Mẫu xe được giới thiệu là một chiếc SUV 7 chỗ. Mitsubishi cho biết, sản phẩm này thể hiện rõ nét "chất Mitsubishi Motors", nhưng không tiết lộ thêm thông tin chi tiết. Kích thước, phân khúc và nền tảng của xe vẫn còn là một bí ẩn.

Nếu như ngày này, người dân các miền khác gọi là Tết Đoan ngọ với tập tục ăn cơm rượu, chỉ ăn trái cây để giết sâu bọ, thì ở làng tôi sống lại khác. Người dân bao đời chỉ gọi đó là ngày mùng 5 tháng 5. Nhưng cũng là một ngày tết thực sự, nhà nào nhà nấy quây quần bên nhau, ăn một bữa thịnh soạn.

Một bữa thịnh soạn để tổng kết những nhọc nhằn của mùa gặt vừa qua đi, để ăn mừng vì gia đình mình đã cùng nhau gặt hết mấy sào ruộng.

Những trận gió Lào nóng bỏng người, nắng như thiêu như đốt. Những ngày chỉ biết trông cậy vào ánh trăng để đi gặt đêm cho đỡ nắng. Những chuyến xe thồ chất lúa cao ngất - chỉ dựa sức người để chở về nhà… Hãy cứ để sau đi. Còn mùng 5 tháng 5, người nông dân cũng phải ăn mừng trước tiên.

Hôm đó, khu chợ nhỏ sôi động hẳn lên bởi người dân tấp nập chợ búa. Trong chiếc làn của các bà các mẹ là túi bún to, thêm con vịt và mớ rau sống. Bởi, món truyền thống của ngày Tết đặc biệt này, ở quê tôi, là bún vịt.

Với những nhà có đàn vịt nuôi thả quanh năm suốt tháng ở các con mương và ao, đây cũng là dịp bội thu. Ngày ấy, bún là thứ đổi khác chỉ thường cho dịp đặc biệt, nhất là ăn thấy dễ chịu vào mùa hè. Còn món vịt nấu xáo lại thể hiện tinh thần của “bữa tiệc mùa hè” hơn hết thảy.

Người dân làm lễ cúng. Ảnh: Lê Quân.

Mẹ tôi bán dưa mùng, giá và rau sống đã nhiều năm. Ngày mùng 5 tháng 5 cũng là dịp “cháy hàng” hơn cả. Bởi bún vịt không thể thiếu được món rau sống ăn kèm cho thanh mát.

Dưa mùng được làm từ những bẹ mùng trồng ven con nước chạy quanh nhà, muối chua lên cho vàng ươm, chấm cùng mắm tôm cũng là món ăn tuổi thơ của bao nhiêu thế hệ người dân làng tôi. Để bây giờ, chỉ một bát dưa mùng dân dã này cũng khiến bao người phải hoài nhớ.

Trước ngày Tết đặc biệt này, lũ trẻ chúng tôi đã háo hức chộn rộn không yên. Bởi đó là ngày cảm nhận được sự hạnh phúc và đủ đầy hiếm có trong một năm.

Bố mẹ ngày khác có thể bận rộn, bỏ quên lũ trẻ mặc sức lớn lên. Nhưng trong ngày này, người lớn thiết đãi chúng tôi một bữa no. Có lẽ, cha mẹ cứ nghĩ rằng con trẻ chỉ cần thấy no là vui rồi, nhưng thật tâm không khí quây quần, vui vẻ trong bữa cơm ấy mới khiến chúng tôi no hơn cả.

Chúng tôi từng sống trong những ngày tháng đối diện không ít trận cãi cọ, cơm không lành, canh không ngọt của cha mẹ, cũng là “đặc trưng” của nhiều gia đình thời đó.

Đến một ngày nhìn cảnh mẹ nhẹ nhàng phục vụ cha trên chiếu nhậu - thiếu cái bát, đôi đũa, xíu nước chấm - đều tất tả đi lấy hộ, cả nhà cụng ly bia hơi, rôm rả kể chuyện cười, rồi chẳng màng khó khăn, mệt nhọc chất chồng, cũng đủ làm nên những ký ức hạnh phúc trong lòng con trẻ.

