Tiến sĩ Ankit Bharat, Trưởng khoa Phẫu thuật lồng ngực của Northwestern Medicine, thông tin các bác sĩ thường không cấy ghép phổi cho bệnh nhân ung thư ở giai đoạn 4. Tuy nhiên, trong trường hợp ông Khoury và bà Ameli, ung thư không lan ra ngoài phổi.

Đây là một đặc điểm hiếm gặp đối với bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn 4. Điều đó cho phép ca cấy ghép loại bỏ hoàn toàn căn bệnh. 

Tiến sĩ Bharat giải thích: "Kỹ thuật này liên quan đến phẫu thuật bắc cầu toàn bộ tim và phổi, lấy ra cả hai lá phổi bị ung thư, làm sạch đường thở và khoang ngực để loại bỏ ung thư, sau đó đặt phổi mới vào”. 

Ung thư phổi là một trong những căn bệnh gây tử vong hàng đầu ở Mỹ (120.000 ca mỗi năm). Ước tính có khoảng 240.000 trường hợp sẽ được phát hiện vào năm 2023.

Trước đó, ông Albert Khoury, 54 tuổi, cũng phẫu thuật thành công vào năm 2021 tại hệ thống y tế Northwestern Medicine. Đầu năm 2020, ông bắt đầu bị đau lưng, hắt hơi, ớn lạnh và ho ra chất nhầy. Ban đầu, ông nghĩ mình mắc Covid-19 nhưng rồi ông ho ra máu. 

Ông Khoury sau đó được chẩn đoán mắc ung thư phổi giai đoạn 1, nhưng đại dịch khiến ông không thể bắt đầu điều trị ngay lập tức.

Trong vòng vài tháng, căn bệnh đã phát triển đến giai đoạn 2. Mặc dù đã trải qua nhiều đợt hóa trị, tình trạng của ông tiếp tục xấu đi, cuối cùng chuyển sang giai đoạn 4.

"Các bác sĩ tại các hệ thống y tế khác nói rằng tôi không có cơ hội sống sót", ông Khoury nhớ lại. Sau đó, em gái của ông xem một bản tin về việc tiên phong ghép phổi cho bệnh nhân Covid-19 tại Northwestern Medicine và đã thuyết phục ông đặt lịch hẹn.

Lúc này, ông Khouri bị viêm phổi, nhiễm trùng huyết và được đặt máy thở trong phòng chăm sóc đặc biệt. Khi tình trạng của ông xấu đi, các bác sĩ bắt đầu xem xét ca phẫu thuật.

Ung thư không di căn - hoặc lan sang các vùng khác nhau của cơ thể - khiến hy vọng ghép phổi kép trở nên khả thi. Theo đó, cả hai lá phổi bị ung thư của người bệnh sẽ được thay thế bằng hai lá phổi mới trong một lần phẫu thuật. 

Kỹ thuật cấy ghép trước đây có nguy cơ làm lây lan tế bào ung thư giữa lá phổi cũ và phổi mới khi chỉ thay thế một lá phổi.

Các bác sĩ đã phải hết sức cẩn thận trong suốt cuộc phẫu thuật kéo dài 7 tiếng đồng hồ, không để bất kỳ tế bào ung thư nào tràn từ lá phổi cũ của ông Khoury vào khoang ngực hay máu. Bất kỳ tế bào ung thư nào lan ra ngoài đều có thể gây ung thư ở những nơi khác trong cơ thể.

Mười tám tháng sau, không có dấu hiệu ung thư nào trong cơ thể bệnh nhân Khoury và ông đã có thể trở lại làm việc. Ông nói: "Cuộc đời tôi đi từ con số không đến con số 100. Bạn đã không nhìn thấy nụ cười này trên khuôn mặt tôi trong hơn một năm, nhưng bây giờ tôi không thể ngừng cười”. 

Năm thực phẩm người bệnh ung thư cần tránh

-          Với kinh nghiệm nhiều năm tiếp nhận và điều trị các trường hợp đột quỵ (tai biến mạch máu não), ông đánh giá như thế nào về nguy cơ đột quỵ ở người cao huyết áp (tăng huyết áp)?

