Tương lai của báo chí nằm ở ... robot?

Ảnh minh họa

Bạn sẽ cảm thấy thế nào nếu biết tin tức vừa đọc là do trí tuệ nhân tạo viết?ươnglaicủabáochínằmởlương minh trang Kể từ năm 2012, việc này xảy ra thường xuyên hơn. Các tòa soạn lớn bắt đầu ứng dụng thuật toán, lập trình chúng trong một số dự án để giới thiệu tin tức được viết tự động.

Dù vậy, báo chí tự động chính xác là gì? Theo Matt Carlson, tác giả cuốn “Phóng viên robot”, đó chính là quy trình thuật toán chuyển hóa dữ liệu thành các đoạn tin tường thuật mà không có sự can thiệp của con người.

Với sự tiến bộ của dữ liệu lớn và thuật toán, chỉ còn là vấn đề thời gian trước khi báo chí trở thành đích đến tiếp theo của công nghệ. Cách sản xuất và phân phối tin tức thay đổi là điều không thể tránh khỏi. Các hãng tin uy tín như AP nhanh chóng nhận ra điều này và từ năm 2014 bắt đầu sử dụng Automated Insights, nền tảng robot có khả năng chuyển dữ liệu từ các báo cáo thành tin tức.

AP không đơn độc. LA Times cũng dùng robot để thu thập thông tin về tội phạm của thành phố Los Angeles. Trang web dành riêng cho nó có tên “Homicide Report”. Robot phóng viên này đưa vào tin tức của mình các dữ liệu như giới tính, chủng tộc của nạn nhân, nguyên nhân cái chết, cảnh sát liên quan, hàng xóm, năm tử vong.

Một số ấn phẩm như The Guardian, The Washington Post, Forbes thử nghiệm công cụ viết tin tự động do Narrative Science cung cấp. Đồng sáng lập startup Kristian Hammond từng nói trong vòng 15 năm nữa, hơn 90% tin tức sẽ do máy tính viết.

Đổi mới là yếu tố quan trọng trong truyền thông. Chúng ta đang sống trong thế giới chuyển động chóng mặt, tiêu thụ hàng tá thông tin mỗi ngày. Sự thật không thể chối bỏ là độc giả hướng đến các tin tức chung chung thay vì các bài báo sâu sắc. Nếu thuật toán có thể sản xuất hàng loạt tin tức “ăn liền”, chất lượng báo chí có đi xuống, độc giả có quen thuộc với thể loại báo chí do robot thực hiện hay không? Liệu những ngày của đưa tin chuyên sâu và báo chí điều tra có chấm dứt?

Cho đến nay, chỉ các bài viết có cấu trúc lặp lại và thông thường (báo cáo động đất, sự kiện thể thao, tin tức tài chính) do robot sản xuất do thực tế số liệu có thể đưa vào dễ dàng hơn là phỏng vấn và thể hiện quan điểm.

Vì vậy, nảy sinh nhiều câu hỏi khác: Nội dung do phần mềm tạo ra có đáng tin, có ý nghĩa hay có tính chuyên sâu không? Thuật toán có thể mô phỏng nghệ thuật của báo chí điều tra không? Phần mềm tự động viết tin có đặt dấu chấm hết cho người làm báo không? Trong những thời khắc quan trọng, báo chí phải có sức mạnh để thích ứng với môi trường kỹ thuật số mới.