Ở Việt Nam, tết Đoan ngọ (5/5 âm lịch) còn được gọi bằng một cái tên khác là Tết diệt sâu bọ. Vào dịp này, người dân thường chuẩn bị mâm cỗ cúng bao gồm: Rượu nếp, mận, vải, đào, bánh gio (bánh tro)... thành kính dâng lên tổ tiên.
Theo nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hùng Vĩ, tục lệ từ xưa, người dân thường cúng vào sáng sớm nhưng thực chất tết Đoan ngọ được tiến hành vào giờ chính Ngọ (12h trưa) ngày 5/5 âm lịch. Bởi lẽ, Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11h tới 13h.
 |
Ảnh: Tô Hưng Giang |
VietNamNet xin giới thiệu đến độc giả bài cúng tết Đoan ngọ theo văn khấn cổ truyền Việt Nam:
Dưới đây là nội dung văn khấn:
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
- Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ Khảo, Tổ Tỷ)
Tín chủ chúng con là: …
Ngụ tại: …
Hôm nay là ngày mồng 5/5 âm lịch, nhằm ngày tết Đoan ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, hoa đăng, trà quả dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần, cúi xin các Ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ …, cúi xin các vị thương xót con cháu chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng bình an thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
Diệu Bình

Chuyên gia phong thủy mách điều kiêng kị và nên làm trong Tết Đoan Ngọ
Chuyên gia phong thủy Song Hà cho rằng, trong ngày Tết Đoan Ngọ, tránh mua những vật phẩm có hình thù kỳ quái, không rõ nguồn gốc, ý nghĩa để khỏi rước tà về nhà." alt="Bài cúng Tết Đoan Ngọ năm 2020 theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam"/>
Bài cúng Tết Đoan Ngọ năm 2020 theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam

Theo cuốn sách Hội hè lễ Tết của người Việt, tác giả Nguyễn Văn Huyên cho biết hàng năm, cứ vào ngày 5/5 (âm lịch), người dân Việt Nam lại có tục cúng Tết Đoan ngọ. Theo truyền thống của từng miền, mâm cơm để cúng Tết Đoan ngọ ngoài hoa quả, những món ăn cũng khác nhau. Tại Hà Nội và một số vùng của miền Bắc ngày này, rượu nếp, đặc biệt là rượu nếp cẩm, là món không thể thiếu.
Trái cây được các gia đình lựa chọn trong ngày này là những loại quả mùa hè, tươi ngon và có vị chua chua như: mận, đào, vải, chôm chôm, xoài, dưa hấu… Quan niệm dân gian cho rằng bộ phận tiêu hoá của con người thường có các loại ký sinh gây hại và chúng nằm sâu trong bụng nên không phải lúc nào cũng diệt được. Duy có ngày mồng 5/5 (âm lịch), các loại ký sinh này thường ngoi lên, con người có thể ăn thức ăn, hoa quả vị chua, chát và nhất là rượu nếp, có thể loại bỏ chúng.
Trên mâm cúng của người miền Bắc thường có trái dưa hấu đỏ, miền Trung từ Thanh Hóa vào đến Thừa Thiên Huế thì không thể thiếu thịt vịt. Lý do người dân chọn thịt vịt mà không phải thịt heo, bò, gà là vì người Việt xưa tin rằng thịt vịt mát, ăn vào sẽ giải nhiệt làm cơ thể mát cả năm.
Từ Đà Nẵng vào đến Quảng Ngãi, một số gia đình nấu xôi chè cúng lễ, nhà nào có trồng cây thì cho trẻ nhỏ vào tận vườn hái trái ăn. Mâm cúng của người miền Nam thì không thể thiếu chè trôi nước, xôi gấc… Sau khi cúng xong, cả nhà sẽ cùng quây quần bên mâm cơm để ăn những món ăn này.
