Người đàn ông này đến Bệnh viện Da liễu Trung ương, gặp GS.TS Trần Hậu Khang, nguyên Giám đốc Bệnh viện. "Bệnh nhân đến viện với chiếc áo trắng thấm màu đỏ, đôi dép và tấm khăn lau mặt đều có màu hồng nhạt", Giáo sư Khang nhớ lại.

Khai thác bệnh sử, biết bệnh nhân mắc bệnh lạ sau khi gặp cú sốc rất lớn về kinh tế khiến anh suy sụp tinh thần, Giáo sư Khang hướng suy nghĩ đến hiện tượng "mồ hôi máu" rất hiếm gặp. Y văn thế giới đến nay chỉ ghi nhận khoảng 200 ca, riêng Việt Nam chưa phát hiện trường hợp nào.

"Đầu tiên, tôi được lấy mẫu dưới da, bác sĩ cũng yêu cầu tôi chạy vã mồ hôi, lấy mồ hôi đã thấm từ bông rồi đem đi xét nghiệm", anh kể. Hai xét nghiệm đặc hiệu (gồm phản ứng Benzidin và Hemochromogen) giúp thầy thuốc phát hiện hồng cầu trong tuyến mồ hôi và sinh thiết da để xác định sự lưu thông giữa tuyến mồ hôi và các mao mạch.

Giáo sư Khang chia sẻ ông mất một tuần để chẩn đoán chính xác và tìm ra cơ chế gây bệnh. Đó là một đợt căng thẳng rất nặng có thể gây rối loạn thần kinh vận mạch tại chỗ làm tổn hại mao mạch, da và tuyến mồ hôi…

Đơn thuốc được kê kèm theo lời khuyên, thậm chí là yêu cầu phải giảm stress, giúp nam thanh niên dần khỏi bệnh. Đầu năm 2018, bệnh tái phát một lần nữa nhưng mức độ nhẹ hơn. Từ đó đến nay, triệu chứng từng khiến anh hốt hoảng không còn quay lại.

"Hiểu được căn bệnh của mình khiến tôi không phải lo lắng nữa. Cuộc sống tốt hơn, yên tâm hơn", anh kể.

Ca bệnh này là trường hợp mắc mồ hôi máu (ở thể nhẹ) đầu tiên được phát hiện ở Việt Nam, người tìm ra nó là GS.TS Trần Hậu Khang, trở thành ca điển hình được ghi vào y văn thế giới.

Sau khi Giáo sư Khang công bố ca bệnh này năm 2018, thêm một trường hợp mồ hôi máu được ghi nhận tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, đó là bé gái 7 tuổi ở Hưng Yên. Bé gái này tên D., mắc bệnh ở thể nặng. Ở mức độ này, bệnh nhân có các triệu chứng như máu pha trộn mồ hôi chảy trên một số vùng da cơ thể, đặc biệt là bàn tay. 

Một số trường hợp mắc mồ hôi máu thể nặng còn "chảy máu" từ mặt, lỗ mũi, miệng, mắt... Năm 2018, Bệnh viện Phong và da liễu Trung ương Quy Hòa điều trị cho bé gái tên Q.N, thời điểm đó 11 tuổi, quê ở tỉnh Gia Lai. Triệu chứng lạ được gia đình phát hiện ở thời kỳ bé tập trung ôn thi kiểm tra cuối năm học. Mồ hôi tiết qua da ở vùng mắt, mặt, bàn tay có màu đỏ tươi của máu, có ngày bé bị tới 3-4 lần. Những lúc ấy, bé hay bé kêu mệt, đau đầu, cảm giác da vùng mặt căng ra.

Mồ hôi máu là một trong các loại bệnh da hiếm gặp do rối loạn thần kinh/tâm thần, rất hiếm gặp. Biểu hiện lâm sàng của hiện tượng này là mồ hôi tiết ra có lẫn máu. Tùy lượng máu nhiều hay ít mà mồ hôi tiết ra có màu sắc thay đổi như đỏ tươi, hồng, hay hồng nhạt.  

Y văn thế giới từng mô tả một số trường hợp mồ hôi máu đặc biệt như tử tù, thủy thủ gặp bão tố trên biển, sợ chết vì mắc trọng bệnh hay căng thẳng trong gia đình. Đa số trường hợp này đều liên quan đến rối loạn tinh thần tột độ như lo âu, sợ hãi, sợ chết, bị stress triền miên.

Theo Giáo sư Khang, tới nay không một phương pháp đặc hiệu nào điều trị khỏi hiện tượng này. Quan trọng nhất là phát hiện và xử lý các bệnh kèm theo, đồng thời giảm stress, lo âu, căng thẳng bằng thuốc hoặc liệu pháp tâm lý.

Do số lượng ca mắc rất hiếm nên theo Medicalnewstoday, các bác sĩ gặp trở ngại khi tiên lượng hoặc kiểm tra phương pháp điều trị nào hiệu quả nhất. Tình trạng này có thể biểu hiện khác nhau ở mỗi cá nhân. 