Cả tăng huyết áp tâm thu và tâm trương đều là yếu tố nguy cơ độc lập gây ra các loại đột quỵ hiện nay. Tăng huyết áp lâu dài làm tổn thương thành mạch máu, hình thành các mảng xơ vữa, tạo huyết khối làm tắc mạch. Cơn tăng huyết áp quá cao (tăng huyết áp kịch phát) có thể gây đột quỵ chảy máu não, phù não. Vì vậy, cách tốt nhất giúp ngăn ngừa đột quỵ ở người cao huyết áp là phải chủ động kiểm soát huyết áp thật tốt và giữ huyết áp ổn định lâu dài.

-          Thưa ông, được biết tỉ lệ người cao huyết áp không tuân thủ phác đồ điều trị vẫn ở mức cao, nhiều người tự ý bỏ thuốc hay giảm liều thuốc tây y mà không hỏi ý kiến bác sĩ, điều này gây nguy hiểm như thế nào đến người bệnh ?

Bên cạnh ưu điểm mang đến tác dụng nhanh, thuốc tây y dùng lâu ngày lại có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như ho, dị ứng, ảnh hưởng đến chức năng gan, thận và thậm chí kháng thuốc. Đây cũng là lý do khiến nhiều người cao huyết áp lo ngại, tự ý giảm liều tây y với mong muốn giảm bớt tác dụng phụ.

Ngoài ra, việc điều trị cao huyết áp thường kéo dài nên người bệnh ngoại trú rất khó tuân thủ theo phác đồ. Điển hình nhất là tình trạng người bệnh khi thấy huyết áp đã về chỉ số mục tiêu thì vội vàng giảm liều, dừng thuốc vì sợ rằng uống thêm nữa sẽ “tụt quá”. Hậu quả là việc kiểm soát huyết áp trở nên rất khó khăn, huyết áp dễ tăng cao đột ngột, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ đột quỵ bất kỳ lúc nào.

-          Thưa ông, hiện nay Đông - Tây y kết hợp đang là xu thế mới trong điều trị cao huyết áp tại nhiều nước trên thế giới. Đánh giá của ông về phương pháp này như thế nào?

Quan điểm điều trị của Đông y hướng tới phục hồi công năng các tạng phủ, trị bệnh từ gốc, giúp bệnh nhân ổn định huyết áp một cách từ từ. Phương pháp Đông - Tây y kết hợp đã được Bộ Y Tế nước ta khuyến khích áp dụng trong điều trị cao huyết áp tại các cơ sở. Việc kết hợp tinh hoa của hai nền y học này với nhau sẽ giúp phát huy thế mạnh của cả hai bên, từ đó tăng cường hiệu quả kiểm soát huyết áp, đồng thời hạn chế được tác dụng phụ không mong muốn của thuốc tân dược. Tôi cũng đã từng tiếp nhận và điều trị cho rất nhiều người cao huyết áp theo phương pháp này, kết quả đều cho phản hồi tốt.

Hiện nay, trên thị trường tràn lan các sản phẩm thảo dược với công dụng hỗ trợ hạ huyết áp. Người bệnh lưu ý cần tìm hiểu kỹ thông tin, lựa chọn sản phẩm rõ nguồn gốc, xuất sứ, lâu năm trên thị trường, sản xuất tại các cơ sở có uy tín, đạt tiêu chuẩn chất lượng và được Bộ y tế cấp phép, tránh tiền mất tật mang.

-          Có sản phẩm thảo dược cụ thể nào được ông đánh giá cao trong việc hỗ trợ ổn định huyết áp hiện nay?

Trong các dòng sản phẩm thảo dược hỗ trợ kiểm soát huyết áp hiện nay, tôi đánh giá cao TPBVSK Hạ áp Ích Nhân do công ty Nam Dược sản xuất. Sản phẩm Hạ áp Ích Nhân được chiết xuất từ địa long, hòe hoa, nattokinase, các vị thảo dược khác trong bài "Giáng áp hợp tễ", đã được nghiên cứu có tác dụng giúp hỗ trợ hạ huyết áp, đồng thời hỗ trợ tăng sức bền thành mạch, giảm nguy cơ tai biến (đột quỵ).

