Trần Đình Trọng bắt đầu điều trị chấn thương đầu gối

Ước vọng về quốc gia lập trìnhđược kết cấu như bản đồ kho báu của hải tặc với hai hải trình lớn. Phần đầu là 5 “hải cảng” mà tác giả đi qua, tương ứng với những lần từ bỏ và chuyển hóa trong hành trình 10 năm thử - sai: bỏ học đại học, từ bỏ công việc lập trình viên quốc tế, phá sản với công ty khởi nghiệp đầu tiên, dừng việc ứng tuyển học bổng thạc sĩ quản trị kinh doanh và cuối cùng là đặt nền móng cho tổ chức giáo dục công nghệ phi lợi nhuận Techkids. 

Hải trình thứ hai là “kho báu” mà anh và đồng đội đã khám phá ra: những hành động và triết lý giúp họ chèo lái Techkids thành “Tiểu thung lũng Silicon” MindX, hoàn thành 2 vòng gọi vốn đầu tư mạo hiểm từ quỹ quốc tế ngay trong đại dịch Covid-19. Với tổng số vốn gọi được hơn 18 triệu USD, MindX trở thành công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực giáo dục công nghệ lớn ở Đông Nam Á.

Tác giả nhận định: khát vọng trở thành kỳ lân nhưng phải thực tế, có lối đi riêng và họ chọn theo tinh thần của loài gián: “Doanh nghiệp khởi nghiệp thật sự tức là dù khó khăn thế nào cũng không quật ngã được tinh thần khởi nghiệp. Đó chẳng phải giống gián sao, hoàn cảnh càng khó khăn, sức sinh tồn lại càng mạnh mẽ, càng tạo ra những cách tồn tại không thể ngờ trước được... Càng nhiều vấn đề, càng quyết tâm giải quyết vấn đề”. 

Thông điệp Khuyến học 4.0 ++

Để vạch ra con đường cho mình, Nguyễn Thanh Tùng lấy cảm hứng từ hành trình vươn lên của nhiều quốc gia lớn. Cụ thể, tác giả nhìn sang Nhật Bản vào khoảng 1872 - 1876, đầu cuộc cách mạng công nghiệp lần 2 ở phương Tây và cuối cuộc cách mạng Minh Trị, khi cuốn sách Khuyến học của Fukuzawa Yukichi lay động người dân Nhật Bản, đặc biệt là tầng lớp thanh niên, giúp họ vượt qua trói buộc bởi đẳng cấp, thân phận, hủ tục, quyết dùng học vấn để “bảo vệ nền độc lập Nhật Bản” trong bối cảnh các cường quốc phương Tây dùng ưu thế về kỹ nghệ hòng biến toàn bộ châu Á thành thuộc địa. 

Tác giả cũng nhớ lời kêu gọi của Tổng thống Obama trong Tuần lễ Giáo dục về Khoa học Máy tính(2014): “Đừng chỉ chơi trò chơi trên điện thoại, hãy lập trình ra chúng”.

Lấy dẫn chứng từ phong trào Bình dân học vụ1945 ở nước ta, từ chiến lược quốc gia học tập để đuổi kịp của các nước Đông Á, từ các chính sách và triết lý giáo dục sớm kỹ năng công nghệ cũng như chính những trải nghiệm bản thân tại Hoa Kỳ và Đức, Nguyễn Thanh Tùng tin rằng giáo dục công nghệ đặc biệt có ý nghĩa với Việt Nam đương đại, cho dù là một quốc gia “đến muộn” trên bản đồ công nghệ.

Với anh, Khuyến học 4.0 ++ (đổi mới học tập trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0, và có lẽ là 5.0, 6.0 trong thời gian tới) sẽ đi liền với hình ảnh “quốc gia lập trình”, nơi mỗi công dân trở thành một công dân số có hiểu biết và năng lực về công nghệ, cũng như trở thành một hạt nhân sáng tạo của đất nước.

Trong cuốn sách, Nguyễn Thanh Tùng cũng chia sẻ những bước đi và thành quả đạt được trên con đường hiện thực hóa ước vọng về quốc gia lập trình: triển khai chương trình dạy tin học phối hợp với VTV7, trở thành đối tác chiến lược bảo trợ quỹ Code for Vietnam, đối tác triển khai Đề án Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025...

Trải qua một năm nhiều khó khăn về kinh tế, môi trường, văn hóa, đối diện với không ít những mất mát đã tạo nên động lực khiến con người thay đổi, phá bỏ những giới hạn, tạo ra những điều phi thường. Guinness World Records 2024đã ghi lại những điều này, giới thiệu đến độc giả những thành tựu truyền cảm hứng, đáng kinh ngạc trong năm qua.

