- Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị nghiên cứu đặt thiết bị thử an toàn thực phẩm (ATTP) tại các chợ. Khi đó sẽ không cần phải xử phạt, thấy thực phẩm không sạch, tức thì những người khác sẽ không mua, câu chuyện 2 luống rau sẽ chấm dứt.

Trước thực trạng nóng về chất lượng ATTP tại Việt Nam, chiều 24/6, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì cuộc họp giữa các Bộ ngành Việt Nam với đại diện các đối tác phát triển đến từ nhiều nước, tổ chức quốc tế đề bàn về hướng hỗ trợ, khả năng hợp tác trong quản lý ATTP tại Việt Nam.

Đau đầu câu chuyện 2 luống rau

Phó Thủ tướng đánh giá, các mặt hàng mang tính chất sản xuất lớn như lúa gạo, thanh long, cá tra... của Việt Nam đều có chất lượng ổn. Các mặt hàng trong siêu thị cũng cơ bản tốt. Tuy nhiên Việt Nam lại ngược với hầu hết các nước khi 80% lượng thực phẩm tiêu thụ đến từ các chợ nhỏ lẻ chứ không phải siêu thị.

Trong khi việc kiểm soát sản xuất, phân phối cho 80% thị trường nhỏ lẻ này rất khó khăn. Tình trạng nhập lậu thuốc tăng trưởng, thuốc bảo vệ thực vật vẫn diễn ra tràn lan.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam thừa nhận câu chuyện 2 luống rau là thực tế tại Việt Nam hiện nay

Phó Thủ tướng dẫn câu chuyện thực tế khi ông trực tiếp đi xem các cánh đồng rau tại các huyện ngoại thành Hà Nội, Bắc Ninh và các tỉnh lân cận, thấy sự thật đúng là người nông dân có 2 luống rau. Một luống xanh non để bán còn luống xấu hơn để ăn.

Một số gia đình có điều kiện thì vào cửa hàng rau sạch, có người nhờ quê cung cấp rau lên thành phố... nhưng số lượng không đáng là bao.

Với thói quen sản xuất chủ yếu nghe truyền miệng như ở Việt Nam, ông Đam cho rằng có truyền thông về ATTP cũng không ăn thua.

Theo ông Đam, cách tốt nhất để cảnh báo cho người nông dân là tại tất cả các chợ, nghiên cứu đặt thiết bị thử ATTP. Khi đó sẽ không cần xử phạt, thấy thực phẩm không sạch, tức thì những người khác sẽ không mua, câu chuyện 2 luống rau sẽ chấm dứt.

"Suy cho cùng người nông dân cũng vì lợi ích thôi. Hôm nay họ bán được thì vẫn để 2 luống rau nhưng ngày mai không ai mua nữa thì phải thay đổi", ông Đam tin tưởng.

Bộ nào chịu trách nhiệm về ATTP?

Tại cuộc họp, nhiều đại diện đến từ các nước như Canada, New Zealand... đều có chung băn khoăn về năng lực lập kế hoạch, giám sát an toàn thực phẩm tại Việt Nam khi có tới 3 cơ quan cùng chịu trách nhiệm gồm Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT và Bộ Công Thương.

Trong khi tại nhiều quốc gia, chỉ có duy nhất một cơ quan chịu trách nhiệm về vấn đề ATTP.

Vấn đề này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam giải thích, Việt Nam có những đặc thù riêng, nên dù không có một cơ quan duy nhất quản lý về ATTP nhưng có cơ chế phối hợp rất đầy đủ, đã có thông tư liên tịch phân chia trách nhiệm của 3 Bộ.

Đơn cử, phân bón thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Công thương, nhưng khi đưa vào sử dụng canh tác thì Bộ NN&PTNT phải chịu trách nhiệm.

Đóng vai trò là cơ quan thường trực chịu trách nhiệm về ATTP, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long giải thích thêm, hiện Bộ Y tế đang phụ trách 6 nhóm hàng, Bộ NN&PTNT phụ trách lĩnh vực nông lâm thủy sản, thực phẩm tươi sống, Bộ Công thương phụ trách rượu bia, nước giải khát...

Giữa 3 Bộ thiết lập một nhóm công tác, giao cho 3 cơ quan tại 3 bộ gồm Cục ATTP (Bộ Y tế), Vụ Khoa học công nghệ (Bộ Công thương) và Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản (Bộ NN&PTNT) phụ trách.

