Theo ông Quân, một trong những mục tiêu, điểm mới của Đại học Quốc gia TP HCM trong năm 2024 là triển khai thí điểm một số môn học chung và công nhận tín chỉ cho học sinh THPT giỏi vượt trội theo phương thức kết hợp trực tuyến và trực tiếp.

Ông cho biếtnhiều đại học lớn trên thế giới đã triển khai mô hình này. Chẳng hạn, tại Đại học Thanh Hoa, Trung Quốc, các tài năng đặc biệt có thể theo học từ 13, 14 tuổi, đến 16-18 tuổi tốt nghiệp đại học, 20 tuổi tốt nghiệp tiến sĩ.

"Nhiệm vụ của Đại học Quốc gia TP HCM là đào tạo, bồi dưỡng nhân tài. Nếu chúng ta cứ đi theo mô hình tuyến tính thì không có đột phá", ông Quân nói.

Đi kèm đó là hình ảnh cánh tay X. từ trên xuống dưới chi chít những vết rạch mới tứa máu bên cạnh nhiều đường rạch cũ đã mờ sẹo. 

X. kể, cô bắt đầu rạch tay, chân từ cách đây 3 năm. Cô chia tay bạn trai cũng đã hơn một năm vì anh ấy không chịu nổi người tiêu cực như X. 

"Khi có sự cố nào đó, hay cảm xúc tồi tệ, mình lại rạch, thấy dễ chịu hơn", X. nói. 

Mấy tháng rồi, X. không phải dùng đến nó. Nhưng dịp Giáng sinh, cảm giác tồi tệ lại tràn về. X. một mình, không có lấy một người thân, bạn bè bên cạnh. Cô lại rạch... 

Không chỉ X., hàng loạt trạng thái của nhiều bạn trẻ chia sẻ về đêm Noel của mình. Với họ, những ngày lễ lại là thời điểm tệ hại nhất. 

Có những bạn như X, có em học sinh chỉ mới 16 tuổi vì em thấy mệt mỏi vì học tập, thấy không có gì vui, bị bạn bè bắt nạt. Hay có bạn bị body shaming (miệt thị về ngoại hình) đến mức ám ảnh. Có cô gái 25 tuổi đã là mẹ của hai đứa con mệt mỏi, chán nản với đủ áp lực.

Có người, đã chuẩn bị sẵn vài viên thuốc ngủ để uống rồi ngủ, để mai mở mắt ra là đã hết ngày lễ, sang ngày mới. 

Hay có bạn, cả đêm ngồi ở ban công uống uống rượu cho say khướt, nằm bẹp, nôn ói giữa ban công. Một chàng trai trẻ khác, chụp  hình đường phố vùn vụt, kể: "Tớ một mình chạy xe như điên hơn chục cây số! Giờ về, tu chai rượu ngủ đây!"

Một số bạn hỏi nhau: Có nên chọn thời điểm này để kết thúc? 

Tiếng "kêu cứu" của người trẻ

Những dịp lễ như Noel, ngày Tết, ngày Tình yêu... có thể là ngày vui với nhiều người nhưng ở trạng thái ngược lại, với không ít người, đây là những thời điểm khủng hoảng nhất. 

Họ là những người đã rất cô đơn, không có người thân bên cạnh, không nhận được sự chia sẻ, không tìm được giá trị bản thân với những cảm xúc tiêu cực, mệt mỏi. Và ngày lễ, cảm giác đó dường như càng lên cao hơn, hành vi hủy hoại bản thân tăng lên. 

Tình trạng trầm cảm ở người trẻ vẫn còn rất ít được chú ý, quan tâm. Phía sau những hình ảnh trên mạng xã hội hào nhoáng, lung linh, ăn ngon mặc đẹp, vui tươi, thành công... có thể là một con người đang cô đơn, cạn kiệt đến tận cùng. 

Phía sau những hào nhoáng, những góc khuất của mỗi người ít được để ý hơn. Nhiều người trẻ không tìm được chính mình, không tìm được sự chia sẻ, phải đối diện với rất nhiều áp lực. 

Đã rất nhiều người trẻ được nhận diện trẻ đẹp, thành công, là thần tượng của bao nhiêu người. Cho đến khi mọi người không khỏi sốc khi họ chọn kết liễu đời mình. 