Đêm mùa hè trăng thanh gió mát và chẳng phải học bài, chúng tôi kéo nhau ra đồng sau bữa cơm hạnh phúc. Cánh đồng sau mùa gặt chỉ còn trơ gốc mạ có sức hút kỳ lạ với bất kỳ đứa trẻ nào.

Dù không lội bì bõm dưới ruộng để bắt cua và chạy nhảy thỏa thuê như ban ngày, cái cảm giác đứng giữa cánh đồng, cảm nhận mênh mông đất trời vẫn thật tuyệt diệu.

Hò đuổi nhau, chơi trò đánh trận giả, rồi lại “lộn cầu vồng, có sông nước chảy, có chị mười ba…”, những tiếng cười cứ thế lanh lảnh vang xa.

Một lời nhắc nhở của cha về mùng 5 tháng 5 thôi mà gợi bao nhiêu ký ức dịu êm. Cảm giác cuộc sống giữa thành phố xô bồ và mệt nhoài, nhưng khoảng cách hơn 300 km, chất chồng thêm những nghĩa vụ ở nơi đây, cũng chẳng thể nói bỏ hết đấy muốn về là về.

Đôi khi nghĩ làm người nông dân vô tư, tự tại như cha mẹ lại vui vẻ và hạnh phúc, bởi ít nhất cũng đã dành tặng con cái một tuổi thơ thật đẹp. Đó là món quà vô giá mà đâu phải bố mẹ nào chọn thành phố để sống cũng dễ dàng dành được cho con.

Mừng Tết Đoan ngọ, chỉ muốn nói lời cảm ơn đời, cảm ơn cha mẹ vì đã cho con những cái Tết thật dịu êm như thế. Để dù lớn lên trong khốn khó đi nữa, chúng con vẫn có những mỏ neo hạnh phúc để nhớ về.

Bài cúng tết Đoan ngọ theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam

Tết Đoan ngọ (5/5 âm lịch) là một trong những ngày Tết truyền thống ở Việt Nam. VietNamNet xin giới thiệu tới độc giả bài cúng tết Đoan ngọ theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam.

Tôi cũng từng đôi lần theo ông nội tới thăm nhà văn Ngọc Giao. Từ sau năm 1954, nhà văn Ngọc Giao hầu như không công bố sáng tác do các vướng mắc mà ông "chịu đựng suốt bốn thập kỷ mà không hề phân trần biện bạch" (trích nhật ký của ông tôi). Năm 1992, ông tôi chuyển giao cho Hội Nhà văn bản tự bạch của ông Ngọc Giao, góp phần giúp giải tỏa "án treo" cho nhà văn này. Năm 1993, nhà văn Ngọc Giao được Hội Nhà văn Việt Nam xác nhận tư cách hội viên từ năm 1957, thuộc thế hệ sáng lập cùng với ông nội tôi.

Còn nhiều lắm, những nhà văn tài hoa mà cuộc đời nhiều truân chuyên: Hà Minh Tuân, Chu Thiên, Nguyễn Địch Dũng... ông tôi đều dành cho họ sự trân trọng, chia sẻ. Đối với thế hệ sau, những kỷ niệm về ông thường đầy ắp sự nâng đỡ tinh thần trước một đời sống văn học luôn sôi động và không ít sóng gió. Nhà văn Lê Minh Khuê kể chính ông đã ân cần khích lệ cô trong giai đoạn nhiều nỗi niềm của thời kỳ trước Đổi Mới: "Cháu yên tâm, bác và các chú sẽ bảo vệ cháu. Những ai cho rằng truyện của cháu ám chỉ này nọ, chính họ mới có vấn đề", cô Khuê nhớ lại những buổi tâm sự với ông ở sân Hội Nhà văn khi cô mới vào nghề.

Sau cách mạng Tháng Tám, ông tôi thuộc lớp văn nghệ sĩ sớm tham gia công tác quản lý văn hóa, văn nghệ của chính quyền cách mạng non trẻ. Ông từng giữ cương vị Ủy viên thường vụ Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng văn xuôi Hội Nhà văn Việt Nam trong nhiều năm. Trong điếu văn tại lễ tang của ông tôi, nhà văn Hữu Thỉnh nhớ về ông như người "nêu một mẫu mực về sự nghiêm cẩn, mực thước, tin cậy và ấm áp trước những công việc vô cùng tinh tế và nhạy cảm".

