LowSpecGamer - kênh YouTube nổi tiếng với nhiều video "hủy diệt" các trò chơi nổi tiếng thông qua việc làm chúng trở nên xấu nhất có thể mới đây vừa giới thiệu tác phẩm mới nhất của họ: Chơi Half Life 2 trên Compute Stick của Intel. Bằng việc dùng những dòng lệnh chỉnh sửa thủ công nhập thẳng vào bảng console của engine Source, LowSpecGamer đã biến Half Life 2 trở nên xấu thậm tệ trông không khác gì một tựa game PS2 hay một bản mod từ Minecraft.

Có một câu chuyện mà tôi được chia sẻ: Cách đây vài năm, một trung tâm đào tạo và thiết kế vi mạch mời các báo tới tham dự sự kiện đưa tin về sản phẩm mới. Những ngày sau, có một tờ báo đưa tin sản phẩm chip mới trong một ô nhỏ trên mặt báo ngay dưới mẫu quảng cáo đồ lót phụ nữ. Vị giám đốc trung tâm, từ sau đó "cạch" hẳn việc mời phóng viên kia đến đưa tin.

Như vậy đâu chỉ có Apple Store không thể "sống chung với đồ lót" mà ngay cả sản phẩm chip cũng thế. Mỗi doanh nghiệp hay mỗi chuỗi bán lẻ có tiêu chí, định vị riêng cho sản phẩm hay shop của mình về địa điểm, địa bàn… Đành rằng tiệm đồ lót kia chẳng có tội tình gì nhưng về phía Apple họ phải có tính toán, định liệu. Shop bán iPhone sang chảnh mà nằm cạnh tiệm đồ lót thì nhiều người có thể cảm thấy hơi kì kì, rồi nếu ngại tới, shop vắng doanh số không đạt thì cũng không thể trụ được lâu tại địa điểm đó.

Nhân chuyện này lại chợt nhớ cú bắt tay giữa FPT Shop với Vinamilk: Shop của FPT bán thêm sản phẩm sữa. Thời điểm phát đi thông cáo hơn một năm trước tôi đã nhận định rằng xem chừng không hợp. FPT Shop cho biết mới thử nghiệm mà thôi, và xem ra hiệu quả cũng không ăn thua. Shop công nghệ bắt tay với một số thứ khác có khi ổn hơn nhiều.

Apple kĩ tính, khó tính thì đã là chuyện biết từ lâu rồi. Điều đó như đã trở thành một thứ tố chất đặc biệt của "nhà Táo". Nhưng khó tính như Apple thì quả là xắt ra miếng vì mẫu điện thoại nào ra mắt cũng gây được dư luận, được tin dùng đặc biệt là về chất lượng.

Hiện nay tại Việt Nam phân phối sản phẩm Apple chính hãng có một số chuỗi, nhưng trong đó chuỗi F.Studio là tập trung nhất và đẳng cấp sang trọng gần với phóng cách của Apple nhất. Theo ông Nguyễn Việt Anh - Phó Tổng giám đốc FPT Retail sở hữu hai chuỗi FPT Shop và F.Studio – hiện "chiếc bánh" sản phẩm Apple tại Việt Nam khoảng 900 triệu USD trong đó sản phẩm phân phối thông qua các đại lí được ủy quyền chiếm khoảng 550 triệu USD và 350 triệu USD thuộc về kênh phân phối hành xách tay. Có lẽ không có thương hiệu nào mà giá trị thị trường của hàng xách tay lại chiếm tỉ trọng cao như vậy (xấp xỉ 39%) và con số này cũng nói lên nhiều điều.

Thứ nhất là hàng phân phối chính hãng của Apple mà chủ yếu là iPhone giá còn quá cao, cách biệt khá nhiều so với hàng xách tay, vì thế nhiều người yêu thích iPhone có hầu bao hạn hẹp – đa phần là giới trẻ - đành phải mua hàng xách tay sử dụng. Thứ hai, chất lượng hàng xách tay của Apple khá ổn định. Hàng mới xách tay về có chất lượng không khác gì so với hàng phân phối chính hãng tại Việt Nam; còn hàng đã qua sử dụng cũng ít "hắt hơi, sổ mũi" như các sản phẩm Android, mà nếu "đau đầu, sổ mũi" thì các điểm bán lẻ cũng bảo đảm việc bảo hành, sửa chữa rồi. Thứ ba, lợi ích của những người mua hàng chính hãng cũng chưa có khác biệt quá nhiều so với những người mua hàng xách tay, mà giá thì chênh lệch khá nhiều.

