Steve Jobs vận chiếc áo thun cổ lọ màu đen quen thuộc trong một buổi thuyết trình. Nguồn: iabm.

Trong một chuyến đi sang Nhật Bản hồi đầu thập niên 1980, Jobs đã hỏi Akio Morita, chủ tịch hãng Sony, rằng tại sao tất cả nhà máy của tập đoàn đều mặc đồng phục. “Ông ấy tỏ ra rất ngượng và bảo với tôi rằng sau chiến tranh, không ai có quần áo mặc, và những công ty như Sony phải cung cấp cho công nhân cái gì đó để mặc hàng ngày”, Jobs nhớ lại.

Năm tháng qua đi, đồng phục đã dần phát triển lên thành phong cách mang tính dấu ấn của riêng họ, nhất là những công ty như Sony, và nó trở thành một phương thức gắn kết công nhân viên với công ty. “Tôi quyết định rằng tôi cũng muốn kiểu gắn kết như thế với Apple,” Jobs nhớ lại.

Sony, với thái độ trân trọng phong cách, đã đặt hàng nhà thiết kế lừng danh Issey Miyake sáng tạo nên những bộ đồng phục cho riêng mình. Đó là một chiếc áo bảo hộ bằng vải sợi nylon tổng hợp với tay áo có thể kéo khóa cho rời ra để trở thành một chiếc áo vest.

“Thế nên tôi gọi cho Issey và đề nghị ông ấy thiết kế một mẫu vest cho Apple”, Jobs kể. “Tôi trở về với mấy kiểu mẫu và bảo mọi người là nếu tất cả mặc những chiếc vest này thì thật tuyệt vời. Ôi trời, tôi bị la ó phản đối rầm rầm. Ai nấy đều ghét cay ghét đắng cái ý tưởng này”.

Tuy vậy, trong quá trình đó, Jobs đã trở thành bạn bè thân thiết với Miyake và thường xuyên ghé thăm ông. Jobs còn bắt đầu thích ý tưởng sẽ có một bộ đồng phục cho riêng mình, bởi cả tính tiện dụng thường nhật của nó (lý do căn bản mà Jobs luôn đòi hỏi) và năng lực chuyển tải một phong cách mang dấu ấn cá nhân.

“Thế là tôi đề nghị Issey làm cho tôi mấy chiếc áo thun cao cổ màu đen mà tôi thích, và ông ấy đã may cho tôi khoảng chừng trăm cái”. Jobs nhận thấy vẻ ngạc nhiên của tôi khi ông kể chuyện này, thế là ông ra dấu chỉ vào chỗ áo chất đống trong tủ. “Đồ tôi mặc đấy”, ông nói. “Tôi có đủ áo để mặc đến hết cả đời”.

Bất chấp bản tính độc đoán của mình - không bao giờ cung kính trước bệ thờ đồng thuận - Jobs lại nỗ lực hết mức để nuôi dưỡng văn hóa hợp tác ở Apple. Rất nhiều công ty tỏ ra tự hào vì ít họp hành. Jobs lại có rất nhiều: Một phiên họp nhân sự cấp cao mỗi thứ hai, một phiên họp chiến lược marketing vào tất cả các chiều thứ tư, và các phiên họp đánh giá sản phẩm liên tục.

Luôn dị ứng với PowerPoint và các hình thức trình chiếu khuôn mẫu cứng nhắc, Jobs khăng khăng rằng mọi người ngồi quanh bàn cứ việc quẳng ra các vấn đề từ mọi khía cạnh và các quan điểm từ các phòng ban khác nhau.

Bởi Jobs tin rằng lợi thế to lớn của Apple chính là tính tích hợp của toàn bộ công cụ - từ thiết kế đến phần cứng, phần mềm và nội dung - nên ông muốn tất cả các bộ phận trong công ty cũng phải làm việc song song với nhau.

Những cụm từ ông luôn dùng là “hợp tác sâu sắc” và “kỹ thuật đồng thời”. Thay vì một quy trình phát triển trong đó sản phẩm sẽ được chuyển tiếp liên tục từ khâu kỹ thuật sang thiết kế tới sản xuất rồi tới tiếp thị và phân phối, những phòng ban riêng biệt này hợp tác đồng thời với nhau.

“Phương pháp của chúng tôi là phát triển những sản phẩm tích hợp, và điều đó đồng nghĩa với việc quy trình của chúng tôi cũng phải mang tính tích hợp và cộng tác”, Jobs nói.

Cách tiếp cận này cũng được áp dụng vào việc tuyển dụng những vị trí chủ chốt. Jobs sẽ cho các ứng cử viên gặp gỡ những lãnh đạo hàng đầu của công ty - Cook, Tevanian, Schiller, Rubinstein, Ive - chứ không chỉ là người quản lý của các bộ phận mà họ muốn làm việc.