Ngoài hoa quả, rượu nếp, trong dịp Tết Đoan ngọ ở Nam Trung Bộ, Nam Bộ và một số nơi của Miền Bắc người dân thưởng ăn bánh tro. Bánh tro có nhiều tên và hình dáng khác nhau như bánh ú, bánh tro (gio), bánh âm và có vài biến thể khác nhau theo địa phương. Bánh tro được bán nhiều nhất trong ngày Tết Đoan ngọ bởi người ta luôn tin rằng khi ăn bánh tro, cũng như hoa quả và rượu nếp vào ngày này, bệnh tật trong người sẽ tiêu tan hết. Theo quan niệm xưa, tháng 5 âm lịch là thời điểm mùa hè oi bức, dễ sinh bệnh dịch, nên các món ăn chế biến cần có tác dụng dễ tiêu, giải nhiệt.
Tại Thừa Thiên Huế chè kê là món ăn phổ biến của người dân trong Tết Đoan ngọ. Những hạt kê mẩy tròn sau khi được xay cho tróc vỏ, ngâm và đun sôi đến khi nở mềm, sền sệt, bỏ thêm đường và nước gừng sẽ cho ra nồi chè thơm phức với màu vàng kê quyến rũ.
Trước đây, trong dịp Tết Đoan ngọ người dân một số vùng ở miền Bắc còn có tục nhuộm móng chân, móng tay, tục khảo cây lấy quả, tục treo ngải cứu để trừ tà... Những em bé chưa biết đi thì được lấy một ít vôi quyệt vào thóp, vào ngực và rốn để chúng không bị đau bụng, nhức đầu. Tuy nhiên, phần lớn các tục lệ này nay đã được bãi bỏ, chỉ còn giữ lại tục tắm nước lá và tục đi hái lá thuốc.
Theo các chuyên gia văn hoá, ở những địa phương ven sông, biển thì tục tắm trong dịp Tết Đoan ngọ được duy trì. Trong ngày này, mọi người sẽ canh đúng giờ ngọ để đi tắm sông, biển bởi người ta quan niệm đó là hình thức giúp tẩy rửa bệnh tật.

Vì sao có quan niệm 'diệt sâu bọ' trong ngày tết Đoan ngọ?
Quan niệm diệt trừ sâu bọ trong tết Đoan ngọ liên quan đến việc trồng trọt và tập quán nông nghiệp của người Việt từ xa xưa.
" alt="Truyền thống ăn Tết Đoan ngọ ở các vùng khác nhau thế nào"/>
Truyền thống ăn Tết Đoan ngọ ở các vùng khác nhau thế nào
Tôi là phận gái, đi lấy chồng xa, mỗi năm chỉ về thăm mẹ được 3, 4 lần. Lần gần đây nhất, tôi về giỗ bố rồi xin nghỉ phép ở lại với mẹ 1 tuần.
Ngôi nhà cũ của bố mẹ vốn chỉ có 1 gian mái bằng, giờ được anh trai chị dâu sửa lại, nâng lên thành nhà 2 tầng, chia 3 phòng ngủ, 1 phòng ăn, 1 phòng khách.
Anh chị và các cháu ở 2 phòng tầng trên, mẹ tôi ở phòng tầng 1. |
|
Phòng của mẹ rộng chừng 10m2, vốn có 1 cửa sổ và 1 cửa ra vào. Nhưng vì cửa sổ mở ra sẽ thấy khu chăn nuôi của hàng xóm nên anh chị chặn lại, không cho mẹ mở cửa sổ nữa.
Vào mùa đông, căn phòng ấm áp nhưng mùa hè thì rất nóng. Tôi về thăm mẹ, muốn ngủ với mẹ nhưng nằm ở phòng đó 1 tối, tôi không sao ngủ được. Mồ hôi cứ túa ra.
Tôi bảo với anh chị, lắp cho mẹ cái điều hòa. Nhưng anh chị chưa kịp nói gì thì mẹ tôi đã gạt đi. Mẹ bảo, mẹ không thấy nóng. Buổi tối, nếu bật quạt, mẹ còn phải đắp chăn.
Trưa hôm sau, lúc anh chị không có nhà, tôi phát hiện mẹ ngồi trong phòng mà áo ướt đẫm mồ hôi. Tôi gắt lên với mẹ thì mẹ bảo, anh chị còn khó khăn, các cháu ăn học tốn kém nên đừng làm khó anh chị.
