Đáp án môn Vật lý thi tốt nghiệp THPT 2021 chi tiết nhất

Sách Bộ xương người nói với chúng ta điều gì?. Nguồn: NXBKHXH

Sau năm 1954, GS Đỗ Xuân Hợp đã cùng các học trò tiếp tục nghiên cứu về giải phẫu cơ thể nói chung và bộ xương người Việt Nam nói riêng, làm cơ sở cho các ứng dụng trong y học và cho nhiều ngành khoa học liên quan khác.

Riêng trong lĩnh vực cổ nhân học, học trò tiêu biểu của ông là PGS.TS Nguyễn Lân Cường (Viện Khảo cổ học) cũng tiếp tục các công trình nghiên cứu về bộ xương người Việt Nam của lớp đàn anh đi trước.

Và sau 50 năm công tác trong ngành khảo cổ học, trực tiếp tham gia nhiều công trường khai quật suốt từ năm 1965 tới nay và trực tiếp nghiên cứu di cốt người trong phòng thí nghiệm, PGS.TS Nguyễn Lân Cường đã biên soạn cuốn sách Bộ xương người nói với chúng ta điều gì?

Cuốn sách này không chỉ góp phần bổ sung vào khoảng trống lớn trong nghiên cứu cổ nhân học là từ trước đến nay vẫn chưa có một cuốn sách chuyên sâu về bộ xương người nào được biên soạn bằng tiếng Việt, mà còn góp phần thực hiện “sứ mệnh” quan trọng của ngành cổ nhân học ở Việt Nam - “một ngành của nhân học nghiên cứu nguồn gốc loài người và chủng tộc, dựa vào những tư liệu xương nằm trong lòng đất không phụ thuộc vào mức độ cổ của nó”.

Sách cũng thực hiện mong muốn của chính PGS.TS Nguyễn Lân Cường là giúp đỡ cho các nhà nghiên cứu, sinh viên, cán bộ văn hóa ở địa phương để xử lí bước đầu di cốt người cổ được phát hiện trên công trường khai quật khảo cổ học và tiến hành nghiên cứu sơ bộ trong phòng thí nghiệm.

Công trình nghiên cứu công phu được thực hiện trong 30 năm

Cuốn sách Bộ xương người nói với chúng ta điều gì?là tập hợp các kết quả nghiên cứu công phu và tỉ mỉ về xương người từ năm 1965 đến năm 2018 của tác giả (gồm 24 công trình, trong đó 20 công trình của tác giả và 4 công trình là đồng tác giả). Sách khá đồ sộ khi dày tới hơn 550 trang và được in khổ lớn: 20,5 x 29,5 cm. Nội dung cuốn sách bố cục làm 6 phần chính (18 chương), trong đó riêng phần I được dành tới hơn 200 trang để giới thiệu về bộ xương người.

Các phần còn lại nghiên cứu về cổ bệnh lý, những thương tổn trên xương, răng và biến dạng do nhân tạo; xác định tuổi và giới tính; nghiên cứu di cốt người trên công trường khai quật khảo cổ học; nghiên cứu di cốt người trong phòng thí nghiệm, những đặc điểm thống kê và một vài phương pháp nghiên cứu so sánh các tập hợp sọ cổ, sọ hiện đại.

SáchBộ xương người nói với chúng ta điều gì?đoạt giải B Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ VII năm 2024. Nguồn: NXBKHXH.

Sách có 12 trang tài liệu tham khảo bằng tiếng Việt và tiếng nước ngoài cập nhật đến năm 2018; 22 trang thuật ngữ giải phẫu về xương người Việt - Latinh; với 320 hình minh họa và 25 bảng số liệu.

Chia sẻ về quá trình thực cuốn sách này, PGS.TS Nguyễn Lân Cường cho biết bản thảo đầu tiên của cuốn sách hoàn thành năm 1995. Tuy nhiên, trong các năm sau đó, ông có may mắn sang làm việc ở trường Đại học Bordeaux I (Pháp), Trường đại học Eberhard Karls ở Tübingen, Viện Nhân học và sinh học di truyền người ở Trường Đại học Frankfurt am Main (CHLB Đức), Bảo tàng Con người (Musée de l'Homme) ở Paris (Pháp) nên đã bổ sung được nhiều tài liệu bổ ích cho các bản thảo sau này.