Khi tư vấn, tôi thường cho bệnh nhân dùng thêm TPBVSK Hạ áp Ích Nhân với liều dùng ngày 2 lần, mỗi lần 2 viên kết hợp với thuốc tân dược. Thường người bệnh dùng một thời gian, chỉ số huyết áp cũng kiểm soát ổn định ở mức an toàn. Căn cứ vào tình hình người bệnh, có thể giảm liều tây y xuống, như vậy vừa hạn chế được tác dụng phụ, vừa giảm sự phụ thuộc vào thuốc điều trị cho người bệnh.

Đặc biệt quan trọng, bên cạnh việc dùng thuốc điều trị tăng huyết áp hay TPBVSK, người bệnh cần chú ý chế độ dinh dưỡng, tập luyện hàng ngày khoa học, tránh căng thẳng, ngủ đủ giấc, kiểm soát tốt các bệnh lý nền… 

Cuối cùng, tôi muốn nhấn mạnh lại một lần nữa về tầm quan trọng của việc tuân thủ điều trị: thực hiện lối sống khoa học, thường xuyên kiểm tra huyết áp và tái khám định kỳ, tránh dừng thuốc đột ngột sẽ giúp người bệnh có một sức khỏe tốt, dự phòng đột quỵ và các bệnh lý tim mạch khác. 

Xin cảm ơn ông!

Ninh Dương(thực hiện)

Do tình trạng phức tạp, vị giáo sư lại có nhiều bệnh nền nên đã được chuyển tới Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai.

ThS.BS Nguyễn Bá Cường chia sẻ, người bệnh nhập viện trong tình trạng rất nguy kịch, xét nghiệm tiểu cầu chỉ còn 8 G/L, kháng thể kháng Dengue dương tính yếu, suy tim rất nặng. 

Bệnh nhân được điều trị và chăm sóc đặc biệt nhưng sau 2 ngày không cải thiện, các bác sĩ quyết định phải sử dụng kỹ thuật cao nhất trong hồi sức tích cực là kỹ thuật tim phổi nhân tạo (ECMO).

Các bác sĩ nhận thấy diễn biến bệnh không giống sốt xuất huyết Dengue nên Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai đã tiến hành hội chẩn toàn viện, sau đó phát hiện bệnh nhân bị sốt rét ác tính biến chứng suy đa tạng. Người bệnh đã được sử dụng thuốc chống sốt rét, truyền các chế phẩm máu và duy trì ECMO.

“Việc duy trì ECMO trong thời gian dài đối với bệnh nhân này rất khó khăn trong quá trình theo dõi do tiểu cầu thấp không thể sử dụng được chống đông, nguy cơ tắc quả tim phổi nhân tạo và nguy cơ nhồi máu tái diễn. Nếu tiếp tục dùng chống đông, nguy cơ chảy máu ồ ạt rất cao, cùng với đó là bệnh nhân thuộc nhóm máu hiếm nên việc huy động số lượng lớn máu là bất khả thi”, Ths.BS Bá Cường cho biết thêm.

Sau 8 ngày chạy máy ECMO, cùng với việc truyền khoảng 20l máu thuộc nhóm máu hiếm (Rh-), tình trạng bệnh nhân cải thiện dần và được kết thúc chạy ECMO vào ngày 4/10. Người đàn ông này cũng được ngừng thở máy vào ngày 9/10. Sau 4 tuần được điều trị, chăm sóc, bệnh nhân đã vượt qua cơn nguy kịch và các chỉ số dần hồi phục. Vào ngày 13/10, ông được chuyển viện, chăm sóc một thời gian trước khi đủ điều kiện sức khỏe để trở về Bỉ.

TS.BS Đỗ Ngọc Sơn - Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai, nhấn mạnh, mặc dù bệnh sốt rét đã không còn phát hiện ở Việt Nam từ rất lâu, các triệu chứng và điều trị chỉ còn trong sách vở giảng dạy nhưng phải luôn nghĩ đến sốt rét với những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao như đi từ các vùng dịch tễ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Người phụ nữ gặp nguy hiểm sau khi bị côn trùng cắn 5 năm trước