“Rồi tất cả chúng tôi sẽ họp lại với nhau mà không có ứng cử viên đó và nói chuyện xem liệu người đó có phù hợp không”, Jobs nói. Mục tiêu của Jobs là đề cao cảnh giác với “cơn bùng nổ những kẻ ngốc” dẫn tới hệ quả là một công ty bị đầy những người có năng lực thứ cấp. […]

Quy trình này có thể rất đáng sợ đối với các ứng cử viên, nhưng Jobs có con mắt tinh đời nhận ra nhân tài. Khi công ty tìm kiếm chuyên viên thiết kế giao diện đồ họa cho hệ điều hành mới của Apple, Jobs nhận được email từ một anh chàng trẻ tuổi và mời cậu ta đến.

Ứng viên này quá hồi hộp, và buổi gặp gỡ không suôn sẻ cho lắm. Cuối ngày hôm đó, Jobs tình cờ đụng phải cậu ta, lúc ấy đang chán chường ngồi bên ngoài hành lang. Anh chàng hỏi liệu rằng cậu ta có thể thể hiện cho Jobs thấy một trong những ý tưởng của mình không, thế là Jobs nhìn qua vai cậu ta và trông thấy một bản chạy thử nho nhỏ, sử dụng Adobe Director, một phương thức để sắp xếp nhiều biểu tượng hơn vào thanh ngang cuối màn hình.

Khi anh chàng di con trỏ qua các biểu tượng chen chúc nhau ở chỗ thanh ngang, con trỏ mô phỏng một chiếc kính phóng đại và làm cho bong bóng của mỗi biểu tượng bung ra to hơn. “Tôi thốt lên, ‘Ôi Chúa ơi,’ và tuyển cậu ta ngay lập tức”, Jobs nhớ lại.

Chức năng này trở thành một phần dễ mến của Mac OSX, và chuyên viên thiết kế này sau đó tiếp tục sáng tạo nên các chức năng như là cuốn trang quán tính cho màn hình đa cảm ứng (một chức năng thú vị khiến cho màn hình vẫn tiếp tục trượt thêm chút xíu sau khi bạn đã dừng cuốn trang).

Những kinh nghiệm của Jobs tại NeXT giúp ông chín chắn hơn nhiều, nhưng chẳng khiến cho ông vui tính thêm mấy. Ông vẫn không có bằng lái chiếc Mercedes và vẫn cứ đậu xe vào chỗ dành cho người khuyết tật, đôi lúc còn bành trướng ra tận hai lô.

Việc này đã trở thành trò châm biếm cho mọi người. Nhân viên Apple chế ra các bảng hiệu, trên đó có đề “Đậu chỗ khác” và ai đó còn vẽ đè lên biểu tượng xe đẩy của người khuyết tật logo Mercedes.

Mọi người đều được cho phép, thậm chí là khuyến khích đương đầu với Jobs và đôi khi ông cũng tỏ ý tôn trọng họ vì điều đó. Nhưng bạn phải chuẩn bị sẵn sàng cho việc ông ấy tấn công bạn, thậm chí là quát tháo bạn, trong lúc ông xử lý các ý tưởng của bạn.

“Ngay lúc ấy thì bạn đừng hòng thắng cuộc tranh luận với Jobs, nhưng đôi khi, đến chung cuộc, bạn lại giành phần thắng”, James Vincent, một chuyên viên quảng cáo sáng tạo trẻ tuổi làm việc với Lee Clow kể lại: “Bạn trình lên ý tưởng gì đó và ông ấy tuyên bố, ‘Đấy là ý tưởng ngu xuẩn,’ rồi sau đó ông ấy quay trở lại và bảo, ‘Chúng ta sẽ phải làm thế này này.’ Và bạn muốn thốt lên rằng, ‘Đấy là cái tôi đã trình cho ông hai tuần trước và ông bảo là ý tưởng ngu xuẩn còn gì.’ Nhưng bạn không thể làm thế được. Thay vào đó, bạn sẽ nói, ‘Thật là một ý tưởng tuyệt vời, chúng ta làm vậy đi”.

Mọi người cũng phải dần quen với những tuyên bố thỉnh thoảng sai lầm và phi lý trí của Jobs. Đối với cả gia đình lẫn đồng nghiệp, ông có xu hướng tuyên bố, chắc như đinh đóng cột – một vài thông tin khoa học và lịch sử chẳng mấy tính xác thực.

Hoàng Long là cựu sinh viên ngành Kinh doanh quốc tế của Trường ĐH Khoa học Ứng dụng Hame (HAMK). Đây là ngôi trường đa ngành nằm tại phía Nam Phần Lan và cũng là ngôi trường có tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm và khởi nghiệp cao nhất cả nước.