Ông Long thừa nhận, trong quá trình quản lý, có những sản phẩm không biết phân về bộ ngành nào. Sau này quy định, sản phẩm nào có hàm lượng ở bộ đó nhiều hơn thì thuộc ngành đó, sản phẩm nào không phân định được thì Bộ Y tế chịu trách nhiệm chung.

Ông Long cho biết thêm, thời gian tới, 3 Bộ sẽ phối hợp thành lập hải quan một cửa ngay tại cửa khẩu để kiểm soát thực phẩm nhập khẩu. Các doanh nghiệp không cần chuyển hồ sơ đến Bộ này Bộ kia mà chỉ cần qua một điểm.

Cũng thừa nhận rất khó để một cơ quan quản lý duy nhất về lĩnh vực này, song Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Văn Tám đề xuất thành lập nhóm tư vấn bao gồm các chuyên gia quốc tế và trong nước có tâm huyết để tham vấn, hỗ trợ công tác quản lý ATTP tại Việt Nam.

Thúy Hạnh

Hội nghị và Triển lãm Thế giới số 2020 (ITU Digital World 2020 - DW20) do Việt Nam đăng cai tổ chức sẽ được tổ chức  từ ngày 6 - 9/9 tới tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, Hà Nội.

Bộ TT&TT sẽ chủ trì và phối hợp với Liên minh viễn thông quốc tế ITU tổ chức sự kiện mang tầm cỡ toàn cầu, có quy mô lớn nhất về viễn thông và CNTT năm nay.

Với chủ đề “Cùng nhau xây dựng thế giới số - Building the digital world. Together”, ITU Digital World 2020 cũng sẽ đánh dấu cho việc chuyển đổi số toàn diện trong khu vực và trên toàn cầu từ chính phủ đến xã hội, doanh nghiệp để phát triển kinh tế số, xây dựng xã hội số.

Để chuẩn bị tốt công tác tổ chức sự kiện, Ban Tổ chức DW20 - Bộ TT&TT vừa có thư mời đến các đơn vị có đủ năng lực, kinh nghiệm, quan tâm hợp tác triển khai sự kiện. 

Theo đó, cùng với Bộ TT&TT, các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp sẽ tham gia vào các công tác tổ chức hội nghị, sự kiện bên lề, công tác truyền thông; trưng bày triển lãm, gian hàng Việt Nam và làm việc song phương. Ngoài ra còn các công tác về đại biểu, lễ tân, an ninh, y tế và các công tác tài trợ, hậu cần khác.

Cụ thể, các đơn vị sẽ tham gia triển khai cơ sở vật chất cho các diễn đàn, hội nghị/hội thảo; tổ chức sự kiện Ngày hội số (Digital Festival); phối hợp tổ chức Lễ trao Giải thưởng ITU, MIC; lên kế hoạch và triển khai công tác truyền thông trong nước... và các công việc khác theo đặt hàng của Ban tổ chức.

Hôm qua (20-8), cơ quan chức năng tiếp tục làm rõ việc Công ty TNHH Sản xuất thuốc thú y Khoa Nguyên (quận Tân Phú, TP.HCM) sản xuất thuốc thú y chứa các chất cấm. Như Pháp Luật TP.HCM đưa tin, ngày 19-8, Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường (C49), Cục Cảnh sát kinh tế (C46) và Thanh tra Bộ NN&PTNT niêm phong hơn 300 sản phẩm thuốc thú y của Công ty Khoa Nguyên. Trong đó, có khoảng 750 kg sản phẩm KN-Samurai được cho là có chứa chất cấm sabultamol (có nguy cơ gây ung thư ở người) để tạo nạc, bung đùi, nở mông vai cho heo.

Hàng ngàn heo ăn chất cấm ra chợ

Theo ông Phạm Tiến Dũng, Thanh tra Bộ NN&PTNT, một trong các điểm mà Công ty Khoa Nguyên đã bán thuốc chứa sabultamol là cửa hàng thuốc thú y Thùy Dương (huyện Thống Nhất, Đồng Nai). Cùng ngày 20-8, ông Đậu Trọng Bằng, Chánh Thanh tra Sở NN&PTNT Đồng Nai, cho hay: “Trước đó, khi phân tích các mẫu thức ăn chăn nuôi trên địa bàn, chúng tôi phát hiện mẫu của cửa hàng Thùy Dương chứa chất cấm vượt ngưỡng cho phép”.