Đặc biệt, gần 400 bức vẽ do chính ông thực hiện đã tiêu tốn khá nhiều công sức và thời gian và đó cũng chính là lý do mãi tới năm 2022 cuốn Bộ xương người nói với chúng ta điều gì mới được ra mắt bạn đọc.

Nhận xét về cuốn sách GS.VS.TSKH Trần Đình Long viết “Cuốn sách có giá trị khoa học và thực tiễn cao làm tài liệu tham khảo cho các nhà nghiên cứu, sinh viên, cán bộ văn hóa ở các địa phương để xử lý di cốt người cổ được phát hiện. Trong sách trình bày nhiều hình vẽ mô tả chi tiết về cấu trúc bộ xương người coi như cẩm nang cho các sinh viên trường Đại học Y khoa, đặc biệt các chuyên ngành về nghiên cứu xương người, hình thái răng, hàm, mặt”.

Còn GS.TS.NGND Lê Gia Vinh - Phó chủ tịch - Tổng Thư ký Tổng hội Y học Việt Nam, Chủ tịch Danh dự Hội Hình thái học Việt Nam thì cho biết sách Bộ xương người nói với chúng ta điều gì?, đặc biệt là gần 400 hình ảnh minh họa trong cuốn sách do chính tác giả vẽ, là một cố gắng phi thường đáng trân trọng của một nhà khoa học đã cao tuổi trong hoàn cảnh hiện nay. “Cuốn sách ra đời là hết sức cần thiết và kịp thời, đáp ứng yêu cầu của các nhà nghiên cứu cổ nhân học, của các cán bộ bảo tàng, của sinh viên trường Y, trường Mỹ thuật và ngành hình sự”.

Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gialần thứ VII (2024) được tổ chức vào 20h ngày 29/11/2024 tại Nhà hát Lớn (Hà Nội), truyền hình trực tiếp trên VTV1. Đơn vị tài trợ: Vingroup, Vietcombank, Vietinbank, BIDV, Agribank, Tổng công ty Giấy Việt Nam.

Ông Chu Anh Hùng - Phó giám đốc Nhà hát Lớn Hà Nội cho biết, tọa đàm là hoạt động mở đầu cho việc đánh giá thực trạng, tìm ra những giải pháp, sáng kiến nội dung phù hợp để tổ chức truyền thông gắn với các sự kiện, thông qua các buổi biểu diễn nghệ thuật, tuyên truyền tại các trường học, nơi công cộng, các tỉnh, thành... 

Tại tọa đàm, ông Trần Hướng Dương, Cục phó Cục Nghệ thuật biểu diễn cho biết Cục đã tham mưu với Bộ VHTT&DL ban hành Bộ quy tắc ứng xử cho những người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, buộc giới nghệ sĩ phải ứng xử văn hóa, việc hạ bệ, văng tục trên mạng xã hội là không nên.

Ông Dương không thích dùng từ “cấm sóng”, “phong sát” đối với nghệ sĩ bởi nghe rất “đao to búa lớn”.

“Các nghệ sĩ vi phạm pháp luật, ứng xử thiếu văn hóa trên môi trường mạng cũng phải được xử lý theo quy định của pháp luật hiện hành. Hiện nay, xử lý các vi phạm này đã có luật An ninh mạng, luật Khoa học và công nghệ, nghị định về hoạt động biểu diễn nghệ thuật. Bộ VHTT&DL cũng đã ban hành Quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, nhưng có lẽ chưa nhiều người nắm rõ bộ quy tắc này.

Các nghệ sĩ nên thực hiện đúng Bộ quy tắc ứng xử nói trên. Các hành vi lăng mạ, hạ bệ nhau, quảng cáo sai sự thật… trên không gian mạng cần bị xử lý”, ông Dương cho biết.

Chuyên gia truyền thông Lê Quốc Vinh cho rằng, mạng xã hội mang lại nhiều lợi ích, là công cụ tuyệt vời truyền đạt thông điệp truyền thông tới công chúng. Tuy nhiên, ông nhận không ít “gạch đá” từ cộng đồng mạng, mà nói như nhiều người số gạch đá đó ông có thể xây 10 toà lâu đài.