Long cho biết, chương trình học của mình tại đây kéo dài 3,5 năm. Nhưng thay vì học tập trên giảng đường, phần lớn thời gian Long lại tham gia vào các dự án.

“Ngay từ năm nhất mình đã được tham gia vào những dự án khác nhau tại các doanh nghiệp. Ở trường của mình, các thầy cô không chỉ làm công việc giảng dạy mà hầu hết đều là những chủ doanh nghiệp điều hành các công ty lớn tại Phần Lan”.

Điều này theo Long có một sự thuận lợi dễ thấy. Khi được đào tạo bởi những người có kiến thức thực tiễn sẽ giúp sinh viên có cơ hội được trải nghiệm công việc thực tế trước khi ra trường.

Việc chú trọng vào thực hành, không quá áp lực về kiến thức lý thuyết là điểm đặc biệt của giáo dục Phần Lan. Ông Antti Isoviita (Giám đốc tuyển sinh đồng thời là Giảng viên cao cấp tại trường HAMK) lý giải, việc thực hành nhiều sẽ khiến sinh viên học được các kỹ năng gần với công việc tương lai.

Ông Antti Isoviita (Giám đốc tuyển sinh, Giảng viên cao cấp tại trường HAMK) trong buổi sự kiện diễn ra tại văn phòng Trawise – Đại diện tuyển sinh của trường tại Việt Nam.

“Không có gì hiệu quả hơn phương thức giáo dục thông qua thực hành”, ông Antti Isoviita nói. Hiện tại, ở ngôi trường ông đang theo dạy cũng đang hợp tác với nhiều công ty, doanh nghiệp giúp sinh viên vừa học, vừa thực hành qua các dự án thực tế hàng tuần, hàng tháng và hàng năm. Vì vậy, nhiều sinh viên đã có cơ hội làm việc tại công ty ngay sau khi tốt nghiệp.

Cũng chính vì môi trường học tập có tính thực tế cao nên sĩ số sinh viên mỗi lớp tại đây luôn phải đảm bảo không quá nhiều để giáo viên có thể tiếp cận và giúp đỡ tới từng học viên.

Trước thực tế Phần Lan đang thiếu nguồn lực làm trong các lĩnh vực Kỹ thuật, Kinh tế, Công nghệ thông tin, ông Antti Isoviita cho biết, trường HAMK đang nỗ lực cung cấp chương trình học về các chuyên ngành này. Nhờ vậy, sau khi tốt nghiệp, sinh viên HAMK sẽ có nhiều cơ hội việc làm tại Phần Lan.

“HAMK là môi trường mang tính tương tác cao. Tại HAMK có thể học 5 chương trình cử nhân bằng tiếng Anh với thời gian đào tạo khác nhau. Ví dụ với chương trình Kỹ sư xây dựng sẽ kéo dài 4 năm với 240 tín chỉ; chương trình Kinh doanh quốc tế kéo dài 3,5 năm với 210 tín chỉ.

Hiện tại trường đang có hơn 100 đối tác trên thế giới. Nhờ vậy sinh viên sẽ có cơ hội học các chương trình kép liên kết với các trường đại học đối tác. Ngoài ra với số lượng 7400 sinh viên đến từ hơn 60 quốc gia khác nhau đã tạo ra môi trường học tập đa dạng văn hóa”.

Học sinh THPT đến tham dự hội thảo.

Một khác biệt của HAMK so với các trường đại học khác ở Phần Lan chính là sự đầu tư kỹ lưỡng về đội ngũ giáo viên. Đại học HAMK luôn chú trọng tuyển chọn những giáo viên ưu tú và có trình độ chuyên sâu về ngành để giảng dạy.

Tất cả các giáo viên tại đây đều phải nói được hai ngôn ngữ Phần Lan và tiếng Anh. Dù ít hay nhiều, những giáo viên tại đây đều có những hiểu biết nhất định về các chuyên ngành Kinh tế và Công nghiệp, Công nghệ cao, Kỹ thuật….

Hiện tại, mức học phí của trường là 8700 Eur/năm, đồng thời trường cũng cung cấp học bổng 45% cho các sinh viên quốc tế. Điều kiện để đạt được học bổng là sinh viên cần phải hoàn thành 55TC trên tổng số 60 TC/năm học. Điều này không quá khó khăn nên hầu hết sinh viên quốc tế đều nhận được học bổng 45%. Mức học phí cần chi trả vì thế chưa đến 5000 Eur.

Minh Quang (19 tuổi, sinh viên năm nhất tại HAMK) chia sẻ trải nghiệm sau quãng thời gian học tập tại Phần Lan: “Việc học tập tại Phần Lan rất chủ động. Hoạt động nhóm của mình chiếm khoảng 80% và làm việc cá nhân rất ít.

