giảm trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, Kaspersky nhận thấy các mối đe dọa ransomware ngày càng trở nên nguy hiểm, tinh vi và có chủ đích hơn. Lượng tiền chuộc được yêu cầu bởi các nhóm ransomware đã tăng lên đáng kể.

Trong khi số tiền chuộc được yêu cầu có thể tiếp tục tăng, Kaspersky cho rằng các cuộc tấn công ransomware sẽ gia tăng do số lượng mục tiêu tiềm năng trong khu vực tăng lên, do đó xu hướng hiện tại sẽ đảo ngược vào năm 2021. 

Bảo mật đám mây

Ngày càng nhiều doanh nghiệp sử dụng điện toán đám mây trong công cuộc chuyển đổi số. Đây cũng là bề mặt tấn công tương đối mới và có xu hướng gia tăng khi ngày càng nhiều doanh nghiệp tham gia. Đặc biệt, điều này thường xảy ra đối với những doanh nghiệp mới bắt đầu sử dụng nền tảng đám mây.

Hải Đăng

Tăng cường đảm bảo an toàn, an ninh mạng trong thời gian Đại hội Đảng và dịp lễ, tết 2021

Bộ TT&TT vừa đề nghị các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm để tăng cường bảo đảm an toàn, an ninh mạng trong thời gian Đại hội lần thứ XIII của Đảng và các dịp lễ, tết năm 2021.

Tuy nhiên, các lớp kết hợp lại làm cho hàng phòng thủ mạnh mẽ hơn - càng nhiều lớp, khả năng chống tấn công càng bền bỉ hơn và từ đó nâng cao khả năng ngăn chặn một vụ vi phạm. Đối với vấn đề an ninh mạng của các doanh nghiệp nhỏ tại Việt Nam, không có chỗ cho sự phức tạp - vì vậy, tốt nhất là giữ mọi thứ càng đơn giản càng tốt.

Nâng cao nhận thức về bảo mật

Đầu tiên, hãy cung cấp kiến thức để nhân viên biết phải làm gì và làm khi nào. Có một số nhận thức cần thiết và biết cách đối phó với sự cố an ninh mạng từ trước sẽ giúp giảm bớt sự hoang mang khi sự cố xảy ra, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp nhỏ không có sự hỗ trợ của đội ngũ CNTT chuyên biệt.

Xây dựng văn hóa tin cậy là điều cần thiết. Nếu ai đó làm sai điều gì đó, phản ứng không phải là khiển trách người đó mà phải đào tạo họ. Sau khi được đào tạo, tất cả nhân viên phải được kiểm tra và củng cố thông tin. Sự củng cố này phải nêu chi tiết những gì tổ chức đang cố gắng bảo vệ và tại sao điều quan trọng là phải tuân theo quy định. Với sự tham gia của nhân viên, họ sẽ bắt đầu chịu trách nhiệm, từ đó tạo lập một môi trường an toàn hơn nơi mọi người có thể tin tưởng.

Backup dữ liệu và hệ thống

Có phương án sao lưu phục hồi - là yêu cầu thiết yếu của một bản sao lưu. Nếu sử dụng backup, tổ chức phải có khả năng khôi phục từ backup đó. Vì vậy, hãy tập trung vào việc quản lý khôi phục sao lưu đó và thực hiện thường xuyên để đảm bảo rằng backup có hiệu quả. Một số hệ thống tiện ích cung cấp backup tự động, hỗ trợ set lịch backup theo mọi nhu cầu tại mọi thời điểm. Lợi điểm linh hoạt và tự động này rất phù hợp với các công ty không sở hữu sẵn đội ngũ IT chuyên môn công nghệ.

Ngoài ra, với các công việc sao lưu này, sử dụng giải pháp tự động cũng tiết kiệm cho các doanh nghiệp rất nhiều chi phí về con người và thiết bị dành cho xây dựng, vận hành giải pháp. Đây là khoản đầu tư tốt nhất vào bảo mật. Bằng cách luôn có thể khôi phục dữ liệu và hệ thống, cho dù có điều gì xảy ra, vẫn có một cơ sở để doanh nghiệp tham chiếu.

Xác thực đa yếu tố (MFA)

Không có lý do gì để không sử dụng MFA, đây là yêu cầu bắt buộc. MFA tạo ra một rào cản ngăn những kẻ tấn công và nên được sử dụng làm tuyến phòng thủ đầu tiên. MFA hiện là một tính năng và có sẵn trên hầu hết các nền tảng đám mây cung cấp dịch vụ miễn phí hoặc với chi phí tối thiểu. MFA là một công cụ bảo mật đơn giản và hiệu quả.