Tối hôm đó, anh trai tôi đi công tác đột xuất, chỉ còn chị dâu ở nhà. Tôi bàn với chị cho tôi lắp điều hòa ở phòng mẹ. Tiền lắp đặt, tôi sẽ trả toàn bộ. Tiền điện 3 tháng mùa hè, tôi cũng xin góp với chị 500 nghìn/tháng.
Chị dâu không đồng ý nhưng cũng không từ chối. Chị cho tôi tự quyết định.
Thấy thế, sáng hôm sau, tôi lập tức gọi thợ mà không báo với anh trai nữa. Tôi luôn nghĩ anh tôi vốn hiền. Mọi việc trong nhà toàn chị dâu quyết nên chị đã không cản thì anh cũng sẽ đồng tình với tôi.
Không ngờ, khi đi công tác về, thấy mẹ con tôi đang ngồi mát trong phòng điều hòa, anh đùng đùng nổi giận.
Anh bảo tôi không biết suy nghĩ: "Người già nằm trong phòng lạnh rất nguy hiểm. Mẹ lại không thấy nóng thì sao phải cố lắp điều hòa? Bây giờ lắp xong, bật thoải mái thì tiền điện ai trả, anh chị đâu có quá giàu để phung phí cho những việc không cần thiết....".
Mẹ tôi sợ anh đến mức vơ vội cái điều khiển để tắt đi. Nhưng mẹ luống cuống nên làm rơi cả xuống đất.
Tôi nhìn mẹ rồi nghĩ đến những lời anh trai nói mà chảy nước mắt. Chẳng lẽ anh trai tôi đã thay đổi đến thế. Anh vốn hiền lành và yêu mẹ thương em cơ mà?
Vài trăm nghìn tiền điện, nếu tôi không trả cho mẹ thì anh có thể trích từ khoản lương hơn 3 triệu của mẹ, hoặc anh cũng có thể bù cho mẹ.
Nhà có 3 phòng ngủ, anh đã lắp 2 cái điều hòa cho vợ và các con, sao phòng của mẹ lại để không?
Người già nằm phòng quá lạnh thì ko tốt nhưng anh có thể hướng dẫn mẹ cách để nhiệt độ sao cho phù hợp. Mẹ vẫn còn đủ minh mẫn để biết lúc nào thấy lạnh thì sẽ tắt đi cơ mà.
Hơn nữa, mẹ vốn tiết kiệm, dù có liên tục nhắc mẹ bật điều hòa cho mát thì chắc chắn mẹ cũng chỉ sử dụng rất ít chứ không bật ngày đêm như vợ con anh vẫn đang dùng.
Vậy mà, anh khiến tôi thất vọng quá. Có phải tôi làm như vậy là sai không? Xin mọi người phân tích giúp tôi.

Lương 5 triệu đồng, tôi bị bạn gái từ chối hẹn hò
Trong buổi hẹn đầu tiên, sau khi nghe tôi chia sẻ về mức thu nhập, em đã thay đổi thái độ.
" alt="Tâm sự khó xử sau khi gọi thợ đến lắp điều hòa cho mẹ"/>
Tâm sự khó xử sau khi gọi thợ đến lắp điều hòa cho mẹ
Trong xã hội ngày nay, đàn ông tìm kiếm phụ nữ nhỏ tuổi hơn và ngược lại nữ giới ưa thích đàn ông lớn tuổi hơn vẫn là quan niệm phổ biến. Nhưng khi cán cân tuổi tác bị đảo ngược, nữ lớn tuổi hơn nam, câu chuyện tình yêu của họ bị xem là “lệch chuẩn” và khiến người khác phải tò mò.Cuộc hôn nhân 24 năm của nam diễn viên Hugh Jackman (51 tuổi) và người vợ hơn ông 13 tuổi Deborra-Lee Furness chưa bao giờ hết hot. Chuyện tình của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (42 tuổi) và Đệ nhất phu nhân Brigitte (67 tuổi) cũng là đề tài tốn nhiều giấy mực. Và tương tự, cuộc sống của nam diễn viên "Aquaman" Jason Momoa (40 tuổi) và vợ - nữ diễn viên Lisa Bonet (51 tuổi) - vẫn không ngừng được nhắc đi nhắc lại trong nhiều năm qua.