Năm nay, BTC Kỷ lục Guinness thế giới đã nhận hơn 36.000 đơn tham dự từ khắp nơi trên thế giới để chọn lọc lại thành 7416 kỷ lục được ghi nhận hợp lệ trong sách.

Với chủ đề Hành tinh xanh(The blue planet), ấn bản dài 256 trang năm nay có những chuyên mục mới như: History (Lịch sử), 3D Explainers(Mục tranh minh hoạ 3D), Sports(Thể thao), Bonus content(Mục mở rộng), Gaming, Young achievers (Những người phá kỷ lục trẻ tuổi), The blue planet (Hành tinh xanh). Trang bìa của quyển sách do họa sĩ Rod Hunt thể hiện, nằm trong bộ sưu tập liên kết với ba ấn bản trước đó. 

Trong đó,History(Lịch sử) là hành trình khám phá lịch sử hơn 2000 năm với nhiều câu chuyện thú vị về người Ai Cập, hải tặc, hiệp sĩ, ma cà rồng, linh hồn. 3D Explainers (Mục tranh minh hoạ 3D) là những tranh minh họa 3D cắt lớp giúp người đọc hình dung rõ cấu tạo bên trong đầu của bạch tuộc, hoặc quá trình đoàn làm phim Jurassic Park đã tạo dựng những chú khủng long để đưa lên màn ảnh diễn ra như thế nào. 

Sports(Thể thao) gồm 30 trang giới thiệu đến người đọc những thành tích mới trong thể thao năm qua. Gaming là tuyển tập các thành tích chơi trò chơi, gồm các kỷ lục như: Số lượng chó được người chơi vuốt ve trong game, thành phố lớn nhất trong game Minecraft, số lượng người chơi nhiều nhất trong một trận game trực tuyến...

Young achievers(Những người phá kỷ lục trẻ tuổi) giới thiệu những tài năng trẻ dưới 16 tuổi đã tạo ra ảnh hưởng lớn trên thế giới. Bonus content (Mục mở rộng) giúp người đọc có thể xem thêm những video mở rộng nội dung thông qua các mã QR trong sách. The blue planet (Hành tinh xanh) đưa độc giả vào một cuộc phiêu lưu dưới nước để tìm hiểu từ các sinh vật biển đến cướp biển.

Thanh Phi

Ông Nguyễn Nguyên - Phó Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam với vai trò báo cáo đề dẫn hội thảo cho biết các đại biểu tập trung thảo luận 4 chủ đề chính: Nhận diện các hành vi vi phạm bản quyền sách trên không gian mạng ở mỗi quốc gia; Đánh giá về thể chế và thiết chế bảo vệ bản quyền sách trên không gian mạng; Chia sẻ kinh nghiệm hiệu quả trong việc bảo vệ bản quyền sách nói chung và trên không gian mạng nói riêng; Đề xuất các giải pháp khả thi trong phạm vi quốc gia và cộng đồng ASEAN để ngăn chặn nạn vi phạm bản quyền. 

‘Dở khóc dở cười’ vì sách lậu

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh - tác giả có sách bán chạy bậc nhất Việt Nam nhận định, sách giả, sách lậu là tệ nạn có tác động rất xấu đến sự phát triển của văn hóa đọc, làm lu mờ giá trị và vẻ đẹp của sách trong đời sống tinh thần. 

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh kể trong những dịp giao lưu và tặng chữ ký cho học sinh, sinh viên, ông nhiều lần rơi vào tình huống “dở khóc dở cười” khi ngỡ ngàng nhận ra trong số sách các em đem đến xin chữ ký có gần phân nửa là sách lậu. 

Nhà văn từ chối ký lên sách vì như thế chẳng khác nào thừa nhận tính hợp pháp của nó. Hầu hết độc giả buồn bã, bật khóc phải lủi thủi ra về còn ông sượng sùng, thất vọng, thậm chí khủng hoảng.

“Chúng ta không thể xây dựng văn hóa đọc bằng cách để phát tán ngày càng nhiều sách giả, sách lậu, sách vi phạm bản quyền, vi phạm luật pháp, vi phạm các công ước quốc tế. Văn hóa đọc không thể xây dựng trên nền tảng phản văn hóa”, ông nhấn mạnh. 

Xử phạt sách lậu chưa triệt để

Bà Phạm Thị Kim Oanh, Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả cho biết, trong bối cảnh Việt Nam thi hành cam kết về các điều ước quốc tế, việc đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan ngày càng được chú trọng.

