Pepsi từng tham gia một thoả thuận kỳ lạ với Liên Xô, đổi hạm đội tàu hải quân lấy dịch vụ cung cấp nước ngọt.

Pepsi là một trong những thương hiệu Mỹ mang tính biểu tượng nhất trên thế giới và bạn hẳn từng băn khoăn liệu nó hay Coca-Cola là loại nước giải khát cao cấp hơn. Nhưng ít ai biết rằng Pepsi đã trải qua một lịch sử khá độc đáo, liên quan đến một thỏa thuận thời Chiến tranh Lạnh với Nga và quyền sở hữu tạm thời một lực lượng hải quân lớn thứ sáu trên thế giới.

Thoả thuận "lạ" giữa Pepsi và Liên Xô

Theo trang warhistory, sau sự kiện Nga phóng vệ tinh Sputnik 1 lên quỹ đạo, nước Mỹ nỗ lực tìm cách lấy lại vị thế của mình trên trường thế giới và chứng tỏ rằng mô hình kinh tế của họ ưu việt hơn mô hình của Liên Xô. Năm 1959, Tổng thống Mỹ khi đó là Dwight D. Eisenhower cảm thấy cách tốt nhất để làm điều này là mang văn hóa Mỹ đến với người Nga, cho họ thấy những lợi ích của một xã hội tư bản.

Để thực hiện điều đó, chính phủ Mỹ tổ chức Triển lãm Quốc gia Mỹ tại Công viên Sokolniki của Moskva. Một loạt thương hiệu Mỹ đã tài trợ các gian hàng và triển lãm, bao gồm Pepsi, Disney, IBM và Dixie Cup Inc…. Đích thân Phó Tổng thống Mỹ khi đó là Richard Nixon tham dự lễ khai mạc.

Lãnh đạo Liên Xô Nikita Krushchev (thứ hai từ trái sang) và Phó Tổng thống Mỹ Richard Nixon (thứ ba từ trái sang) uống Pepsi trong cốc giấy tại Triển lãm Quốc gia Mỹ ở Moskva năm 1959.

Tại triển lãm, Nixon và nhà lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev đã tranh luận sôi nổi về chủ đề chủ nghĩa cộng sản so sánh với chủ nghĩa tư bản và tính hiệu quả của các mô hình kinh tế được Liên Xô áp dụng. Để "hạ nhiệt" bầu không khí có vẻ dần căng thẳng, Giám đốc thị trường quốc tế của Pepsi là Donald Kendall đã mời nhà lãnh đạo Liên Xô một ly Pepsi, ông Khrushchev uống và vô cùng thích thú.

Vài năm sau triển lãm, Liên Xô mong muốn đạt được một thỏa thuận với Pepsi nhằm đảm bảo các sản phẩm của công ty sẽ có mặt lâu dài ở nước Nga Xô-viết. Tuy nhiên, vì đồng ruble Nga không được chấp nhận trên toàn thế giới, nên đã xảy ra rắc rối về vấn đề thanh toán cho thoả thuận. Đúng lúc này, một ý tưởng mới đã xuất hiện: đó là rượu vodka.

Biểu tượng Pepsi bằng tiếng Anh và tiếng Nga ở Nga.

Theo thỏa thuận mới, Liên Xô sẽ cung cấp rượu vodka do công ty nhà nước của họ, Stolichnaya sản xuất, để bán lại ở Mỹ, đổi lấy Pepsi. Kết quả là công ty nước ngọt danh tiếng Mỹ trở thành doanh nghiệp đầu tiên đảm bảo một thỏa thuận như vậy giữa Mỹ và Liên Xô ngay trong Chiến tranh Lạnh.

Rượu vodka Stolichnaya trở nên nổi tiếng gần như ngay lập tức khi thâm nhập thị trường Mỹ. Năm 1973, công ty Nga bán được khoảng 30.000 chai mỗi năm tại Mỹ, và năm 1978 đạt 200.000 chai hàng năm. Đến năm 1980, doanh số bán hàng của Stolichnaya đã lên đến 1 triệu chai mỗi năm, khiến nó trở thành loại vodka phổ biến thứ hai ở Mỹ.

Đổi Pepsi lấy đội tàu chiến

Vào cuối những năm 1980, thỏa thuận giữa Liên Xô với Pepsi hết hạn. Tuy nhiên, không giống như những năm trước, vodka của Stolichnaya lúc này không đủ để công ty Mỹ vừa ý. Nguyên nhân là do sự kiện Liên Xô đưa quân vào Afghanistan, dẫn đến việc người Mỹ tẩy chay các sản phẩm của Nga, bao gồm cả rượu vodka. Thương hiệu vodka Thụy Điển Absolut nhanh chóng vượt qua Stolichnaya về mức độ nổi tiếng tại Mỹ.