“Bài viết có ngôn từ xấc xược, thậm chí văng tục luôn thu hút hơn so với câu chuyện tích cực. Ở mạng xã hội, chúng ta phải chung sống với những thứ 'xấu xí, đặc biệt việc các nghệ sĩ đưa lên câu chuyện tiêu cực, hình ảnh gợi cảm, phản cảm...

Mẹ tôi chẳng liên quan nhưng khi họ không đồng tình với quan điểm của tôi, họ vào Facebook của mẹ, chửi tôi thậm tệ. Mẹ chẳng biết làm gì ngoài việc cóp hết những bình luận đó để tôi đọc. Vợ tôi cũng nhiều lần giận dữ với những bình luận không hay về tôi trên mạng. Tôi đã rèn được năng lực miễn nhiễm với ‘gạch đá’, nhưng nhiều người khác không thế. Những ngôn từ trên mạng có thể dìm chết một con người, cực kỳ nguy hiểm”, ông Vinh nói.

Theo ông, để hạn chế tình trạng ‘rác rưởi’ trên mạng lan truyền như hiện nay, cộng đồng mạng phải có ý thức đầu tiên, tạo ra lưới lọc.

GS.TS Từ Thị Loan nhận định, nghệ sĩ có sứ mệnh cao cả là đưa tác phẩm văn học nghệ thuật tới công chúng, bồi đắp nội tâm, hướng con người tới chân thiện mỹ. Chính vì thế, mỗi hình ảnh, bài viết của họ đều có ảnh hưởng tới giới trẻ - bộ phận đông nhất trên mạng xã hội. 

“Nghệ sĩ chỉ đưa ra câu cảm thán vô thưởng vô phạt lên trang cá nhân thì hàng loạt người vào like điên đảo, trong khi giáo sư đưa cuốn sách mà họ tâm huyết cả đời mới viết được lên cùng lắm chỉ vài trăm like”, bà Loan nêu ví dụ.

Bà Loan cho rằng, sức ảnh hưởng của nghệ sĩ trên mạng xã hội là không bàn cãi, tuy nhiên, bên cạnh những hành động tích cực, vẫn xuất hiện những nghệ sĩ “lộng ngôn”.

“Nhiều nghệ sĩ có cái tôi lớn, bệnh ngôi sao và nghĩ bản thân là người của công chúng. Do đó, họ luôn tìm cách để thu hút sự chú ý từ công chúng. Tuy nhiên, cách làm đôi khi bị lố, thậm chí có nhiều hành động phản cảm và lạm dụng mạng xã hội để giải quyết mâu thuẫn, bóc phốt, đấu tố nhau”, GS.TS Từ Thị Loan cho biết.

Người mẫu Hạ Vy cho rằng cơ quan quản lý cần đưa ra biện pháp mạnh mẽ hơn.

“Với nghệ sĩ có lối hành xử, lời ăn tiếng nói không phù hợp thuần phong mỹ tục trên Facebook hay TikTok, chúng ta có thể bỏ luôn tài khoản mạng xã hội đó. Xóa tài khoản này họ có thể lập tài khoản khác, nhưng việc bị khóa nhiều lần khiến nghệ sĩ biết tiết chế hơn. Nghệ sĩ phải có lời ăn tiếng nói văn minh vì họ có sự ảnh hưởng lớn, nhất là những ngôi sao hạng A”, Hạ Vy nhấn mạnh.

Diễn viên Hàn Trang cũng rất ủng hộ việc cấm sóng, hạn chế hoạt động với những nghệ sĩ lệch chuẩn, có lời nói, hành vi không đúng thuần phong mỹ tục.

"Chúng tôi làm nghệ thuật, khán giả là người vô cùng quan trọng để chúng tôi được hoạt động nghề nghiệp sôi nổi. Cho nên, những nghệ sĩ có hành vi vi phạm đạo đức, hậu quả trước tiên là khán giả lên án, các đơn vị sản xuất quay lưng. Chưa cần cấm sóng hay hạn chế biểu diễn họ cũng đã không có đất diễn rồi. Do đó, tôi cho rằng nghệ sĩ nên có lối sống tích cực để làm tấm gương cho các khán giả trẻ”, Hàn Trang cho biết.