Đời sống văn hóa văn nghệ của một quốc gia thể hiện trình độ phát triển tư tưởng, tư duy và nhận thức của xã hội. Không chỉ một vài trường hợp đơn lẻ như ông tôi đã quan tâm, hàng loạt văn nghệ sĩ từng gặp "tai nạn lao động" từ lâu đã được phục hồi vị thế, được công nhận về tài năng và sự đóng góp đối với nền văn hóa, tư tưởng nước nhà, thể hiện qua các hành động rất ý nghĩa của cơ quan quản lý như trao giải thưởng, đặt tên đường. Mới đây nhất, Nghị quyết 45-NQ/TW được ban hành, yêu cầu có các chính sách đột phá trong trọng dụng, tôn vinh trí thức, nhất là bộ phận trí thức tinh hoa, các nhà văn hóa lớn.

Việc thực hiện hiệu quả các quyết sách lớn như vậy rõ ràng đòi hỏi sự am tường chuyên môn cũng như tư duy quản lý hiện đại của những người "cầm cân nảy mực". Sự phát triển vượt bậc của các sản phẩm văn hóa nghệ thuật đỉnh cao và khả năng phổ biến toàn cầu của văn hóa đại chúng Hàn Quốc là một câu chuyện tạo cảm hứng cho nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Ngoài tài năng nghệ sĩ, sự đầu tư bài bản, có thể dễ dàng nhận ra chính cách ứng xử với sản phẩm văn hóa của các nhà quản lý là yếu tố quyết định cho một nền nghệ thuật phát triển.

Hai bộ phim từng rất ăn khách của Hàn Quốc, Hạ cánh nơi anhvà Bỗng dưng trúng số đều có tuyến nhân vật là các chiến sĩ quân đội của Hàn Quốc và Bắc Triều Tiên. Trong cả hai phim, tình yêu, tình đồng bào, tình người giữa những con người nảy nở xuyên biên giới bất chấp nhiều khác biệt trong cách vận hành xã hội ở mỗi bên. Các câu chuyện đều hư cấu nhưng rất tài tình trong cách kể, đã được khán giả nhiều nước, đặc biệt là khu vực châu Á, ủng hộ nhiệt liệt, tạo nên các cơn sốt về doanh thu phòng vé và kỷ lục người xem.

Thực tế là, Hàn Quốc và Bắc Triều Tiên mới chỉ ký Hiệp định đình chiến chấm dứt trên danh nghĩa cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953, do vậy, cả hai nước hiện vẫn ở trong tình trạng chiến tranh với nhiều nghi kỵ. Tuy nhiên, ứng xử đối với văn hóa nghệ thuật của các nhà quản lý Hàn Quốc dường như phát đi thông điệp rằng, một sản phẩm văn hóa là có ích và đáng được khuyến khích khi nó khơi gợi tình yêu thương, vẻ đẹp của cuộc sống và những giá trị nhân bản nhất của con người. Ở một khía cạnh khác, bộ phim Ký sinh trùng của Hàn Quốc đoạt giải Oscar được đánh giá cao bởi chia sẻ góc nhìn thẳng thắn vào các vấn đề nhức nhối của xã hội Hàn Quốc.

Cách ứng xử với các đề tài sáng tác, sáng tạo của Hàn Quốc gợi mở câu chuyện về bản lĩnh của người quản lý văn hóa văn nghệ. Các khuôn mẫu vốn được coi là khuôn vàng thước ngọc như "phản diện - chính diện", "giàu tham - nghèo thảo", cần được mạnh dạn dỡ bỏ để khuyến khích sáng tạo nguyên bản. Triết lý "gác bỏ hận thù, hướng tới tương lai", "làm bạn với cả thế giới" giúp Việt Nam nhảy vọt về kinh tế cũng rất đáng tham khảo trong địa hạt văn hóa.

Tư duy để nghệ thuật tỏa sáng đúng sứ mệnh "vị nhân sinh" sẽ giúp hình thành nền văn hóa tiên tiến, đưa văn hóa nghệ thuật thành nền công nghiệp đóng góp dồi dào cho kinh tế. Người quản lý văn hóa cũng theo đó trưởng thành, trở thành những hạt nhân tích cực thúc đẩy văn hóa chứ không chỉ là các nhà quản lý "vị giấy phép".

Cẩm Hà