Liên Xô không muốn mất Pepsi, vì vậy họ đã chọn một công cụ thương mại khá phi chính thống với công ty nước ngọt Mỹ. Để đổi lấy sản phẩm nước ngọt ưa thích, Moskva chấp nhận cung cấp cho Pepsi một đội tàu, bao gồm 17 tàu ngầm, một tàu khu trục nhỏ, một tàu tuần dương và một tàu khu trục.

Binh sĩ Liên Xô ở Afghanistan năm 1979.

Ngân sách ưu tiên quốc phòng thời Chiến tranh Lạnh của Liên Xô dẫn đến thặng dư trang thiết bị cho lực lượng vũ trang, nhưng các tàu mặt nước và tàu ngầm được trao cho Pepsi thì đều đang trong tình trạng hư hỏng nghiêm trọng. Chỉ có một con tàu thực sự đủ khả năng đi biển, trong khi tất cả các tàu ngầm đều gặp vấn đề rỉ sét nghiêm trọng.

“Ngay cả giá trị phế liệu cũng thấp do các con tàu bị ăn mòn nhiều và bị ô nhiễm nhiên liệu, dầu bôi trơn, PCB (Polychlorinated Biphenyls), còn pin bị rò rỉ axit", tờ Southern viết. "Nếu Pepsi không bán chúng làm phế liệu, thì họ sẽ phải tốn kém kha khá để trả lại, vì hầu hết các sản phẩm đều cần bơm nước ra liên tục hoặc chìm nghỉm nhanh chóng."

Tất nhiên, chính phủ Mỹ không hài lòng về thỏa thuận mà Pepsi đã thực hiện với Liên Xô. Để trấn an tâm lý giới chức, Giám đốc quốc tế của Pepsi Donald Kendall lưu ý Lầu Năm Góc rằng ông đã cố gắng giảm số lượng tàu chiến mà người Nga sử dụng. Kendall nói: “Tôi đang phá hủy Liên Xô nhanh hơn các ông”.

Cuối cùng, Pepsi đã bán đội tàu cũ cho một công ty tái chế của Thụy Điển làm phế liệu, vì họ cần bù lại chi phí vận chuyển sản phẩm của mình tới Liên Xô.

Như vậy trong một thời gian, Pepsi đã là chủ sở hữu của một trong những lực lượng hải quân lớn nhất thế giới, và điều đó cho thấy điều gì có thể xảy ra khi công dân của một quốc gia thực sự yêu thích một sản phẩm tiêu dùng nào đó.

Theo baotintuc.vn

>>> Đọc tin thế giới trên Vietnamnet

Chuyện kể về một đoàn quân oai hùng của Hồng quân Liên Xô

Lịch sử dường như đã sắp xếp để 2 trong số 4 tập đoàn quân (TĐQ) nổi tiếng nhất Thế chiến thứ hai đối đầu nhau tại chiến trường ác liệt nhất-Stalingrad.

2. Không ồn ào bằng những bản hợp đồng 'bom tấn' có giá trị bạc tỉ, nhưng Bình Dương cũng mang về sân Gò Đậu chẳng ít tân binh có tên tuổi nhằm hướng đến cuộc đua tới ngôi vô địch mùa tới.

Phải khẳng định mục tiêu của đội bóng đất Thủ là như thế, bởi nếu không muốn tìm lại vinh quang chắc chắn Bình Dương chẳng thể bỏ ra số tiền rất lớn mời HLV Hoàng Anh Tuấn cùng ông Gede (cựu GĐKT bóng đá Việt Nam) về lèo lái đội.

Bên cạnh đó, kế hoạch chuẩn bị cho mùa giải 2024/25 của Bình Dương cũng đang được coi tương đối khác so với những năm trước khi tập huấn cả trong nước lẫn sang Trung Quốc đá giao hữu.

3. Có thể thấy, với lực lượng hiện tại Bình Dương chưa được coi như ứng viên số 1 cho cuộc đua vô địch V-League mùa tới, nhưng đội bóng đất Thủ có những lợi thế nhất định so với các đối thủ khác ở mùa giải tới đây.

Đội bóng của ông Hoàng Anh Tuấn chỉ tập trung duy nhất vào V-League, trong khi các ứng viên sáng giá như CAHN, Nam Định… phải chơi nhiều mặt trận hơn, nên cơ hội hoàn toàn có thể đến.