Tại Phần Lan, sinh viên có thể kiếm được các công việc làm bán thời gian. Sinh viên được phép làm không quá 25h/tuần. Trung bình mức lương trả cho công việc bán thời gian cho sinh viên là 10 Eur/giờ. Một tháng sinh viên có thể kiếm khoảng 1000 Eur từ những công việc bán thời gian này. Số tiền kiếm được có thể thoải mái chi trả tiền sinh hoạt hàng tháng cho sinh viên”.

Nói về cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp, ông Antti Isoviita cho biết, sau khi tốt nghiệp sinh viên sẽ được ở lại Phần Lan một năm để kiếm việc làm. Phần Lan khuyến khích sinh viên nước ngoài ở lại làm việc sau khi tốt nghiệp, đặc biệt là sinh viên Việt Nam.

“Ở Phần Lan, cộng đồng người Việt khá đông, làm việc rất chăm chỉ, chủ động và thông minh. Tại HAMK có nhiều sinh viên Việt Nam tốt nghiệp ở lại Phần Lan làm việc và khởi nghiệp”, ông Antti Isoviita nói.

Hiện tại, kỳ thi tuyển sinh của trường HAMK sẽ không thi tuyển chung với FINNIPS (Mạng lưới các Chương trình Quốc tế Phần Lan - Finnish Networks for International programmes) mà sẽ tổ chức dưới hình thức thi trực tuyến với hạn nộp đơn từ 1/10/2018 đến 30/4/2019 . Thí sinh có nhiều cơ hội trúng tuyển vì được phép tham gia kì thi 2 lần. Thông tin chi tiết mời Quý Phụ huynh và học sinh quan tâm liên hệ với: Công ty TNHH Trawise - Đại diện tuyển sinh chính thức tại Việt Nam của Đại học HAMK. 

Nằm ở tầng 3, tòa nhà CTSC, số 1 Bà Triệu, Hoàn Kiếm, Hà Nội, Trawise (studyinfinland.info) là đơn vị được thành lập bởi một nhóm các chuyên gia giàu kinh nghiệm về giáo dục Phần Lan và Việt Nam nhằm thúc đẩy các hoạt động trao đổi giáo dục giữa hai nước và kiến tạo một hệ sinh thái du học hoàn chỉnh, kết nối học sinh - nhà trường - doanh nghiệp.

Trường Giang

Giáo dục "bốn chấm không": Phần Lan chú trọng dạy thủ công

Ở Phần Lan, ít nhất những điều cơ bản về đan và khoan điện đều quen thuộc với mọi người. Điều này là nhờ một thế kỷ rưỡi của giáo dục thủ công trong trường học.

Theo đó, tại Công văn số 11866 ngày 25/10 của Văn phòng Trung ương Đảng thông báo ý kiến của Bộ Chính trị đồng ý bà Nguyễn Thị Tuyến, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội, thôi tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Thành ủy và thôi giữ chức Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội nhiệm kỳ 2020-2025; chỉ định giữ chức Bí thư Đảng đoàn Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nhiệm kỳ 2022-2027 và giới thiệu bầu giữ chức Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam.

Quyết định số 1638 ngày 30/10 của Bộ Chính trị điều động, chỉ định bà Nguyễn Thị Tuyến giữ chức Bí thư Đảng đoàn Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nhiệm kỳ 2022-2027.

Cũng trong chiều nay, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Hội khóa XIII để kiện toàn nhân sự Ban Chấp hành, Đoàn Chủ tịch và Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nhiệm kỳ 2022-2027.

Kết quả, bà Nguyễn Thị Tuyến, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng đoàn Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam được bầu bổ sung vào Ban Chấp hành, Đoàn Chủ tịch và giữ chức Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nhiệm kỳ 2022-2027.

Bà Nguyễn Thị Tuyến sinh năm 1971, quê xã Đồng Lạc, huyện Chương Mỹ, Hà Nội. Bà có trình độ Tiến sĩ Xây dựng Đảng, Cử nhân Luật; Cao cấp lý luận chính trị.

Bà Nguyễn Thị Tuyến là Ủy viên Trung ương Đảng khóa XI (dự khuyết), XIII; Đại biểu Quốc hội khóa XII.

Trong quá trình công tác tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Tuyến từng đảm nhiệm các chức vụ: Bí thư Huyện đoàn Chương Mỹ, Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy Chương Mỹ, Phó Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội, Bí thư Huyện ủy Chương Mỹ, Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố, Trưởng ban Dân vận Thành ủy.

Ngày 12/10/2020, bà Nguyễn Thị Tuyến được bầu giữ chức Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội nhiệm kỳ 2020-2025, sau đó được phân công làm Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội.

Trước đó, bà Hà Thị Nga, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, được Bộ Chính trị điều động, chỉ định giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang nhiệm kỳ 2020-2025.