Hai việc nên làm của giáo dục Việt Nam

Farnetwork – ví dụ điển hình của phương thức mã độc dịch vụ

Các chuyên gia của công ty an ninh mạng quốc tế Group-IB đã theo dõi hoạt động của tổ chức tội phạm mạng Farnetwork và thu được những thông tin hết sức đáng chú ý về xu hướng sử dụng các mã độc dịch vụ của giới tội phạm mạng thời gian gần đây. 

Thông tin cho thấy, trong 4 năm qua, Farnetwork có liên quan đến ít nhất 5 chương trình mã độc khác nhau, hoạt động trên mô hình “mã độc dịch vụ” (Ransomware-as-a-Service/RaaS), tức là thuê ngoài nhiều chức năng và giai đoạn của một cuộc tấn công mã độc điển hình, chỉ trao một phần nhỏ tiền chuộc cho các nhà thiết kế mã độc ban đầu.

Với phương thức này, nhà phát triển phần mềm sẽ cung cấp mã độc hoàn chỉnh cho tin tặc, sau đó tin tặc sẽ tùy chỉnh theo nhu cầu riêng của mình và sử dụng nó trong các cuộc tấn công mạng.

Nhà phân tích mối đe dọa an ninh mạng của Group-IB Nikolay Kichatov cho biết, Farnetwork bắt đầu tham gia hoạt động tội phạm mạng vào năm 2019. Trong thời gian này, Farnetwork đã tham gia vào một số dự án liên quan đến các mã độc Jsworm, Nefilim, Karma và Nemty, bao gồm cả việc phát triển và quản lý chúng.

Farnetwork có nhiều tên gọi khác, bao gồm Farnetworkit, Farnetworkl, Jingo, Jsworm, Piparkuka và Razvrat. Vào năm 2022, Farnetwork bắt đầu phát triển và phân phối mã độc Nokoyawa.

Cùng lúc đó, tin tặc đã tung ra dịch vụ botnet (mạng máy tính ma) của riêng chúng với cùng tên Farnetwork để cung cấp cho các khách hàng quyền truy cập vào hệ thống mạng của các tổ chức bị xâm nhập.

Kể từ đầu năm 2023, Farnetwork đã tuyển dụng hàng loạt ứng viên tham gia phát tán mã độc Nokoyawa, yêu cầu họ sử dụng thông tin đăng nhập bị đánh cắp để nâng cấp đặc quyền và phát tán mã độc mã hóa dữ liệu của nạn nhân.

Bằng cách phát tán mã độc thông qua các chiến dịch lừa đảo và quảng cáo, thông tin đánh cắp sẽ được tin tặc bán trên thị trường ngầm, nơi các tin tặc khác có thể mua được quyền truy cập ban đầu vào các địa chỉ được nhắm trước.

Theo công bố của các chuyên gia Group-IB, trong mô hình RaaS của Farnetwork, thông thường các tin tặc trực tiếp thực hiện các cuộc tấn công mạng sẽ nhận được 65% số tiền thu được, chủ sở hữu botnet - 20% và nhà phát triển mã độc - 15%.

Kể từ tháng 10/2023, mã độc Nokoyawa đã ngừng hoạt động, nhưng Group-IB tin rằng Farnetwork sẽ lại xuất hiện dưới một cái tên khác và với chương trình RaaS mới.

Sự hình thành của “hệ sinh thái mã độc” cực kỳ nguy hiểm

Trên thực tế, botnet Farnetwork nêu trên chỉ đóng vai trò là nhà môi giới truy cập ban đầu (IAB). Mô hình này cho phép ngay cả các tin tặc thiếu kinh nghiệm cũng có thể sử dụng quyền truy cập đã được cấp để dễ dàng xâm nhập vào hệ thống mạng của các tổ chức nhắm đến, gia tăng hiệu quả và tốc độ lây lan của mã độc.

Điều này đang thay đổi bản chất của hoạt động tội phạm mạng. Thực tế là các tổ chức tội phạm mạng đang có xu hướng thu gọn cơ cấu và tạo ra mạng lưới các đối tác chuyên môn khiến chúng trở nên ít bộc lộ hơn trước các hoạt động triệt phá của cơ quan thực thi pháp luật.

Điều đó tạo ra một thị trường gồm các nhóm nhỏ hơn, thậm chí cả các nhà thầu riêng lẻ, có thể phát triển các bộ công cụ chuyên sâu để nâng cao hiệu quả của cuộc tấn công bằng mã độc, tương tự như cách một chuyên gia về bẻ khóa két sắt góp phần giúp một vụ cướp ngân hàng thành công.