Như vậy theo tôi, trong "chiếc bánh" thị trường sản phẩm Apple 900 triệu USD, thì những khách hàng thuộc miếng 550 triệu USD được hưởng lợi ích, quyền lợi gì nhiều và khác biệt so với những khách hàng thuộc miếng 350 triệu USD? Mua iPhone chính hãng được hưởng bảo hành chính hãng ở mức thông thường, còn gói bảo hành cao cấp thì phải thêm chi phí. Tất nhiên đội ngũ bảo hành hàng chính hãng có thể được Apple đào tạo và chứng nhận, sẽ được khách hàng cảm thấy tin tưởng và yên tâm hơn. Nhưng nói như vậy không có nghĩa các hệ thống cửa hàng bán iPhone xách tay thiếu trách nhiệm về bảo hành. Tùy theo chính sách của từng chuỗi mà có phương thức bảo hành khác nhau.

Sẽ có không ít người thắc mắc, vậy thì việc Apple muốn Store tránh xa tiệm đồ lót có ảnh hưởng gì đến quyết định mua hàng chính hãng của khách hàng? Từ góc độ lí thuyết cho đến thực tế, là có, có những khách hàng yêu thích iPhone và cũng có thể thấy thích thú với các shop bán sản phẩm Apple thể hiện được sự sang trọng và đẳng cấp, mang đến cho họ xúc cảm tự hào và tự tin khi sử dụng sản phẩm. Sự định vị và khẳng định thương hiệu từ phía nhà sản xuất không bao giờ chỉ có một chiều được cho chính họ mà nếu họ làm tốt thì có thể tạo cảm hứng được cho rất nhiều bên, từ nhà phân phối, bán lẻ; khách hàng, người dùng; giới phân tích thị trường và bình luận.v.v…

Nhưng với người dùng Việt thì cần hơn những điều thiết thực. Khách hàng sử dụng hàng chính hãng phải chi phí hơn so với người dùng hàng xách tay (đây là khái niệm tương đối vì đa phần hàng xách tay mới 100% còn trong hộp mang từ nước ngoài về Việt Nam cũng chính là hàng chính hãng tại thị trường nước ngoài) thì họ được "bù đắp" những lợi ích, sự chăm sóc khác biệt và rõ ràng hơn. Người dùng khi được thêm quyền lợi sẽ càng thấy tự hào, thích thú hơn thì "miếng bánh" hàng chính hãng trên thị trường Việt mới nhanh nẩy nở thêm.

Trang công nghệ Macworldđã mô tả năm 2017 của Apple như là "một mớ hỗn độn cả tốt và xấu". Thật vậy, mặc dù đã làm được nhiều điều như giới thiệu thiết kế mới của iPhone, nâng cấp MacPro, ra mắt iMac mới siêu mạnh và dẫn đầu xu thế bảo mật sinh trắc học với FaceID, Apple đã gặp nhiều sự cố đáng tiếc trong năm vừa qua.

Những sự cố này đã ít nhiều khiến niềm tin của người dùng về một Apple hoàn hảo bị tổn thương. Dưới đây là tổng hợp về những sự cố lớn nhất trong năm 2017 của Apple, sắp xếp theo thứ tự thời gian:

Từ cuối năm 2016, nhiều người dùng iPhone 6/ 6 Plus/ 6S/ 6S Plus đã phàn nàn về tình trạng điện thoại tự động sập nguồn ở 30% pin. Tuy nhiên, phải tới tận ngày 24/1, Apple mới đưa ra thông báo chính thức về sự việc và xác nhận sẽ sửa lỗi thông qua bản cập nhật iOS 10.2.1. Sự chậm trễ này đã khiến nhiều người dùng phàn nàn vì không thể sử dụng iPhone bình thường trong vòng ít nhất là 1 tháng.