Mạng riêng ảo (VPN)

Đảm bảo việc truy cập vào các hệ thống mạng được an toàn cũng là một phần thiết yếu của an ninh không chỉ với các doanh nghiệp nhỏ. Sử dụng VPN hoặc bảo mật cấp SSL/ TLS cho các tài nguyên/ dữ liệu cốt lõi sẽ an toàn hơn so với việc không sử dụng biện pháp bảo vệ này. Mô hình VPN site to site được xem là phù hợp cho doanh nghiệp với các phương án sử dụng đa dạng: Tạo đường truyền bảo mật từ hệ thống của nhà cung cấp đến hệ thống DN, văn phòng DN và các nhà cung cấp khác.

Việc bảo vệ quyền truy cập thông qua mạng được mã hóa sẽ tăng thêm sự đảm bảo. Nó không phải là sự kiểm soát duy nhất cần thiết; Cần thực hiện kết hợp các biện pháp kiểm soát để giảm thiểu rủi ro một cách hiệu quả. Một số tổ chức có xu hướng sử dụng một kiểu kiểm soát nào đó, nhưng việc kết hợp nhiều giải pháp với nhau được khuyến nghị.

Quy tắc trao quyền theo giới hạn

Đảm bảo rằng nhân viên chỉ được tiếp cận những gì họ cần để hoàn thành chức năng công việc của mình. Đảm bảo rằng nếu vai trò của nhân viên thay đổi thì quyền truy cập được xem xét và thay đổi theo yêu cầu để quyền truy cập luôn luôn trong trạng thái thích hợp. Kiểm tra cấp quyền truy cập thường xuyên là cần thiết, phải nghiêm ngặt và tuân thủ quy trình để duy trì an ninh mạng cho các doanh nghiệp nhỏ. Sau khi đã cấp quyền truy cập, việc lấy lại "khá khó".

Hơn nữa, hầu hết nhân viên không cần quyền truy cập mà họ nghĩ rằng mình cần. Các hệ thống nên được vận hành theo cùng một cách; nhân viên chỉ nên có quyền truy cập mà họ yêu cầu. Ví dụ: nếu một máy tính hoặc thiết bị không cần quyền truy cập vào máy chủ thì đừng cấp cho máy tính đó quyền truy cập.

Giảm nguy cơ tấn công trực tiếp

Hạn chế đưa tài nguyên lên môi trường trực tuyến nếu không thực sự cần thiết. Cụ thể là các tài nguyên trên máy tính trong nội bộ tổ chức hoặc trên đám mây. Thay vì đưa mọi thứ lên online, hãy chọn lọc những gì vẫn có thể offline. Một số tài nguyên và nội dung không cần ở dạng trực tuyến. Nó an toàn hơn rất nhiều và có thể giảm thiểu nguy cơ tấn công theo cách này. Hãy nhớ rằng, tin tặc không thể tấn công những gì họ không thể tiếp cận.

Thực hiện vá lỗi thường xuyên

Đảm bảo rằng hệ thống luôn chạy phần mềm mới nhất. Từ góc độ bảo mật, người ta đã chứng minh rằng phần mềm mới thường tốt hơn phần mềm cũ. Nếu phần mềm không được cập nhật hoặc không còn được hỗ trợ, hãy xem xét việc ngừng sử dụng phần mềm đó. Nếu phần mềm đang được cập nhật, hãy đảm bảo luôn cài đặt phiên bản đã thử nghiệm, mới nhất và ổn định nhất. Hãy nhớ rằng bản vá không chỉ dành cho hệ điều hành và ứng dụng, bản vá phải phải được cập nhật cả cho firmware và các thiết bị.

Mặc dù việc quản lý này ngày càng dễ dàng hơn và thường miễn phí, nó vẫn đòi hỏi sự siêng năng. Quá trình này nên được ưu tiên và phải dành nhiều thời gian cho các phát kiến về bảo mật. Tin tặc có xu hướng khai thác lĩnh vực này rất nhiều. Song các nhà cung cấp và nhà sản xuất đang cải thiện cách phân phối bản vá, đồng thời tự động hóa việc vá các thiết bị, hệ điều hành và ứng dụng.

 P.V

Số vụ tấn công website Việt Nam có xu hướng giảm trong tháng 12

Nửa tháng đã qua chỉ ghi nhận 87 vụ tấn công mạng nhằm vào hệ thống tên miền của Việt Nam, theo số liệu của CyStack.