Như vậy, thay vì thực hiện một cuộc tấn công từ đầu đến cuối, tin tặc có thể nhắm mục tiêu vào nạn nhân cụ thể và sau đó thuê một loạt nhà thầu để thực hiện chuỗi nhiệm vụ liên quan (thiết kế, phát tán, điều khiển mã độc và khai thác dữ liệu, thương lượng với nạn nhân, chuyển tiền…). Mỗi nhiệm vụ này đều yêu cầu các kỹ năng chuyên biệt. 

Xu hướng này đang tạo ra một “hệ sinh thái mã độc” vô cùng nguy hiểm và có khả năng thích ứng cực kỳ cao trong bối cảnh các cơ quan chức năng đang ráo riết áp dụng các biện pháp ngày càng cứng rắn để chống lại tội phạm mạng.

(theo SIW)

Ngày 'Thứ Hai đen tối' ở Đức: Mã độc làm gián đoạn dịch vụ công ở 70 địa phương

Lý do 5G thu hút đông đảo người dùng

Viettel Telecom triển khai 5G với quan điểm triển khai một mạng 5G cho mọi người, khách hàng không cần phải đổi SIM, hay mua gói cước mà chỉ cần có thiết bị hỗ trợ 5G là có thể trải nghiệm ngay mạng 5G Viettel. 

Tính năng “do nothing” (không phải làm gì cả) này được xác định là lý do đầu tiên khiến người dùng nhanh chóng tìm hiểu, dùng thử hoặc quyết định mua gói cước 5G để sử dụng. Đây cũng là chiến lược mà Viettel tin rằng sẽ giúp doanh nghiệp đạt mục tiêu mỗi người dân sẽ có 1 kết nối siêu tốc độ, tương tự như đã làm để phổ cập dịch vụ di động, hay smartphone mà Viettel đã đạt được trước đây. 

Viettel Telecom cho biết, mặc dù không bắt buộc phải hoà mạng gói cước, nhưng hệ thống đã ghi nhận có hàng trăm nghìn lượt đăng ký gói 5G chỉ trong vòng 2 tuần qua. Phần lớn khách hàng chuyển đổi sang sử dụng gói 5G để trải nghiệm tốc độ vượt trội và hưởng các ưu đãi đặc biệt từ Viettel. Đồng thời, trong trường hợp khách hàng di chuyển tới khu vực chỉ có sóng 4G thì vẫn hoàn toàn có thể sử dụng dịch vụ bình thường.

Hiện tại, Viettel cung cấp 11 gói trả trước, 8 gói trả sau 5G được thiết kế với chi phí chỉ tương đương gói 4G, nhưng dung lượng gấp 2 kèm theo miễn phí kho nội dung cao cấp. Với mạng 5G, lần đầu tiên Viettel cung cấp những gói dung lượng lớn lên tới 50GB/ngày, cho phép khách hàng truy cập Internet di động gần như “không giới hạn”. Chính vì vậy chỉ sau thời gian ngắn cung cấp, nhiều khách hàng có máy 4G cũng đã nhanh chóng nhận ra ưu điểm này và đăng ký gói cước để sử dụng. Các gói cước được người dùng lựa chọn nhiều nhất là các gói Trả trước: 5G135, 5G150, 5G160; Trả sau: N200, N250, N300. 

Nhằm giúp khách hàng tiếp cận với các gói cước 5G dễ dàng hơn, Viettel cũng ra mắt cổng đăng ký dịch vụ 5G Hub Viettel (http://hub.vietteltelecom.vn). Tại đây, khách hàng được tư vấn gói cước 5G phù hợp, đi kèm nhiều chính sách giảm giá và tặng tháng sử dụng cho các dịch vụ đi kèm. 

Bước tiến quan trọng của ngành viễn thông Việt Nam

5G là công nghệ mới, được triển khai diện rộng trên thế giới từ năm 2020-2021. Thời gian đầu cung cấp, các nhà mạng trên thế giới đều ưu tiên triển khai 5G tại các khu vực có đời sống xã hội phát triển, tập trung khách hàng sở hữu máy 5G và có nhu cầu truy cập Internet nhiều. 

Ghi nhận tại các nước tiên phong trong việc triển khai 5G như Anh, Mỹ, Nhật, Hàn Quốc… cho thấy, các nhà mạng tại đây cũng tập trung phủ sóng 5G tại thành thị, sau đó lan dần ra các vùng nông thôn. Số trạm 5G triển khai năm đầu tiên chỉ bằng 20% đến 50% số trạm 4G. Sau 5 năm triển khai, đến nay vùng phủ mạng 5G hiện mới tương đương 60-80% so với 4G. 