Tuy nhiên, lúc này lô hàng chứa chất cấm sabultamol (khoảng 40 kg) đã được cửa hàng Thùy Dương bán hết. Theo ông Bằng, chủ cửa hàng Thùy Dương khai nhận số hàng này mua từ Công ty Khoa Nguyên nhưng không biết nó chứa sabultamol. “UBND tỉnh đã xử phạt cửa hàng Thùy Dương 87 triệu đồng vì bán thức ăn chăn nuôi có chứa chất cấm sabultamol. Tỉnh cũng đình chỉ hoạt động cửa hàng này trong hai tháng” - ông Bằng cho biết.

Được biết, cửa hàng Thùy Dương là một trong những điểm cung cấp thuốc thú y lớn tại huyện Thống Nhất - nơi được xem là “thủ phủ chăn nuôi” của Đồng Nai. Tuy nhiên, chủ cửa hàng này “không biết trại nuôi heo nào mua”.

Ông Th., một chủ trại chăn nuôi ở phường Long Bình (Biên Hòa), cho biết trên thị trường có hơn chục loại chất tạo nạc, giá 300.000-600.000 đồng/kg, dùng pha trộn cho khoảng 50 con heo. Loại đậm đặc khoảng 1,8 triệu đồng/100 g, pha nuôi được 100 con. Như vậy, với khoảng 40 kg mà cửa hàng Thùy Dương đã bán có thể trộn vào thức ăn cho khoảng 2.000 con heo. Điều này đồng nghĩa với việc có từng ấy con heo ăn chất cấm có thể đã bị xẻ thịt bán cho người tiêu dùng” - ông Th. nói.

Heo ăn chất tạo nạc thường nằm, ngủ li bì vì chất này làm xương giòn khiến heo khuỵu chân, thậm chí gãy.

Sản phẩm KN-Samurai chứa chất cấm được cơ quan chức năng phát hiện ở Công ty Khoa Nguyên

“Giam lỏng” hơn 6.500 con heo khác

Theo ông Th., các sản phẩm này không có nhãn mác, tem và không có nguồn gốc. Tuy nhiên, hầu hết chúng xuất xứ từ Trung Quốc. “Không ít trang trại chăn nuôi heo sử dụng chất này để tạo nạc. Tùy theo nhu cầu mà người nuôi cho heo ăn trước khi bán một tháng. Lúc gấp, họ dùng thuốc đậm đặc trước khi bán heo xẻ thịt hơn chục ngày” - ông Th. tiết lộ.

Ông Trần Minh Thành, Phó phòng Thú y cộng đồng (Chi cục Thú y tỉnh Đồng Nai), cho biết cơ quan thú y đang phối hợp “giam lỏng” 6.640 con heo ở các huyện Trảng Bom, Vĩnh Cửu, Xuân Lộc và Long Thành. Số heo này thuộc các trại chăn nuôi dùng thức ăn dương tính với sabultamol. “Họ chủ yếu dùng chất cấm trộn vào thức ăn cho heo nhưng khi bị phát hiện thì nói không biết” - ông Thành nói.

Đơn cử, đại diện cơ sở chăn nuôi của bà Bùi Thị Sáu (thị trấn Vinh An, Vĩnh Cửu) giãi bày: “Cơ sở trộn thức ăn theo công thức của một… chuyên gia trong chăn nuôi. Các chất này được bày bán công khai từ các cửa hàng, công ty có địa chỉ, nguồn gốc rõ ràng. Chúng tôi bất ngờ trước kết quả sabultamol vượt quy định”. Tuy vậy, chủ trại nuôi Nguyễn Thành An (huyện Vĩnh Cửu) cho biết có người bán đến tận trang trại chào bán chất tạo nạc nên ông đã mua một ít sử dụng thử.

Theo ông Thành, nếu trước đây việc sử dụng chất tạo nạc xảy ra tại những hộ chăn nuôi heo nhỏ lẻ thì gần đây lại diễn biến phức tạp, xảy ra tại các trại nuôi heo với số đàn hàng trăm con/trại. Lượng heo này chủ yếu cung cấp cho TP.HCM và Bình Dương. Ông Nguyễn Minh Đạo, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đồng Nai, cho biết Sở đã chuyển các vụ việc sử dụng chất cấm cho công an tỉnh để truy nguồn gốc. Một lãnh đạo Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Đồng Nai cũng cho biết Phòng đã tiếp nhận và đang làm rõ.