Bên cạnh đó, tài năng của HLV Hoàng Anh Tuấn cùng sự hỗ trợ rất ăn ý với ông Gede, bên cạnh các cầu thủ kinh nghiệm… Bình Dương có lẽ cũng chẳng ngán ai tại V-League mùa tới.

Nhưng, để đua vô địch rõ ràng không chỉ cần những yếu tố nói trên mà còn cả sự ổn định trong nội bộ, tức phòng thay đồ yên ả mới xong. Và điều này dường như tại đội bóng đất Thủ không còn sau thời cố HLV Lê Thuỵ Hải dẫn dắt tới nay.

Vậy nên, ông Hoàng Anh Tuấn cần phải làm chủ phòng thay đồ trước tiên, sau đó mới nghĩ tới chức vô địch V-League. Và vừa may, Tiến Linh lại là học trò cũ ở đội U20 Việt Nam trước kia, nên mùa tới cũng đừng xem thường Bình Dương.

Jason Quang Vinh: Tôi muốn cạnh tranh vị trí ở CAHN và tuyển Việt Nam

Theo thông tin của tờ Orange News, do giá dạy phải chăng nên các học sinh thường tìm đến người đàn ông vô gia cư để học và hỏi han những kiến thức liên quan đến tiếng Anh.

Qua video có thể thấy người đàn ông vô gia cư đầu tóc bù xù ngồi dưới đất đang nghiêm túc giảng bài cho học sinh. Học sinh cũng rất chăm chú nghe giảng. Cư dân gần đây cho biết, người này dạy kèm học sinh bên lề đường hàng ngày. 

Sau khi thông tin này được đăng tải trên mạng xã hội nhiều người để lại bình luận. “Thay vì ngồi lề đường ăn xin, anh ta biết tận dụng thế mạnh của bản thân để kiếm sống, một hành động ý nghĩa”, một người bình luận.

“Người đàn ông này rất tích cực, đã giúp đỡ được nhiều học sinh nghèo mong muốn học tiếng Anh”, một người khác cho biết.

Có người lại cho rằng: “Một người có trình độ như vậy lại không thể tìm được việc làm hay sao mà phải ngồi lề đường dạy tiếng Anh kiếm sống”. 

Người khác lại gay gắt cho rằng: “Nếu đủ trình độ có thể mở lớp tiếng Anh để dạy, không nhất thiết phải ngồi lề đường”.

Bên cạnh đó, có một số người lại nghi ngờ về trình độ tiếng Anh của người đàn ông. Trong tấm bảng tự giới thiệu bản thân, người này viết "bachelor" (cử nhân) thành "bechalor", "vegetable" (rau củ) thành "vegetation" (thực vật). Hiện tại, phía dưới đoạn clip được đăng tải lên mạng xã hội nhận nhiều ý kiến trái chiều. 

Thắm Nguyễn(Theo CT Want, Orange News)

“Việc kêu gọi xã hội hóa và xây dựng kế hoạch thuộc phạm vi của nhà trường. Tuy nhiên, kế hoạch ấn định như vậy là không nên. Chúng tôi đã yêu cầu nhà trường chấn chỉnh lại và rút kinh nghiệm”, ông Lựu cho biết.

Cũng theo ông Lựu, trước đó, Trường THPT Lê Văn Hưu (huyện Thiệu Hóa) cũng kêu gọi đóng góp hơn 2,6 tỷ đồng cho Lễ kỷ niệm 60 năm thành lập trường.

Sau khi có thông tin phản ánh, Thanh tra Sở GD-ĐT Thanh Hóa kết luận việc kêu gọi xã hội hóa không cấm. Tuy nhiên, dự kiến tổng kinh phí hơn 2,6 tỷ đồng, trong đó, một số hạng mục chưa thiết thực, còn gây lãng phí. Sở cũng đã có văn bản nhắc nhở, chỉ đạo chung trên toàn tỉnh đối với việc này.

Như VietNamNetđã phản ánh, mới đây, nhiều cựu học sinh Trường THPT Nông Cống I (huyện Nông Cống, Thanh Hóa) nhận được thư ngỏ kêu gọi tập thể giáo viên, các thế hệ cựu học sinh, các bậc phụ huynh, các cơ quan, đoàn thể, doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước chung tay đóng góp, hỗ trợ nhà trường cho Lễ kỷ niệm 60 năm ngày thành lập.