Thế nhưng, đâu chỉ người nổi tiếng, không hiếm những đôi trai gái bình thường cũng đã hoặc đang đắm chìm trong tình yêu “lệch chuẩn” như thế. Không ai trong số họ từng dự định yêu một cô nàng lớn tuổi hơn hay một anh chàng kém tuổi mình, nhưng khi tình yêu đến, mọi định kiến, suy tính đều bay biến. Thứ còn lại duy nhất vẫn chỉ là xúc cảm.
 |
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôn vợ trước báo giới vào tháng 4/2017. Ảnh: AP. |
Không ai bàn về tuổi tác
Hết tháng 7 năm nay là tròn 3 năm Nhật Linh (33 tuổi) và Phong (29 tuổi) yêu nhau. Linh là mối tình đầu của Phong. Còn Phong là “kỷ lục yêu” của Linh. Trước đó, cô quen hầu hết là người lớn hơn hoặc bằng tuổi nhưng chưa lần nào quá một năm.
Linh cũng chưa bao giờ chủ ý sẽ tìm bạn trai nhỏ tuổi hơn. Ở tuổi 30, đã trải qua vài ba mối tình, Linh kể thời điểm gặp Phong, cô không còn là thiếu nữ dè dặt song đủ biết dè chừng và thận trọng. Nhưng cả hai vẫn bị “cuốn” vào nhau từ ngoại hình, cách nói chuyện đến sở thích, tính cách… Cuối cùng, như một lẽ tự nhiên, họ yêu và về bên nhau.
“Tôi không nhớ rõ ban đầu chúng tôi có bàn về vấn đề tuổi tác hay không nhưng lâu lắm rồi cả hai đã chẳng còn quan tâm ai bao nhiêu tuổi, ai lớn tuổi hơn ai”, Linh nói.
Còn đối với Phong, tuổi chưa bao giờ là vấn đề giữa anh và bạn gái. “Tôi thích sự hài hước và thông minh của Linh. Chúng tôi cũng có nhiều sở thích chung. Tôi thậm chí còn yêu Linh trước khi biết cô ấy lớn tuổi hơn mình”.
 |
Chuyện tình cặp Trung Quốc Li Yucheng (50 tuổi) và bà Ma Yuqin (82 tuổi) luôn nhận được nhiều sự quan tâm, tò mò. Ảnh: Sina. |
Phụ nữ hẹn hò với người đàn ông trẻ hơn nhiều tuổi, chiếm “thế thượng phong” trong mối quan hệ lãng mạn, có xu hướng hạnh phúc và hài lòng hơn. Đó là kết quả được tiến sĩ Lehmiller, nhà tâm lý học người Mỹ, đúc kết từ cuộc khảo sát với hơn 200 phụ nữ, bao gồm những người hẹn hò với đàn ông trẻ hơn họ, lớn tuổi hơn và những người bằng tuổi.
“Những người có quan hệ tình cảm với đàn ông trẻ hơn họ 10 tuổi hạnh phúc nhất. Phái nữ cũng xác định gắn bó lâu dài hơn với tình yêu này, so với những người hẹn hò nam giới lớn tuổi hơn hoặc bằng tuổi”, tiến sĩ Lehmiller nhận định.
Còn theo nghiên cứu năm 2017 của Đại học McGill, Canada, những phụ nữ lớn tuổi trước đây đã kết hôn có nhiều khả năng tìm kiếm bạn đời trẻ hơn họ. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc yêu thương và làm hài lòng một phụ nữ lớn tuổi cũng mang lại hạnh phúc cho cánh đàn ông.
“Người đang yêu không nhìn thấy giới tính, màu da và cả tuổi tác”
Nhưng câu hỏi đặt ra là tại sao phụ nữ lại hạnh phúc hơn khi hẹn hò với đàn ông trẻ và ngược lại nam giới cũng hài lòng trong mối quan hệ với nữ giới lớn tuổi hơn.
Phương (32 tuổi) đã hẹn hò với Nghi (37 tuổi) được 2 năm trước khi cả hai kết hôn vào năm 2018. Trước khi quen nhau, cả Phương và Nghi đều không có ý định lập gia đình nhưng họ nói đối phương đặc biệt đến nỗi buộc mình phải thay đổi suy nghĩ.
