Ngân hàng Công thương bị cựu vô địch Thái Lan gieo sầu

Dưới góc nhìn của bà Nguyễn Thuý Uyên Phương (CEO chuỗi trường ngoại khóa Tomato Childrens Home), những mô hình về trường cho trẻ mồ côi cần được tính toán kỹ để tránh những hệ quả không tốt về cảm xúc, nhận thức, tâm lý cho các em.
 
Bài viết đã được đăng trên trang cá nhân và thể hiện quan điểm riêng của tác giả.

Em Nhật Hào (17 tuổi) và Đan Thanh (10 tuổi) trú tại Quận 12, TP.HCM mất bố trong đại dịch (ảnh: Trương Thanh Tùng)

Sáng nay, tôi đọc được tin một tập đoàn lớn xây trường cho trẻ em mồ côi trong đại dịch. Tôi cũng biết vài dự án tương tự nữa đang trong quá trình hình thành.

Trước hết, tôi muốn nói rằng, tôi luôn dành sự trân trọng và ngưỡng mộ cho những người đã quyết định khởi xướng và dấn thân cho ý tưởng rất cao đẹp nhưng cũng đầy thách thức này.

Những băn khoăn dưới đây của tôi chỉ nhằm góp thêm một góc nhìn giúp những hoạt động hỗ trợ trẻ em này mang lại lợi ích bền vững nhất.

Cho đến nay, tôi vẫn chưa đọc được đề án cụ thể của những dự án xây trường cho trẻ mồ côi do Covid-19, mà chủ yếu biết tin qua báo chí và mạng xã hội.  

Qua các thông tin này thì thấy, về bản chất, những dự án này gần với mô hình "mái ấm"/ "nhà cho trẻ mồ côi" (orphanage) hoặc "residential care" (làng cư trú cho trẻ mồ côi) hơn là trường học (school).

Sở dĩ, tôi nhận định như vậy là bởi vì các dự án này có chung hai đặc điểm lớn. Thứ nhất là quy tụ các em lại thành một cộng đồng riêng, có quy mô tương đối lớn; thứ hai là không chỉ dạy học, mà còn nuôi ăn ở, chăm sóc các em đến lúc trưởng thành.

Điều khiến tôi băn khoăn là, mô hình "mái ấm"/"nhà cho trẻ mồ côi" (orphanage) hay "residential care" (làng cư trú cho trẻ mồ côi) này trong thời gian gần đây đã được nhiều tổ chức bảo vệ trẻ em quốc tế chỉ ra rằng đó không phải là giải pháp tốt và đúng nhất cho trẻ em bị tổn thương.

Save The Children - tổ chức hàng đầu thế giới về các hoạt động nhân đạo cho trẻ em còn có cả một chiến dịch vận động các tình nguyện viên không tham gia tình nguyện cho các mái ấm/ trại mồ côi.

Vì sao vậy?

Nhiều nghiên cứu đáng tin cậy đã chỉ ra rằng, những trẻ em trưởng thành trong môi trường này thường gặp các vấn đề lâu dài về phát triển cảm xúc, nhận thức và rối loạn tâm lý.

Mô hình này không thực sự giải quyết được sự thiếu hụt lớn nhất của các em, đó là có một gia đình riêng quan tâm đến mình một cách riêng biệt. Nó còn có thể khiến các em bị tách khỏi "gia đình mở rộng" (extended family, tức họ hàng, người thân ngoài cha mẹ) và trở thành một cộng đồng "khác biệt".

Chi phí cho một trẻ em trong mô hình này cao gấp 10 lần chi phí của các mô hình hỗ trợ có tính chất gần với gia đình hơn (family setting), như là nhận con nuôi hoặc cha mẹ đỡ đầu.

Việc dùng tình nguyện viên ngắn hạn đến dạy học để giảm chi phí hoặc đến chơi với các em, như tôi nói ở trên, đã được các tổ chức quốc tế lên tiếng là "lợi bất cập hại". Vì nó gây ra cho các em một vấn đề gọi là “sự gắn bó giả tạo” (fake attachment").

Nhiều em rơi vào trạng thái hụt hẫng, có những vết thương tâm lý lớn sau khi một tình nguyện viên mà em yêu thương, gắn bó rời đi, sau đó phải mất nhiều thời gian để chữa lành.

Đáng lưu ý là, những vấn đề nêu trên không chỉ được nhận thấy ở những mô hình được quản lý kém, mà cả những mô hình được quản lý tốt, có cơ sở vật chất sạch đẹp.

Đến đây, chắc bạn sẽ thắc mắc: "Vậy chả lẽ không làm gì hết, cứ để mặc cho tụi nhỏ bơ vơ sao?"

