"Tiên lượng sống của các bệnh nhân ung thư máu tuỳ theo từng mặt bệnh. Nếu chỉ điều trị hoá trị liệu đơn thuần, tỉ lệ sống thêm trên 5 năm chỉ 20%, nâng lên 50% với ghép tế bào gốc tạo máu đồng loài" - TS Khánh chia sẻ.

Tuy nhiên, theo vị chuyên gia, ghép tế bào gốc không phải là biện pháp chữa khỏi ung thư máu mà là phương pháp giúp người bệnh vượt qua các đợt điều trị hoá chất liều cao, mạnh.

"Hoá trị liệu là phương pháp cơ bản điều trị ung thư. Liều càng cao, mạnh thì càng hi vọng diệt được nhiều tế bào ung thư, kéo dài sự sống. Tuy nhiên, tác dụng chính càng nhiều thì tác dụng phụ càng cao. Ghép tế bào gốc tạo máu giúp giảm tác dụng phụ của hoá trị liệu" - ông phân tích thêm.

Các phương pháp điều trị khác để tăng tác dụng chính, đặc hiệu và ít tác dụng phụ như sáng chế ra các thuốc nhắm đích và tế bào trị liệu đang được tích cực phát triển. Theo TS Khánh, trong tương lai 2 phương pháp này sẽ thay thế điều trị hoá chất. Tại Mỹ, một số phác đồ đã hoàn toàn dùng thuốc nhắm đích mà không có hoá trị.

Với thuốc nhắm đích khi đưa vào người sẽ nhắm trúng tế bào ung thư để tiêu diệt tận gốc, không độc như hoá trị liệu. "Phương pháp tế bào trị liệu mang lại hi vọng điều trị khỏi ung thư máu. Tỷ lệ bệnh nhân mắc một số bệnh ung thư máu điều trị biện pháp này có thể sống thêm trên 10 năm lên tới 70-80%" - TS Khánh cho hay.

Đến nay, Viện Huyết học đã triển khai khá tốt biện pháp thuốc nhắm đích, một số thuốc được bảo hiểm thanh toán. Với tế bào trị liệu, Viện đang hợp tác chuyên gia nước ngoài để chuyển giao công nghệ, phát triển liệu pháp truyền cho bệnh nhân tế bào đặc hiệu nhiều hơn, đó là những tế bào lympho có thẩm quyền miễn dịch, có thể tiêu diệt được tế bào ung thư.

Triệu chứng ban đầu của ung thư máu cấp tính, chẩn đoán bệnh bằng cách nào?

- Sốt kéo dài, dễ nhiễm trùng, ra nhiều mồ hôi đêm.

- Gầy sút cân nhanh, xanh xao, mệt mỏi.

- Gan to, lá lách to, hạch to, phì đại lợi, đau xương.

- Xuất huyết trên da, chảy máu khó cầm…

Đa số các thể ung thư máu có thể phát hiện thông qua xét nghiệm máu. Một số trường hợp đặc biệt như: số lượng tế bào bạch cầu quá thấp, làm xét nghiệm máu chưa có đủ số lượng tế bào để chẩn đoán chắc chắn ung thư máu. Khi đó, phải làm thêm một số xét nghiệm liên quan miễn dịch di truyền, ưu tiên bệnh phẩm dịch tủy xương (cần chọc tủy). Để chẩn đoán ung thư máu, bệnh nhân thường làm xét nghiệm huyết tủy đồ.

Gửi tế bào gốc máu dây rốn nhằm dự phòng điều trị một số bệnh bẩm sinh cần dùng máu dây rốn (như bệnh não) tuy nhiên chỉ mới là nghiên cứu, chưa đưa vào thường quy. Đa số các trường hợp khác, như các bé bị bệnh ác tính, ung thư, lại không sử dụng được máu dây rốn vì không biết các tế bào đó có bình thường hay không, và phải dùng tế bào gốc máu dây rốn các trường hợp khác để ghép cho các cháu. Do đó, theo TS Khánh, không cần thiết phải gửi máu dây rốn.