Cái chết của nữ ca sĩ thần tượng Sulli vào cuối năm 2019 đã từng "đánh thức" vấn đề này. Và thực tế, xung quanh ta, không ít người trẻ, cũng chọn kết liễu đời mình... 

Vậy nhưng, kể cả khi một người có những biểu hiện như vậy, nhiều người xung quanh có khi chính là bố mẹ, anh chị em, bạn bè... vẫn cho là vẽ chuyện, vớ vẩn, có gì mà phải buồn, sướng quá phát bệnh. Tình trạng, cảm xúc của họ không được thừa nhận, quan tâm nên tình trạng càng xấu hơn. 

Trong cuốn sách "Có một cơn đau mang tên trầm cảm", tác giả, PGS.TS Nguyễn Thị Phương Hoa, nguyên Giám đốc Trung tâm Ứng dụng và Thực nghiệm Tâm lý học, Viện Tâm lý học Việt Nam nhấn mạnh khi con em chúng ta nói rằng chúng có vấn đề, nghĩa là chúng đang thật sự đau khổ.

Hoặc chúng không nói ra được mà đóng kín cửa, khóa trái mình bên trong phòng, khóc lóc, lên án, đòi tự vẫn... thì chẳng phải chúng "làm màu", mà là chúng đang kêu cứu. 

Một bác sĩ tâm lý tại TPHCM chia sẻ, một khuynh hướng rất rõ ràng trong nhiều năm gần đây là tình trạng trầm cảm ở vị thành niên. Họ làm đau bản thân, có ý định tự sát hoặc tự sát thật sự khi không có khả năng ứng phó, hóa giải những khó khăn mà mình phải đối mặt.

Vấn đề sức khỏe tâm thần, trầm cảm ở người trẻ thật sự rất cần được quan tâm.

Người trẻ Trung Quốc viết di chúc sớm để sống sâu sắc hơn

Một nữ sinh viên năm nhất đại học ở Thượng Hải, Trung Quốc vừa viết di chúc, quyết định để lại toàn bộ tài sản của mình cho một người bạn sau khi cô qua đời.

Từ trái qua: Nguyễn Kiên Anh, Hồ Anh Tùng và Hán Vĩnh Bình. Ảnh: NVCC

Anh Tùng cho biết “Nhóm em tận dụng kỳ nghỉ hè để thực hiện mô hình này. Kết hợp chuyên ngành cả 3 đang học, mỗi bạn bắt đầu lên nội dung chi tiết từng phần từ cuối tháng 6/2021. Kiên Anh phụ trách tìm hiểu cơ chế gấp duỗi gân cơ ngón tay, Bình nghiên cứu cách thức kết nối cánh tay nhận diện hình ảnh bằng mã hoá code. Còn em tập trung tìm hiểu chi tiết cơ khí, cách lắp ráp kết hợp các bộ phận trên cánh tay”.

Mô hình thực hiện dựa trên tham khảo những bản vẽ có trước để phát triển thêm. Từ đó nhóm điều chỉnh các thông số kỹ thuật phù hợp, viết thuật toán để điều khiển cánh tay robot qua nhận dạng hình ảnh.

“Do chi phí còn hạn hẹp nên nhóm chưa có cơ hội sử dụng những linh kiện hiện đại. Thay vào đó, từ những vật liệu đơn giản cùng sự hỗ trợ trang thiết bị của một số bạn bè, chúng em bắt tay vào lắp ráp. Đầu tiên là làm bản mô phỏng từ nhựa trước để nắm được kết cấu, cách thức hoạt động. Sau đó mới bắt đầu điều chỉnh về thông số bản vẽ kỹ thuật từng chi tiết cụ thể để gửi in 3D”, Tùng chia sẻ.

Cánh tay robot nhận diện hình ảnh bằng AI do 3 sinh viên chế tạo

Trong quá trình thực hiện, không ít lần thất bại nhưng cả ba kiên trì cùng nhau xử lý, khắc phục. Về bản vẽ ban đầu không khớp với bộ điều khiển nên Tùng đã thiết kế lại các chi tiết. Cùng đó Kiên Anh sẽ tính toán độ dài, độ chùng của dây cơ khi co duỗi sao cho chuẩn nhất.