Một nghiên cứu điển hình được công bố trên Ashpublications vào năm 2013 đã thu thập dữ liệu về một cô gái 18 tuổi. Trong 6 tháng, cô bị chảy máu ở trán, mắt, tay, rốn và móng tay. Tất cả xét nghiệm y tế cho thấy sức khỏe bệnh nhân bình thường, mặc dù tần suất chảy máu tăng lên theo thời gian.

Khi nhập viện, cô gái đã trải qua 30 đợt chảy máu khác nhau. Các bác sĩ không chẩn đoán hoặc điều trị được nguyên nhân gây chảy máu, nhưng 20 tháng sau đó, tình trạng chảy máu đã giảm đi rất nhiều.

Nguyên nhân

Chảy máu xảy ra khi các mạch máu nhỏ bị vỡ. Một số mạch máu, bao gồm cả những mạch gần tuyến mồ hôi và niêm mạc, nằm sát bề mặt da hơn. Điều này khiến chúng dễ bị vỡ hơn. Do đó, đổ mồ hôi máu phổ biến hơn ở mũi, trán và các bộ phận khác của cơ thể nằm gần tuyến mồ hôi hoặc niêm mạc. 

Những căng thẳng về thể chất và tâm lý bị nghi ngờ là nguyên nhân gây ra đổ mồ hôi máu. 

Mặc dù căng thẳng có thể đóng một vai trò nào đó nhưng không thể giải thích đầy đủ hiện tượng này. Tỷ lệ căng thẳng, rối loạn lo âu và các tình trạng sức khỏe tâm thần khác đã tăng lên trong những năm gần đây, tuy nhiên hội chứng đổ mồ hôi máu thì không. Điều này cho thấy những bất thường khác có thể đóng một vai trò nào đó.

Những người có tiền sử đổ mồ hôi máu có khả năng có khiếm khuyết ở lớp hạ bì của da, tạo không gian cho máu tích tụ. 

Nghiên cứu năm 2013 kể chi tiết câu chuyện về một bé gái 12 tuổi mắc chứng đổ mồ hôi máu. Bệnh nhi không bị rối loạn chảy máu, không có tình trạng bệnh lý rõ ràng nào khác và không có tiền sử bất ổn tâm lý hay căng thẳng. Mỗi đợt chảy máu kéo dài 10-15 phút dường như không làm em khó chịu.

Bệnh nhân được kê đơn atropine, loại thuốc ngăn chặn tình trạng không tự chủ của một số chức năng của hệ thần kinh. Theo thời gian, các triệu chứng của trẻ giảm dần, nguyên nhân các triệu chứng vẫn là bí ẩn.

Điều trị 

Các bác sĩ thường thực hiện nhiều loại đánh giá bao gồm xét nghiệm máu để xem số lượng tiểu cầu, hồng cầu và bạch cầu có bình thường không; sinh thiết vùng bị ảnh hưởng để kiểm tra các tế bào bất thường; xét nghiệm các bệnh nhiễm trùng khác nhau; kiểm tra tâm lý; xét nghiệm thần kinh, bao gồm quét não. 

Tất cả phương pháp điều trị khác đều mang tính thử nghiệm, vì số người mắc quá ít để chứng minh tính hiệu quả của bất kỳ cách chữa đơn lẻ nào. Một số nghiên cứu cho thấy thuốc chẹn beta - nhóm thuốc làm giảm huyết áp có thể làm chậm hoặc ngừng chảy mồ hôi máu. 

Đổ mồ hôi máu hiếm khi gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, mặc dù một số người bị mất nước. Các bác sĩ có thể cho thêm thuốc để điều trị triệu chứng này. Tư vấn tâm lý cũng hữu ích nếu người mắc bệnh bị trầm cảm và lo lắng.

Trong một số trường hợp, chảy mồ hôi máu có thể tự ngừng, không cần điều trị. 

Hội chứng mồ hôi máu có gây tử vong không? 

Đổ mồ hôi máu khiến quần áo, vật dụng ướt đẫm có thể khiến người mắc lo sợ. Tuy nhiên, hội chứng này thường không nguy hiểm. Máu đến từ các mạch máu nhỏ nằm gần bề mặt da, không phải tĩnh mạch hoặc động mạch. Điều này khiến cho việc chảy máu đến chết hầu như không thể xảy ra.

Ngay cả những người bị chảy máu ở nhiều vùng trên cơ thể cũng không có nguy cơ trên mặc dù họ có thể bị chóng mặt, lo lắng và mất nước. Vì máu hòa lẫn với mồ hôi nên những người mắc hội chứng trên cảm thấy lượng máu chảy nhiều, nghiêm trọng hơn thực tế. 

Người Việt đầu tiên được phát hiện mắc bệnh mồ hôi máu giờ ra sao?