Năm 2017 đã chứng kiến không ít những lần Qualcomm và Apple đưa nhau ra tòa. Mọi chuyện bắt đầu từ một phán quyết vào hồi tháng 1 của Ủy ban Thương mại Mỹ (FCC) về việc Qualcomm có dấu hiệu độc quyền trong cấp phép bằng sáng chế. Apple ngay sau đó đã kiện Qualcomm và đòi bồi thường 1 tỷ USD với cáo buộc nhà sản xuất chip đã thu phí một cách bất công từ những công nghệ cũ. Qualcomm cũng không vừa khi kiện ngược lại Apple vào hồi tháng 4. Thậm chí, hãng còn muốn iPhone X bị cấm bán tại Mỹ. Nhiều vụ kiện qua lại giữa Apple và Qualcomm đã được diễn ra trong một năm qua. Bạn có thể tìm hiểu toàn cảnh về vụ kiện này tại đây.

Sự cố của Apple đối với Qualcomm, đối tác sản xuất chip lâu năm, có thể khiến những gì bên trong iPhone thay đổi mãi mãi trong tương lai. Theo một tin đồn mới đây, Apple có thể sẽ hợp tác với MediaTek và Intel để thay thế Qualcomm trong việc sản xuất chip LTE dành cho iPhone.

Ngay tại lần đầu tiên ra mắt, tính năng nhận diện khuôn mặt Face ID của Apple đã gặp sự cố. Cụ thể, chiếc iPhone X demo đã không thể nhận diện khuôn mặt của Phó giám đốc Craig Federighi và yêu cầu nhập mật khẩu để mở khóa. Điều may mắn cho Apple là ông Federighi đã xử lý rất nhanh tình huống trên sân khấu. Ngay sau khi nhận thấy việc xác thực khuôn mặt không thực hiện được, ông đã nhanh chóng chuyển sang sử dụng một chiếc iPhone X demo khác và mọi tính năng đã hoạt động như dự tính.

Giải thích về sự cố này, Apple cho biết chiếc iPhone X demo đã được cầm bởi nhiều người khác nhau trước khi đem lên sân khấu. Trong quá trình này, tính năng Face ID đã cố gắng quét gương mặt của tất cả những ai đã cầm điện thoại và sau khi liên tục thất bại, chiếc iPhone X demo đã chuyển sang chế độ yêu cầu mật khẩu để có thể mở khóa. Vì vậy, khi Phó giám đốc Craig Federighi dùng thử, yêu cầu mật khẩu đã được hiện ra.

Apple đã nhấn mạnh Face ID vẫn hoạt động đúng như thiết kế ban đầu của hãng. Tuy nhiên, sự cố trong buổi ra mắt khiến không ít người đặt ra nghi vấn về khả năng của tính năng nhận diện khuôn mặt Face ID trên iPhone X.

Hai người dùng tới từ Đài Loan và Nhật Bản cho biết chiếc iPhone 8 Plus mới mua của họ đã bị phồng pin tới mức màn hình bung ra khỏi khung. Cả hai người dùng này đều đã báo cáo sự việc cho Apple và được đổi mới một chiếc iPhone 8 Plus khác. Ngoài hai trường hợp này, nhiều trường hợp iPhone bị phồng pin tương tự đã được ghi nhận ở các quốc gia khác. Apple cũng cho biết là đã tiến hành điều tra về nguyên nhân nhưng đến nay vẫn chưa có công bố gì về những sự cố này.

Ngay sau khi iOS 11 ra mắt không lâu, một lỗi khó chịu đã xuất hiện. Theo đó, nhiều người dùng iOS 11 cho biết họ không thể gõ được chữ "I" vì chữ cái này sẽ bị tự động chuyển thành chữ "A", "#" hoặc "!". Đây là lỗi cực kì bất tiện vì chữ "I" được sử dụng rất nhiều khi người dùng nhắn tin. Apple đã xác nhận lỗi này và tiến hành vá trong một bản cập nhật iOS.

iPhone X, chiếc smartphone có giá 1.000 USD của Apple, được chính thức bán ra trên toàn cầu vào ngày 3/11. Tuy nhiên, chỉ trong vòng chưa đầy một tuần sau đó, nhiều lỗi trên iPhone X đã được người dùng báo cáo. Chúng ta có thể kể tới những lỗi phổ biến nhất như màn hình sọc xanh, ám xanh khi nhìn nghiêng, liệt cảm ứng, không thể khởi động và dễ vỡ mặt lưng kính. Đối với một chiếc điện thoại có giá đắt như iPhone X, đây là điều khó có thể chấp nhận được.