Dưới đây là các kiến nghị của tôi:

Thứ nhất, nếu có tài chính và có lòng muốn giúp đỡ các em, xin hãy kết nối, hợp tác với các tổ chức uy tín về bảo vệ trẻ em. Đừng tự làm một mình vì đây là một vấn đề không chỉ cần đến "trái tim nóng" mà cần cả "cái đầu lạnh" để đi được xa. Các tổ chức này đều có giấy phép, có mạng lưới, có kinh nghiệm.

Trên thế giới, các thống kê đã ước tính có 1 triệu trẻ em mồ côi cha mẹ do Covid-19. Vì vậy, cộng đồng bảo vệ trẻ em thế giới cũng đã có những kế hoạch nhất định để giải quyết vấn đề này. Chúng ta có thể tham khảo, nhờ trợ giúp.

Thứ hai, xin hãy ưu tiên thực hiện những mô hình bảo trợ mà gần với mô hình một gia đình nhất. Chẳng hạn, nếu các em có người thân, họ hàng có thể nhận nuôi dưỡng các em, xin hãy hỗ trợ cho họ để họ là gia đình thứ hai của các em. (Tất nhiên là cần quy trình thẩm định và đồng hành dài hạn).

Nếu các em không còn họ hàng hoặc họ hàng không đủ tốt, thì có thể cân nhắc mô hình "gia đình đỡ đầu" (có quyền chăm sóc nhưng không có quyền giám hộ) hoặc những mái ấm có quy mô nhỏ như một gia đình ấm áp thôi.

Thứ ba, nếu không có lựa chọn khác tốt hơn mô hình "mái ấm"/ "nhà cho trẻ mồ côi" (orphanage) thì có thể tham khảo các lựa chọn như sau:

Thay vì tập hợp các em vào một ngôi trường riêng, hãy tài trợ để các em được đi học trong các ngôi trường bình thường, hòa nhập và kết nối với những trẻ em bình thường khác. Điều đó tốt hơn cho các em so với việc học chung với 100 bạn mà cả 100 bạn đều mồ côi giống mình.

Đầu tư ngân sách để tuyển dụng giáo viên, nhân viên làm việc dài hạn và cam kết gắn bó lâu dài. Không nên dùng tình nguyện viên tạm thời, ngắn hạn.

Đầu tư mạnh cho các chương trình tham vấn tâm lý, chăm sóc sức khỏe tinh thần cho các em. Nếu chỉ nuôi ăn ở, nuôi học, đối với các em sẽ là không đủ.

Năm ngoái, tôi đã có cơ hội được làm việc trong một dự án giáo dục cảm xúc và chăm sóc tinh thần cho các trẻ em ở một số mái ấm hiện có ở Việt Nam hiện nay, do một quỹ thiện nguyện Việt-Úc tài trợ.

Chính những người lãnh đạo của các mái ấm đó đã giúp tôi hiểu ra những khiếm khuyết của mô hình mà họ theo đuổi và giờ họ đang nỗ lực để cải tiến nó.

Có một mái ấm ở Sài Gòn khiến tôi thực sự ngưỡng mộ, khi người lãnh đạo mái ấm đó không chỉ đầu tư cho các em đi học ở trường bình thường, mà còn tuyển dụng giáo viên để kèm cặp và đi họp phụ huynh cho các em.

Bước vào đó, tôi sẽ không được chụp một tấm hình nào (để tôn trọng quyền riêng tư về danh tính của các em), và còn phải tuân thủ các nguyên tắc về ứng xử với các em (không được tự ý cho quà, cho kẹo, vuốt ve các em).

Chia sẻ như vậy, để mọi người hiểu rằng, tôi không hoàn toàn bài xích mô hình trường cho trẻ mồ côi do Covid-19, mà chỉ muốn chỉ ra những điểm để cải tiến hoặc những lựa chọn tốt hơn nếu có thể.

Tôi hy vọng rằng những hiến kế của mình đến được tay người cần đến. Và tôi xin chúc cho các anh chị, các mạnh thường quân đang ấp ủ các ý tưởng tương tự thật nhiều sức khỏe để sớm đưa ý tưởng thành hiện thực.

Điều các anh chị đã khởi đầu là vô cùng đẹp đẽ, rất mong các anh chị bước thêm một bước nữa để những đẹp đẽ này đi được xa hơn!

Nguyễn Thuý Uyên Phương(CEO chuỗi trường ngoại khóa Tomato Childrens Home)

Các bài viết trao đổi thêm về quan điểm của tác giả xin gửi về email: [email protected]. Xin cảm ơn!

