Ở tuổi 21 tuổi,áphổicủachàngtraikhôngquenbiếtcứunữsinhmắcbệnhhiếmgặbong nữ sinh đại học quê Bắc Kạn phải bỏ giữa chừng vì không may mắc bệnh phổi đục lỗ giai đoạn cuối. Đây là bệnh hiếm gặp, tạo các kén khí trong hai lá phổi, lan toả và làm mất chức năng phổi. 

Căn bệnh thường xảy ra ở các phụ nữ trẻ này khiến cô gái phải thở oxy dài hạn tại nhà, luôn cần người hỗ trợ cho các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Tình trạng người bệnh rất nặng, nếu không được ghép phổi, khả năng tử vong trong vòng vài tháng tới của bệnh nhân rất cao.

Được quản lý, theo dõi tại Bệnh viện Phổi Trung ương năm 2020, từ vài tháng nay, 2 lá phổi tổn thương nghiêm trọng, tình trạng suy hô hấp nặng, cô gái đã sống mòn mỏi chờ được ghép phổi.

Ca ghép 2 lá phổi diễn ra ngày 30 Tết Giáp Thìn và nụ cười cô gái trẻ vào sáng mùng 1 Tết. Ảnh: BSCC

Tại Việt Nam, nguồn cho tạng từ người chết não rất ít, trong khi trong kỹ thuật ghép phổi, cứ 5 người cho chết não thì mới có 1 người có thể lấy được phổi để ghép vì vấn đề bảo quản phổi để ghép rất khó. Vì vậy, ghép phổi thường gặp nhiều khó khăn và ít ca ghép hơn so với các tạng khác.

Phép màu đến rất bất ngờ với cô gái trẻ. Chiều 8/2 (29 Tết Giáp Thìn), Bệnh viện Phổi Trung ương tiếp nhận thông tin có phổi hiến từ Bệnh viện Trung ương quân đội 108 (Hà Nội). Người cho tạng là nam thanh niên 26 tuổi chết não do tai nạn giao thông. Nhiều tạng và bộ phận cơ thể của anh được đánh giá có thể lấy được để cứu nhiều cuộc đời khác...

Lập tức, Chương trình ghép phổi được kích hoạt khẩn cấp, đồng thời ngay trong đêm tổ chức hội chẩn lựa chọn người bệnh được nhận tạng.

Sau khi hội chẩn với GS.Jasleen, Giám đốc Trung tâm Ghép phổi UCSF, là 1 trong 9 trung tâm ghép phổi lớn và có uy tín nhất tại Hoa Kỳ; GS.TS Lê Ngọc Thành (Chủ tịch Hội Phẫu thuật tim mạch lồng ngực Việt Nam), Tiến sĩ Lê Công Hựu (Giám đốc Bệnh viện E) và Tiến sĩ Đinh Văn Lượng (Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương) quyết định khởi động ca ghép phổi này. 

Hơn 80 nhân lực thuộc Bệnh viện Phổi Trung ương được huy động trực tiếp tham gia, ngoài ra, nhiều nhân lực khác sẵn sàng điều động và làm việc trực tuyến phục vụ ca ghép phổi. Ca ghép cũng có sự phối hợp và hỗ trợ từ Trung tâm điều phối ghép tạng Quốc gia, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện E, Bệnh viện Hữu nghị, Bệnh viện Tim Hà Nội,...

Ca phẫu thuật được tiến hành từ 10h sáng 9/2 (tức 30 Tết Giáp Thìn), kéo dài tới 22h cùng ngày, thành công ở mức cao nhất theo tiêu chuẩn của UCSF. 12 giờ sau mổ, tức 10h sáng mùng 1 Tết, người bệnh đã tỉnh, tự thở những hơi thở đầu tiên của hai lá phổi mới trong những giọt nước mắt hạnh phúc của cả người bệnh và thầy thuốc. Ngay trong ngày đầu tiên sau ghép phổi, người bệnh đã phục hồi tốt, các chỉ số hô hấp ổn định.

Với những thành công này, Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết Chương trình Ghép phổi của Việt Nam sẽ được ghi nhận vào danh sách của hệ thống ghép phổi trên thế giới. Trước đó, Bệnh viện Phổi Trung ương phối hợp với nhiều bệnh viện  thực hiện thành công kỹ thuật ghép phổi, trong đó ca bệnh ghép 2 lá phổi cho người đàn ông 56 tuổi ở Thanh Hoá (năm 2020) được đánh giá là thành công toàn diện nhất tại Việt Nam với thời gian sống lâu nhất.

Từ nguồn tạng hiến từ nam thanh niên 26 tuổi bị chết não sau tai nạn giao thông, hàng trăm y bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã lấy và ghép 8 mô tạng gồm tim, gan, thận, thận - tụy, hai tay, hai giác mạc từ người cho chết não. Trong đó có 2 tạng lần đầu thực hiện tại bệnh viện là ghép tim và ghép tụy - thận. Phổi của nam thanh niên được lấy, điều phối cho Bệnh viện Phổi Trung ương thực hiện ca ghép cho cô gái trẻ trên đây.