Tại buổi ra mắt iPhone X, phó chủ tịch Phil Schiller cho biết Apple đã làm việc cùng nhiều nghệ sĩ tạo hình mặt nạ chuyên nghiệp ở Hollywood để huấn luyện mạng nơ-ron và đảm bảo tính năng nhận diện khuôn mặt Face ID không thể bị lừa bằng mặt nạ.

Tuy nhiên, trong một video vào hồi đầu tháng 11, tập đoàn an ninh mạng Bkav của Việt Nam đã cho thấy hoàn toàn có thể mở khóa Face ID bằng một chiếc mặt nạ. Cụ thể, trong video được đưa lên YouTube, ông Ngô Tuấn Anh, Phó chủ tịch của Bkav đã đặt chiếc iPhone X đối diện một chiếc mặt nạ đặc biệt và mở khóa thành công với Face ID. Ông Tuấn Anh sau đó đã lấy iPhone X ra và mở bằng chính khuôn mặt của mình để khẳng định máy có thể mở bằng cả hai bộ mặt.

Chiếc mặt nạ của ông Ngô Tuấn Anh được kết hợp giữa công nghệ in 2D, 3D và một số vật liệu đặc biệt. Trong một buổi họp báo, Ông Ngô Tuấn Anh cho biết: "2 tuần trước đây, chúng tôi chỉ khuyến cáo các yếu nhân như lãnh đạo quốc gia, tập đoàn lớn, các tỉ phú cần lưu ý khi sử dụng Face ID. Tuy nhiên, với kết quả nghiên cứu lần này, chúng tôi buộc phải nâng mức cảnh báo an ninh đối với tất cả mọi người: Face ID không đảm bảo an ninh để sử dụng trong các giao dịch thương mại". Bạn có thể tìm hiểu kĩ hơn tại đây.

Bên cạnh Bkav, nhiều người dùng và công ty bảo mật cũng đã thử nghiệm mở khóa FaceID và không ít trường hợp đã vượt mặt thành công. Có thể kể tới như cậu bé 10 tuổi mở khóa iPhone X của mẹ, hai anh em sống tại thành phố Hồ Chí Minh hoặc hãng bảo mật FaceTec.

Thậm chí, trong một sự việc mới đây, Apple đã phải hoàn tiền cho một khách hàng Trung Quốc vì Face ID bị qua mặt dễ dàng. Mặc dù vậy, Apple vẫn rất kín tiếng khi được hỏi về những nghi vấn liên quan tới độ bảo mật của Face ID.

Vào đầu tháng 12, các kĩ sư phần mềm của Apple đã trải qua một tuần phải nói là thảm họa. Mọi chuyện bắt đầu khi một lỗi nghiêm trọng cho phép ai cũng có thể hack được hệ điều hành MacOS High Sierra của Apple bị phát hiện. Theo đó, bạn chỉ cần đăng nhập vào tài khoản "root" và bỏ trống phần mật khẩu là có thể đăng nhập vào mọi máy tính Mac.

Apple đã nhanh chóng xác nhận và tiến hành vá lỗi trong vòng chưa đầy 24 giờ. Ngoài ra, Apple cũng gửi lời xin lỗi tới khách hàng vì những nguy cơ bảo mật có thể xảy ra.

Nếu mọi chuyện chỉ có vậy, chúng ta sẽ không có điều gì để nói. Tuy nhiên, bản cập nhật của Apple lại khiến cho máy tính Mac không thể kết nối được với các máy tính khác trong cùng một mạng. Apple đã phải nhanh chóng ra một hướng dẫn khắc phục tạm thời cho người dùng và phát hành một bản vá khác.

Mặc dù vậy, bản vá mới lại khiến những ai chưa cập nhập phiên bản MacOS mới nhất (MacOS High Sierra 10.13.1) gặp lỗi khi cài đặt. Dường như, các kĩ sư của Apple đã quá vội vàng khi ra mắt bản vá mới.