Mái ấm cho trẻ mồ côi

Nhìn thấy cuộc gọi video của mẹ, bốn chị em Yến Nhi túm lại. Màn hình bên kia mở lên, Nhi thấy mẹ thở rít từng hồi...

VietNamNet đã có cuộc phỏng vấn ngắn với nam ca sĩ về niềm vui làm cha và sau khi bé Polo Huỳnh nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng.

Vì sao anh lại chọn thời điểm này để tiết lộ về con trai?

Tôi mong điều này từ lâu lắm rồi, đến gần sát ngày tôi thấy căng trong người, vô cùng sung sướng và hạnh phúc để chia sẻ tin vui này. Đối với Polo, con còn quá nhỏ chưa biết về sự nổi tiếng của ba, nhưng lớn lên khi đi ra đường mọi người sẽ biết đến Polo nhiều hơn, sẽ có nhiều người quen hơn. 

Từng là người thẳng thắn, quyết liệt nhưng 2 năm qua, anh “hiền” hơn khi xử lý những vụ việc ồn ào, anh hiền và nền tính hơn khi có con?

Phải nói thật, sự xuất hiện của Polo khiến tôi thay đổi hoàn toàn từ tính cách đến suy nghĩ, hành động. Tôi cảm giác mình đằm thắm hơn, hiền hơn, nhẹ nhàng hơn nhìn tất cả mọi thứ đều rất dung dị. Hiện tại, không có gì ý nghĩa và giá trị hơn là có thời gian dành cho con, chơi với con, yêu thương, vỗ về con. Polo giúp cho tôi có thêm sức mạnh, thêm những quyết định mới mẻ và những thay đổi của bản thân trong cuộc sống.

Những ngày đầu tập làm bố với anh có gì đáng nhớ? Các đồng nghiệp thân thiết giúp đỡ anh thế nào?

Lúc đó, tôi có nhờ Xuân Lan thậm chí nhờ cả “ngoại” Vũ Hà hát tiếng Thái để rủ Polo ngủ. Ca sĩ Dương Triệu Vũ, bạn Lâm Thành Kim, chị Hằng Hải Vương (mẹ ruột diễn viên Ngọc Thanh Tâm) và một số người bạn thân thiết xung quanh, thậm chí cả trợ lý cũng cho tôi lời khuyên. Mọi người đưa cho tôi rất nhiều ý kiến, như cái này tốt cho con, cái kia tốt cho ba, ai khuyên gì tôi cũng đều lắng nghe và tiếp thu.

Kỷ niệm vui trong quá trình làm cha của tôi rất nhiều. Tôi có nhiều clip ghi lại cảnh làm trò để con ăn, làm trò cho con cười, làm trò để dỗ con nín khóc... Tôi cảm thấy Polo cũng hiểu ba, nên bé rất ít khi khóc. Tôi không sợ tiếng khóc của con, mà tôi chỉ sợ con suy nghĩ là nó đang bị đau lòng, bị buồn thì mới khóc. Tôi có thể làm con hổ, con ngựa, con mèo, con ma, đủ thứ trò chỉ để cho con luôn vui vẻ.

Anh thận trọng bao bọc con cẩn thận suốt 3 năm qua, việc giấu kín này chắc hẳn không dễ dàng? 
 
Những bạn bè thân thiết của tôi như Hồ Ngọc Hà, Vũ Hà, Dương Triệu Vũ, Thanh Thảo, Quang Dũng, Lệ Quyên, Quang Linh, thậm chí cả Mỹ Tâm tôi đều chia sẻ chuyện này. Tôi vẫn nhớ, hôm nói chuyện này bên Mỹ, Vũ Hà còn nổi hết cả da gà. 

Tôi có rất nhiều lý do để giữ bí mật về Polo. Lúc công khai với bạn bè thân thiết, tôi nhờ họ giữ bí mật này giúp. Do đó, ai cũng tôn trọng, không nói ra. Với một người ồn ào như tôi, để giữ bí mật này trong vòng 3 năm là một sự chịu đựng rất lớn và vô cùng dằn vặt, nhưng cũng chỉ vì con tôi đã bước qua những ranh giới đó. Việc giữ bí mật tôi có con cũng có những cái hay của nó. 

Cuộc sống thường ngày của hai cha con ra sao? 

Thời gian biểu của tôi và con "đã" lắm, cứ sáng sớm ngủ dậy việc đầu tiên tôi làm là xuống phòng con trai. Những lúc ở nhà, tôi thường cho con ăn, ngủ, chơi với con, tất cả mọi thứ thay đổi từ khi con còn bé cho đến bây giờ. Tôi cảm thấy Polo rất bám cha, bám một cách khủng khiếp, nhưng tôi thích điều đó. 