Sự phát triển của nền tảng xã hội mở ra cơ hội mới cho truyền bá, phổ biến tác phẩm, giúp tiếp cận đến nhiều người hơn. Tuy nhiên, môi trường số cũng tạo nên thách thức cho lĩnh vực xuất bản trong việc thực thi và bảo vệ bản quyền. 

Mức xử phạt đối với hành vi xâm phạm cao nhất là 500 triệu đồng và 3 năm tù. Nhưng cơ quan quản lý mong muốn nâng cao mức xử phạt đối với các hành vi vi phạm bản quyền do lâu nay phần lớn dừng ở xử lý hành chính. 

“Quá trình triển khai luật chúng tôi vẫn thấy một số cá nhân, đơn vị có biểu hiện tiêu cực khi xử lý vi phạm. Chúng ta không nên nể nang, né tránh để tình trạng xâm phạm kéo dài. Pháp luật không được thực thi nếu chỉ để trên giấy. Sự chung tay của các đơn vị từ cơ quan quản lý đến các NXB, tác giả là điều rất cần thiết”, bà Kim Oanh nói. 

Các đại biểu nhìn nhận đối tượng vi phạm có nhiều hành vi, chiêu trò tiêu thụ xuất bản phẩm lậu, giả, thực trạng đặc biệt nhức nhối khi tiêu thụ qua mạng xã hội và sàn thương mại điện tử. Các đầu sách được bán với giá chỉ bằng 1/2, thậm chí 1/3 so với sách thật. Không dừng ở đó, nhiều đối tượng còn phát sóng trực tiếp (livestream) tóm tắt, đánh giá (review) sách trên mạng xã hội để tăng tương tác.

Vì tính chất đa phương tiện và dễ dàng sao chép nên xuất bản phẩm điện tử lậu, giả đã tăng nhanh về số lượng. Theo nghiên cứu của Media Partners Asia, năm 2022, Việt Nam đứng thứ ba trong khu vực ASEAN (sau Indonesia và Philippines) về tỷ lệ vi phạm bản quyền trên không gian số. 

Cần nghiêm minh và có khung hình phạt mạnh 

Theo nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, các nhà thực thi luật pháp cần nghiêm minh hơn và các nhà làm luật phải rà soát lại hành lang pháp lý để điều chỉnh tội danh và khung hình phạt đối với những đơn vị làm sách giả, sách lậu cho đủ sức răn đe.

Muốn đẩy lùi tệ nạn này cần sự chung tay của toàn xã hội, nhưng ông trông chờ nhất ở các cơ quan có trách nhiệm và thẩm quyền. Nếu chỉ để những nạn nhân thâm niên tuyệt vọng lên tiếng như lâu nay thì đó là hiện tượng bất thường và tất nhiên hành trình chống sách giả, sách lậu chẳng thể nào đến đích.

Ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở TT&TT TP.HCM đề xuất ý kiến phối hợp đồng bộ tất cả đơn vị trên nền tảng ứng dụng công nghệ, trong đó các NXB giữ vai trò kiểm soát. Ngoài ra, Hội Xuất bản nên có bộ phận tổng hợp ý kiến từ người trong cuộc để điều chỉnh hành lang pháp lý kịp thời. 

“Tuyên truyền nâng cao nhận thức rất quan trọng. Bên cạnh báo chí, cần truyền thông ở lĩnh vực giáo dục. Có thể mở mô hình tiết đọc sách trong trường học, qua đó giúp các em học sinh, sinh viên có thái độ nhận thức và ứng xử bài trừ sách lậu”, ông Thắng nói. 

Phát biểu tổng kết chương trình, Phó giáo sư - Tiến sĩ Phạm Minh Tuấn, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam cho biết hội thảo đã có những trao đổi thẳng thắn, minh bạch với nhiều ý kiến hữu hiệu. 

"Vấn đề bản quyền rất nhức nhối ở nhiều quốc gia. Do đó, chúng tôi ý thức rằng vấn nạn này cần được ngăn chặn để bảo vệ quyền tác giả và giá trị công sức sáng tạo của tri thức, qua đó bảo vệ môi trường văn hóa lành mạnh. Để làm việc này không dừng ở một cá nhân mà phải có sự chung tay của tập thể.

Trong đó, Hiệp hội Xuất bản Đông Nam Á (ABPA) cần đi tiên phong. Việt Nam là thành viên tích cực của ABPA và chúng tôi mong muốn cùng mọi người xây dựng ngành xuất bản lành mạnh, phát triển và vững bền thông qua các giải pháp được đưa ra", ông nói.