Không chỉ người dùng MacOS, người dùng iOS 11 cũng kêu trời trong tuần này vì lỗi tự động khóa màn hình khi đang sử dụng. Apple đã phải ra mắt bản cập nhật iOS 11.2 sớm hơn dự kiến để vá khẩn cấp lỗi này.

Có thể nói, bê bối làm chậm iPhone cũ bị phát hiện mới đây đã khiến lòng tin của người dùng đặt vào Apple bị giảm nghiêm trọng. Vào ngày 19/12, nhà sáng lập công cụ Geekbench John Poole đã gây chú ý khi công bố nhiều bằng chứng cho thấy hiệu suất trên nhiều mẫu iPhone 6 và iPhone 7 bị giảm dần theo thời gian.

Đứng trước nhiều nghi vấn, Apple đành phải thừa nhận đã cố tình làm chậm iPhone đời cũ. Tuy nhiên, hãng lại cho rằng việc làm này là vì lợi ích của người dùng. Cụ thể, câu trả lời của Apple như sau:

"Mục tiêu của chúng tôi là cung cấp trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng, bao gồm hiệu suất tổng thể và kéo dài tuổi thọ thiết bị của họ. Pin Lithium-ion không có khả năng cung cấp hiệu suất cao nhất khi dung lượng pin còn thấp hoặc pin xuống cấp do thời gian sử dụng kéo dài. Điều này khiến thiết bị có thể tắt đột ngột để bảo vệ các thành phần điện tử".

Nhiều người dùng thất vọng trước hành động lén lút giảm hiệu suất của Apple.

Tuy nhiên, câu trả lời này của Apple chẳng thể khiến người dùng hài lòng. Trái lại, họ cảm thấy như niềm tin của mình đã bị phản bội khi Apple lén lút giảm hiệu suất thiết bị mà không hề báo trước một tiếng. Người dùng trung thành luôn ủng hộ Apple nhưng tại sao Táo khuyết lại phải làm chuyện mờ ám như vậy? Để ép người dùng mua iPhone mới hay áp lực từ sự hoàn hảo của kẻ đứng đầu thị trường smartphone?

Marco Arment, một blogger công nghệ có sự yêu thích đặc biệt với iPhone đã cay đắng nhận xét: "Trong nhiều năm qua, tôi đã luôn tin rằng không có chuyện Apple bí mật làm chậm iPhone đời cũ để ép người dùng mua iPhone mới. Tuy nhiên, niềm tin của tôi hiện đã bị tổn thương nặng nề".

Nhận thấy một cuộc khủng hoảng truyền thông đang cận kề vì sự giận dữ của khách hàng, Apple đã gửi một bức thư xin lỗi tới toàn thể người dùng vào ngày 29/12 vừa qua. Trong bức thư, Apple một lần nữa khẳng định việc giảm hiệu suất thiết bị không nhằm mục đích xấu. Ngoài ra, hãng cũng đã giảm mức giá thay pin iPhone xuống chỉ còn 29 USD trong năm 2018 tới đây để xoa dịu người dùng.

Nhà báo Lauren Goodle tới từ trang công nghệ TheVergeđã chấm điểm "B" (tức là chỉ ở mức khá) cho những gì Apple làm được trong năm nay. Cái thời sự hoàn hảo được coi như bản sắc của Apple, khi những sản phẩm mới đều vượt trội so với đối thủ và lỗi phần mềm được vá nhanh chóng, có lẽ đã qua. Apple của năm 2017 vẫn là công ty dẫn đầu thị trường smartphone về lợi nhuận nhưng điều đó không có nghĩa là hãng không bao giờ mắc lỗi.

Sự cố nghiêm trọng khi bị phát hiện cố tình làm chậm iPhone đời cũ đã một lần nữa nhắc nhở Apple về tầm quan trọng của người dùng. Từ khi chiếc iPhone đầu tiên được Steve Jobs giới thiệu, Apple đã trải qua hành trình 10 năm để chinh phục trái tim người dùng. Lòng tin khó xây dựng nhưng rất dễ đổ vỡ. Một bức thư xin lỗi là không đủ và Apple cần phải làm nhiều hơn nữa để chứng minh hãng vẫn luôn là sự lựa chọn tốt nhất dành cho người dùng.