Theo bảng kê các hạng mục công trình dự kiến thực hiện có tất cả 13 hạng mục, gồm: Lát gạch sân trước và sau nhà 3 tầng; lát gạch sân trung tâm; đá biểu trưng; sơn tòa nhà A; nhà B; nhà C; nhà D; sơn nhà đa năng, sơn tường rào; xây dựng phòng truyền thống; biên tập và in kỷ yếu; kinh phí tuyên truyền; kinh phí tổ chức Lễ, Hội.

Trong tổng số 13 hạng mục trên, có 5 hạng mục đề số tiền dự toán, gồm: Đá biểu trưng (200 triệu đồng); xây dựng phòng truyền thống (400 triệu đồng); biên tập và in kỷ yếu (1.000 cuốn - 200 triệu đồng); kinh phí tuyên truyền (270 triệu đồng) và kinh phí tổ chức Lễ, Hội (1,09 tỷ đồng).

Điều đáng nói, trong kế hoạch tổ chức, nhà trường đã ấn định “cào bằng” số tiền hàng chục triệu đồng đối với từng lớp theo năm học.

Cụ thể, đối với các lớp tốt nghiệp năm 2013 trở về sau, mức tối thiểu 10 triệu đồng/lớp; Các lớp tốt nghiệp trước năm 2013, mức tối thiểu là 15 triệu đồng/lớp khiến nhiều cựu học sinh bức xúc.

Xôn xao thư ngỏ kêu gọi cựu học sinh đóng 15 triệu/lớp kỷ niệm thành lập trường

Ảnh: Hải Hoàng

Xe tăng Liên Xô trên Quảng trường Wenceslas ở Praha,Tiệp Khắc năm 1945. Ảnh: AP/TASS

Tham gia chiến dịch, Hồng quân có các phương diện quân (PDQ) Ukraina 1 do Nguyên soái I. S. Konev làm tư lệnh, PDQ  Ukraina 2 do Nguyên soái R. Ya. Malinovsky làm tư lệnh, PDQ Ukraina 4 do Đại tướng A. I. Eryomenko làm tư lệnh. Ngoài ra, còn có các đơn vị kháng chiến Ba Lan, Tiệp Khắc, Romania. Tính chung, Hồng quân và các đồng minh có 2.028.000 quân, 2.000 xe tăng và pháo tự hành, 35.000 pháo và súng cối, 4.000 máy bay.

Về phía Đức quốc xã, ngoài Cụm tập đoàn quân (TĐQ) Trung tâm (Đức) do thống chế Ferdinand Shhoner  chỉ huy, còn có Cụm TĐQ Áo và các đơn vị thuộc Quân đội giải phóng Nga (ROA-lực lượng quân sự gồm những tên phản bội và hàng binh). Tính chung, quân đội Đức quốc xã và quân đồng minh, bù nhìn có trên 900.000 người, 9.700 pháo và súng cối, 1.900 xe tăng và khoảng 1.000 máy bay.

Ngày 5/5/1945, những người yêu nước Tiệp Khắc phát động cuộc khởi nghĩa, bị quân Đức đàn áp nên đã kêu gọi Hồng quân giúp đỡ. Tình huống này đã thúc đẩy chiến dịch diễn ra sớm hơn so với kế hoạch.

Thay vì ngày 7/5, sáng 6/5/1945, các đơn vị xung kích của các PDQ Ukraina 2 và Ukraina 4 đồng loạt đột kích từ các hướng tây bắc, tây, tây nam, đông nam và nam Praha với tốc độ 25-45 km/ngày. Riêng trên hướng bắc và đông bắc Praha, các đơn vị thuộc PDQ Ukraina 1 tấn công với tốc độ vừa phải, một số đơn vị khác tạm thời chưa hành động, để không đẩy quân Đức sang phía tây (nơi quân Anh-Mỹ đóng) khi vòng vây chưa khép chặt Praha.

Ngày 7/5, Bộ chỉ huy quân đội Đức quốc xã ký văn bản đầu hàng tại Reims, Pháp, nhưng sức kháng cự của quân Đức tại Tiệp Khắc không hề giảm đi. Sau khi nghe báo cáo tình hình, Tổng tư lệnh Tối cao I. V. Stalin nói: "Chiến tranh chưa thực sự chấm dứt" và yêu cầu các PDQ Liên Xô buộc quân Đức phải giao nộp vũ khí và đầu hàng, trong trường hợp tiếp tục chống cự thì dùng toàn bộ sức mạnh tấn công, tiêu diệt. Các đơn vị Hồng quân tăng tốc độ tấn công, đến cuối ngày 8/5 chỉ còn cách Praha hơn 20 km về phía đông nam.