Người đàn ông 32 tuổi nói vợ anh rất tự chủ, thẳng thắn và đặc biệt, cô là người duy nhất cho anh không gian riêng, sự tôn trọng và tin tưởng. Ngược lại, Nghi chia sẻ rằng quyết định kết hôn ở tuổi 35 vô cùng khó khăn nhưng sau hai năm chung sống, cô không hối hận. “Điều quan trọng nhất, khi ở bên Phương, tôi vẫn cảm thấy tôi là chính mình”.
Theo một nghiên cứu năm 2018 của tác giả Brian Collisson và Luciana Ponce De Leon được công bố trên Psychology Today, lý do cơ bản khiến các đôi cảm thấy hài lòng, thoải mái trong mối quan hệ lãng mạn mà nữ lớn tuổi hơn nam là vì sự bình đẳng.
Những người phụ nữ trưởng thành, ổn định về mặt cảm xúc, có kinh nghiệm sống cảm thấy họ vừa có quyền, vừa có nghĩa vụ giống với bạn trai hoặc chồng kém tuổi.
  |
Nữ đạo diễn phim "50 sắc thái" kết hôn cùng bạn trai kém 24 tuổi vào năm 2012. Ảnh: Elle, Alex Bramall. |
Trong khi đó, nghiên cứu được công bố trên tạp chí Saga năm 2017 chỉ ra rằng phụ nữ cảm thấy tích cực, lạc quan và tươi trẻ hơn khi ở cạnh người đàn ông trẻ tuổi hơn mình. “Một người đàn ông trẻ tuổi ít định kiến, ít cam kết, thích phiêu lưu và nhiều năng lượng đem đến những cảm xúc mới lạ, tích cực cho nữ giới ở độ tuổi ngoài 30, 40”, nghiên cứu viết.
Tuy nhiên, theo chuyên gia khai vấn (life coach) Olga Levancuka, những nghiên cứu về tình yêu lệch tuổi (age-gap romance) dù có quy mô lớn đến đâu vẫn chỉ phản ánh mà không thế bao quát toàn bộ. Trong nhiều trường hợp, các nghiên cứu cũng không thể giải thích được tường tận lý do.
“Đa phần phụ nữ không cố tình tìm kiếm những người đàn ông trẻ hơn. Trong nhiều trường hợp, mọi thứ diễn ra rất tình cờ: Hai người gặp nhau, phát hiện ra họ có chung sở thích và cảm thấy bị thu hút bởi đối phương. Sau đó họ nhận ra có một khoảng cách tuổi tác. Dần dà, vấn đề chênh lệch tuổi không còn trở nên quan trọng nữa”, bà Levancuka nói.
Sau cuộc hôn nhân đầu tiên đổ vỡ, nữ đạo diễn phim 50 sắc thái Sam Taylor-Johnson (53 tuổi) đã tái hôn với nam diễn viên kém cô 24 tuổi - Aaron Taylor-Johnson - vào năm 2012. Sau 8 năm bên nhau, cả hai hiện có 2 con chung và vẫn khiến nhiều người ngưỡng mộ vì cuộc sống vợ chồng hạnh phúc, hòa hợp.
Khi được hỏi về mối quan hệ với người chồng nhỏ tuổi hơn, đạo diễn người Anh đã tự tin trả lời: “Người đang yêu không nhìn thấy giới tính, màu da hay tôn giáo. Hoặc tuổi tác. Đó chỉ đơn giản là người mà bạn yêu và họ cũng yêu bạn. Bạn không nghĩ về những thứ được dán nhãn. Bạn chỉ đi theo sự mách bảo của con tim”.

Chồng Việt qua đời ở Singapore và lời nhắn của người vợ trẻ
Trải qua nhiều gian nan, tưởng rằng đã được hạnh phúc nhưng cuộc đời vẫn thử thách chị Nhung khi bắt chị phải rời xa chồng mãi mãi.
" alt="Mối tình 'chị ơi, anh yêu em' làm phụ nữ hạnh phúc hơn?"/>
Mối tình 'chị ơi, anh yêu em' làm phụ nữ hạnh phúc hơn?