Theo thống kê của thế giới cách đây vài năm, có khoảng 5-6 triệu đơn vị máu dây rốn được gửi nhưng số lượng sử dụng chưa đến 1.000 đơn vị. 

Phím điều khiển dạng vật lý được cho là an toàn hơn so với màn hình cảm ứng. Ảnh minh họa: Volvo.

Nhưng cũng có cá biệt một số trường hợp gây biến chứng nặng, bội nhiễm vi khuẩn, điều này phụ thuộc vào tuýp virus Adeno, độ tuổi và sức đề kháng của trẻ.

Bội nhiễm có thể gây ra tình trạng suy hô hấp nặng, trẻ cần hỗ trợ thở máy, thậm chí có trường hợp phải chạy tim phổi ngoài cơ thể. Bên cạnh đó, một số trường hợp trẻ có hệ miễn dịch yếu có thể gặp biến chứng nặng do Adenovirus như viêm dạ dày, viêm dạ dày ruột, viêm não, màng não. Tình trạng “bệnh chồng bệnh” khiến trẻ đối diện với nguy cơ tử vong nếu không được chăm sóc đúng cách.

Về tình trạng bội nhiễm sau mắc virus Adeno, TS.BS Nguyễn Văn Tùng thông tin: “Thực tế, virus Adeno hay các loại virus nói chung khi xâm nhập vào cơ thể có nhiều biểu hiện lâm sàng có thể để lại hậu quả ảnh hưởng tới sức khỏe. Điều đó có thể do trực tiếp virus gây ra nhưng cũng có thể là do bội nhiễm bởi các vi khuẩn khác. Đặc điểm bội nhiễm nói chung sau khi mắc virus Adeno ở trẻ, có thể là: sốt tăng lên, trẻ ho đờm đặc hơn hoặc ho có đờm xanh, đờm vàng...”.

Tại Khoa nhi, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cũng đã ghi nhận một số trường hợp bệnh nhân bị bội nhiễm vi khuẩn. Lý giải về nguyên nhân bội nhiễm gây ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ khi mắc virus Adeno, TS.BS Tùng nói: “Khi mắc virus Adeno, sức đề kháng của trẻ bị giảm sút, những vi khuẩn có cơ hội gây bội nhiễm và làm nặng nề thêm tình trạng bệnh.

Trong đó, những vi khuẩn dễ tấn công nhất khi nhiễm virus Adeno đó là các vi khuẩn gây ra viêm đường hô hấp, đặc biệt là viêm đường hô hấp dưới khiến trẻ có tình trạng viêm phổi, viêm phế quản phổi, có thể dẫn đến suy hô hấp. Nếu chúng ta không điều trị kết hợp và phát hiện những bội nhiễm này, tình trạng sức khỏe của trẻ sẽ bị ảnh hưởng khá lớn”.

Để giảm thiểu nguy cơ mắc Adenovirus cũng như các loại virus gây bệnh khác, có thể dẫn tới tình trạng bội nhiễm vi khuẩn, bác sĩ khuyến cáo giữ gìn vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh. Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, khoáng chất và vitamin cho trẻ.

Ngoài những biện pháp tăng cường sức đề kháng, phụ huynh nên cho trẻ tiêm các loại vắc xin theo lịch tiêm chủng hoặc vắc xin đường uống chứa thành phần ly giải vi khuẩn nhằm tăng cường sức đề kháng hô hấp, kích thích hệ thống miễn dịch, tạo ra các kháng thể phòng chống vi khuẩn gây bội nhiễm đường hô hấp. 

“Nếu trẻ có những biểu hiện bất thường và nghi ngờ mắc virus Adeno, gia đình cần đưa trẻ tới trung tâm y tế gần nhất để thăm khám và kiểm tra. Khi trẻ được hỗ trợ điều trị bệnh sớm, tăng cường sức đề kháng hô hấp đúng cách, sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn, gây ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ”, bác sĩ cho biết.

Trẻ sưng bụp mắt, nhắm nghiền vì sợ ánh sáng, cẩn thận bệnh do virus Adeno