Phụ trách viết chương trình phần mềm nhận diện và truyền tải thông tin, Bình cho biết “Vì chưa có nhiều kinh nghiệm nên em có tham khảo về nhận diện ảnh bàn tay. Tuy nhiên, em thấy thuật toán chỉ dừng gập mở ngón tay và tác dụng chỉ giúp đếm khi con người giơ tay số mấy. Vậy nên em đã thêm 1 số phân đoạn lệnh để có chuyển động cho bàn tay như gập các góc khác nhau giúp bàn tay cử động linh hoạt hơn”.

Bên cạnh đó, mô - đun bluetooth ban đầu sử dụng cho cánh tay độ trễ cao nên Bình đã tham khảo nghiên cứu viết thêm nhiều mô - đun khác giúp giải quyết vấn đề truyền tải thông tin không dây.

Sẽ tiếp tục cải tiến

Sau 1 tháng, nhóm đã lắp ráp thành công mô hình đầu tiên của cánh tay robot điều khiển bằng nhận dạng hình ảnh AI, thực hiện được một số hoạt động như co duỗi, độ co của các ngón tay.

“Các bộ phận liên kết nhau dựa trên nguyên lý hoạt động của 2 sợi dây mô phỏng gân cơ gấp duỗi ngón kết hợp cùng mô-tơ để thực hiện động tác. Sau khi nhận dạng ảnh, máy tính sẽ truyền tín hiệu tới mô-tơ thông qua kết nối bluetooth. Sau đó phần động cơ sẽ hoạt động kéo theo chuyển động các sợi dây cơ và từ đó các ngón tay sẽ chuyển động và mô phỏng lại đúng như hình ảnh nhận được”.

Tùng cho biết, hiện nay có khá nhiều ý tưởng và dự án về cánh tay robot điều khiển bằng sóng não hoặc cảm biến vào bàn tay, bắp tay. Mô hình nhóm em thực hiện hướng tới mô phỏng hoạt động của một cánh tay, sử dụng trong nhiều lĩnh vực. Do chưa đủ bộ phận để kết nối vào hỗ trợ bệnh nhân cụt chi nên nhóm đang hướng đến phát triển để ứng dụng được trong phẫu thuật từ xa thông qua điều khiển nhận dạng bằng hình ảnh.

Theo nhó, cánh tay robot có thể trở thành “trợ thủ” đắc lực cho hệ thống y tế điều khiển từ xa. Thực hiện phẫu thuật trực tuyến bằng cánh tay robot qua chỉ đạo của y bác sĩ tuyến đầu. Việc chuyển tải hình ảnh đáp ứng được tốc độ nhanh và chuẩn xác về kỹ thuật.

Bình cho hay em đang hoàn thành phiên bản cánh tay ra lệnh bằng giọng nói và tiếp tục nghiên cứu việc dùng sóng não điều khiển trong thời gian tới.

Nhận thấy những tồn tại, ba nam sinh vẫn ấp ủ mong muốn cải tiến, hoàn thiện chi tiết hơn nữa. Về mặt hình thức, nhóm mong muốn tìm kiếm một loại vật liệu có độ bền cơ học, chống hao mòn cao. Cùng đó, bộ phận mô-tơ điều khiển cần cải tiến về tốc độ xử lý và độ chính xác cao hơn. Ngoài ra, phần quan trọng nhất cần tìm hiểu sâu là phần mềm và điều chỉnh về mặt thông số cơ khí.

Theo Kiên Anh, phần hoạt động phức tạp của cánh tay còn liên quan đến cách thức điều chỉnh của mạch gân ngón tay. Phải tìm hiểu rõ cơ chế cử động thì mới phát triển phần mềm nhận diện cao hơn, giúp cánh tay thực hiện các động tác khó, co duỗi linh hoạt.

Nhóm nghiên cứu cũng chia sẻ rằng đây mới chỉ là mô hình cánh tay robot thử nghiệm nhỏ và hy vọng có điều kiện tiếp tục nghiên cứu sâu, tối ưu hoá để nâng cao tính ứng dụng.

Ngọc Linh

Điều đặc biệt ở 'cánh tay robot' đạt giải quốc tế của học trò Bắc Ninh

Sáng chế "Cánh tay robot cho người khuyết tật" của Phạm Đức Linh và Nguyễn Đức An (lớp 11A4, Trường THPT Hàn Thuyên, Bắc Ninh) là dự án duy nhất của học sinh Việt Nam giành giải chính thức ở cuộc thi Khoa học kỹ thuật quốc tế 2021.