Đêm 8 rạng ngày 9/5/1945, Công ước chính thức về việc nước Đức quốc xã đầu hàng Đồng minh được ký kết. Tuy nhiên, viện cớ không liên lạc được với các đơn vị, thống chế Shhoner không ra một mệnh lệnh nào đề cập đến việc chấm dứt hành động quân sự của Cụm TĐQ Trung tâm, đồng thời xúc tiến kế hoạch đưa cánh quân này ra đầu hàng quân Mỹ ở phía tây Tiệp Khắc. Hàng loạt đơn vị quân Đức tiếp tục kháng cự điên cuồng.

Tuy nhiên, các cố gắng đó của quân Đức đều không đem lại kết quả. Sáng ngày 9/5, các TĐQ Hồng quân dồn dập từ các hướng kéo vào Praha. Cụm TĐQ Trung tâm (Đức) bị dồn vào một cái chảo lớn-là cái chảo lớn cuối cùng mà quân Đức bị giam hãm trong chiến tranh Thế giới thứ hai. Từ ngày 9 đến ngày 11/5, các đơn vị thuộc cánh trái của PDQ Ukraina 2 và cánh phải của PDQ Ukraina 1 tiến đến tuyến phân giới giữa quân đội Liên Xô và quân đội Anh-Mỹ, được vạch ra theo thỏa thuận ở Hội nghị Yalta.

Mất Praha, hơn nửa triệu tàn quân Đức tại phía đông Praha không còn hy vọng rút lui an toàn sang tuyến kiểm soát của quân đội Mỹ như dự kiến nhưng vẫn không chấp hành lệnh đầu hàng từ Berlin, và các hoạt động quân sự của quân Đức chống lại Hồng quân vẫn chưa kết thúc. Tuy nhiên, trước sức ép mạnh mẽ của Hồng quân, từ ngày 10 đến ngày 13/5, các đơn vị Đức lần lượt ra hàng.

Kết thúc chiến dịch, Hồng quân tiêu diệt 40.000 tên địch, bắt sống 860.000 tên-trong đó có hơn 60 sĩ quan cấp tướng. Ngoài các loại vũ khí trang bị đã phá hủy, Hồng quân thu 1.100 máy bay, 9.500 khẩu pháo và súng cối, 1.800 xe tăng và pháo tự hành, 18.400 đại liên và trung liên, 312.200 tiểu liên và súng trường, 76.300 ô tô và hơn 500 kho hàng quân sự. Phía Hồng quân có 140.000 sĩ quan, chiến sĩ hi sinh trong sứ mạng giải phóng Tiệp Khắc.

Ngày 13/5, Quân đoàn xe tăng 25, TĐQ Cận vệ 3 của Thiếu tướng Fominyk trong khi hành quân đã phát hiện và vây bắt toàn bộ ban tham mưu, sĩ quan và binh lính Sư đoàn 1 thuộc quân đội ROA của viên hàng tướng Vlasov đang trốn trú ở đông nam thành phố Plzen. Ngày 29/5, trước sức ép của phía Liên Xô, Anh buộc phải chuyển giao toàn bộ ban lãnh đạo gồm 125 tên của Phong trào dân tộc Nga tự do (KONR) của cựu trung tướng Bạch vệ Krasnov cùng nhiều sĩ quan cao cấp của ROA. Đến ngày 16/1/1947, Krasnov cùng nhiều thành viên KONR bị Tòa án tối cao Liên Xô tuyên án tử hình vì tội phản quốc.

Chiến dịch Praha là một trong những chiến dịch có tốc độ tấn công nhanh nhất trên mặt trận Xô-Đức. Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong chiến dịch tấn công chiến lược cuối cùng này tại châu Âu, hơn 10.000 quân nhân Liên Xô, Tiệp Khắc, Romania và Ba Lan được tặng thưởng huy chương Vì sự giải phóng Praha của Liên Xô; hàng nghìn người được tặng thưởng huân chương của nhà nước Tiệp Khắc. Hàng trăm sĩ quan, binh sĩ được tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô và Anh hùng Tiệp Khắc. Hàng chục nghĩa trang đã được xây dựng để mai táng hơn 140.000 quân nhân Liên Xô và hàng chục nghìn quân nhân Tiệp Khắc, Ba Lan, Romania tử trận. Nhiều đài tưởng niệm được dựng lên tại Praha và một số thành phố miền tây Tiệp Khắc. 

Nguyên Phong

>>> Đọc tin lịch sử thế giới trên Vietnamnet

“Trận Stalingrad thứ hai” trong Đệ nhị thế chiến

Chiến dịch Budapest là một trong những chiến dịch phức tạp và khó khăn nhất đối với Hồng quân Liên Xô trong Thế chiến II.