5 tính từ đặc biệt nhất anh mô tả về con? 
 
Nóng tính, thông minh, dễ thương, cá tính và có gu thẩm mỹ. 

Hy sinh cả tuổi trẻ cho đam mê và công việc, đã có lúc nào anh nghĩ sẽ dừng lại tất cả để bắt đầu cuộc sống trọn vẹn bên con?

Tôi biết cách để dung hòa, đã và đang dung hòa 1 năm qua để có thời gian ở bên cạnh con. Tôi vẫn có show để đi hát, nhưng chủ yếu đi hát ở phòng trà ở TP.HCM vì tối đi hát con ngủ rồi và sáng sớm ngày hôm sau vẫn có thể được gặp con. Đó là lý do, tôi ở Sài Gòn nhiều là như vậy, tôi rất ít khi ra Hà Nội quá 3 ngày. 

Mong muốn của tôi khi Polo lớn hơn một chút có thể hiểu được công việc của cha, nhìn thấy hàng đêm cha đứng ở trên sân khấu ra sao, và có thể đồng hành cùng cha trong các chuyến lưu diễn. Hiện tại, tôi vẫn muốn tiếp tục công việc đi hát để khi Polo lớn hơn có thể chứng kiến chặng đường dài ba đã hy sinh cho nghệ thuật và vất vả đi hát để nuôi nấng Polo.

Thắm Nguyễn - TN

GS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội dự và khai mạc khóa tập huấn.

GS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội cho hay, khóa tập huấn này nhằm mục đích nâng cao kiến thức, kỹ năng, kỹ thuật sử dụng công cụ hỗ trợ tâm lý xã hội cho các lực lượng đang chăm sóc, điều trị bệnh nhân mắc Covid - 19 và gia đình người bệnh.

Theo ông Minh, khóa học này dành cho những người đang tham gia chăm sóc người mắc Covid-19 hoặc đang hỗ trợ gia đình họ tại cộng đồng, như: Nhân viên công tác xã hội, chuyên viên tâm lý, điều dưỡng, bác sĩ, các nhân viên y tế tuyến đầu, những người đang chăm sóc F0 tại nhà, cũng như các cán bộ, giảng viên, sinh viên các trường đại học liên quan,…

“Họ là những người đã, đang và sẽ dấn thân phục vụ và chăm lo cho người bệnh trong thời điểm vô cùng khó khăn và rất nhiều thách thức này”, GS Minh nói. 

Trong ngày đầu tiên của khóa tập huấn, đề cập đến việc chăm sóc tâm lý cho nhân viên y tế và người chăm sóc bệnh nhân Covid-19, GS. Nathan Gehlert -Trưởng khoa Tham vấn của Đại học John Carroll (Mỹ) cho hay, có 3 vấn đề sức khỏe tâm thần mà đội ngũ nhân viên y tế và những người chăm sóc người bệnh thường phải đối mặt. Đó là những dấu hiệu của “kiệt sức nghề nghiệp” sau quãng thời gian triền miên làm việc căng thẳng dưới áp lực; tình trạng suy giảm lòng trắc ẩn; hội chứng rối loạn căng thẳng hậu sang chấn của nhân viên y tế.

Từ đó, GS Nathan Gehlert nhấn mạnh đến sự cần thiết phải tự chăm sóc bản thân của đội ngũ nhân viên y tế; đồng thời gợi ý các phương thức thực hành chăm sóc bản thân cho tất cả mọi người (gồm bảo vệ bản thân và gia đình, thừa nhận vấn đề của mình, ý thức được việc mình làm thế nào để bù đắp cho việc thiếu kiểm soát cảm xúc của bản thân).

Hơn 1.000 người dự tập huấn hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân mắc Covid-19 và gia đình

Theo kế hoạch, trong 7 ngày tập huấn, các chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế sẽ làm rõ một số nội dung như: Chăm sóc tâm lý cho nhân viên y tế và người chăm sóc bệnh nhân Covid-19; Sơ cứu sức khỏe tâm thần và chăm sóc tâm lý; Tác động tâm lý xã hội của Covid-19 đối với bệnh nhân,…

Thanh Hùng

Hơn 60.000 học sinh phải nghỉ học vì xuất hiện nhiều ca F0 ở Nam Định

Sau khi phát hiện nhiều ca F0 trên địa bàn, huyện Hải Hậu yêu cầu hơn 60.000 học sinh các cấp tạm thời dừng tựu trường và các hoạt động giáo dục khác kể từ ngày 1/9.