Tại Anh, thời điểm 5G mới ra mắt năm 2019, nhà mạng EE chỉ phủ sóng tại 16 thành phố, trong đó có 4 thành phố thủ phủ đầu tiên được phủ 5G là London, Cardiff, Edinburgh, Belfast Birmingham và Manchester. Khi mới khai trương, 1500 trạm đầu tiên mà EE nâng cấp lên 5G chỉ chiếm 25% tổng dữ liệu trên toàn mạng, nhưng chỉ phủ sóng 15% dân số của Vương quốc Anh.

Tại Việt Nam, Viettel là nhà mạng đầu tiên vừa triển khai 5G cũng đã phủ sóng tại thủ phủ của 63 tỉnh/thành phố - những nơi sẽ ứng dụng 5G nhiều như cơ quan hành chính, khu du lịch, bệnh viện, cảng biển, sân bay, trường đại học với số trạm tương đương 18% mạng 4G ở thời điểm khai trương (6.500 trạm 5G so với 36.000 trạm 4G). 

5G sử dụng băng tần cao hơn 4G (5G dùng 2.6Ghz, 4G dùng 1.8GHz), suy hao trên tần số 2.6Ghz lớn hơn suy hao trên tần số 1.8Ghz nên 5G có vùng phủ hẹp hơn so với 4G từ 15 - 20%. 

Đó là nguyên nhân khiến vùng phủ 5G thời gian đầu khai trương chưa được rộng, nhưng việc tiên phong cung cấp mạng 5G thương mại vẫn được đánh giá là bước tiến quan trọng trong công nghệ viễn thông tại Việt Nam. 

Thời gian tới, khi hạ tầng được mở rộng và tối ưu hóa, trải nghiệm 5G sẽ ngày càng ổn định hơn. Việc triển khai 5G không chỉ phục vụ người dùng cá nhân mà còn mở ra tiềm năng phát triển các dịch vụ thời gian thực, hứa hẹn tạo ra nhiều ứng dụng đột phá trong tương lai.

Phương Dung

Dưới đây là 10 quy tắc vàng giúp trẻ tránh bị xâm hại tình dục.

1. Nói về các bộ phận cơ thể từ sớm

Cha mẹ nên gọi đúng tên các bộ phận cơ thể và cung cấp cho con kiến thức về các bộ phận này từ sớm. Ít nhất, bạn cần giúp trẻ nhận biết được tên của các bộ phận. Có rất nhiều trẻ gọi âm đạo của mình là "cô bé” hay " hay “bím” của con. Con có thể sử dụng những từ này thoải mái để nếu có tình huống xấu xảy ra. 

Nói về các bộ phận cơ thể từ sớm

2. Dạy trẻ rằng một số bộ phận cơ thể là "bất khả xâm phạm"

Nói với trẻ rằng có những bộ phận cơ thể gọi là vùng riêng tư vì không ai được phép nhìn thấy. Giải thích với chúng rằng chỉ có bố mẹ mới được nhìn thấy con không mặc quần áo, còn những người khác chỉ được gặp con sau khi con đã mặc đồ. Bác sĩ có thể nhìn thấy con không mặc đồ là vì bác sĩ đang khám cho con và lúc đó có bố mẹ bên cạnh.

3. Dạy trẻ về "giới hạn cơ thể"

Dạy trẻ rằng bất kỳ tình huống nào, không ai được chạm vào vùng kín của trẻ và không ai có thể ra lệnh cho con chạm vào vùng kín của người khác. Cha mẹ rất hay quên vế thứ hai. Những kẻ lạm dụng tình dục thường yêu cầu trẻ tự chạm vào vùng kín của trẻ hoặc người khác.

4. Cho con hiểu giấu giếm bí mật về cơ thể là không tốt

Hầu hết những kẻ xâm hại sẽ dặn trẻ con rằng không được kể cho ai về hành vi đồi bại đó. Chúng có thể dỗ ngọt rằng "Chú thích chơi với con nhưng con mà kể ra thì người ta không cho cô/ chú đến", hoặc chúng có thể đe dọa trẻ "Đây là bí mật của riêng chúng ta. Nếu con kể cho người khác nghe, chú sẽ nói là con đòi làm như vậy, thế nào con cũng bị phạt".

Cha mẹ nên bảo con rằng dù ai có nói gì đi chăng nữa thì giấu giếm những bí mật là không tốt. Khi có ai muốn con làm thế, phải nói ngay với bố mẹ.

Không ai được chụp ảnh vùng cơ thể riêng tư của con

5. Không ai được chụp ảnh vùng cơ thể riêng tư của con

Bố mẹ hay bỏ qua vấn đề này. Có nhiều kẻ bệnh hoạn thích chụp ảnh, trao đổi ảnh khỏa thân trên mạng. Nên tốt nhất là dặn trẻ rằng không ai được chụp ảnh những vùng nhạy cảm.

6. Dạy con cách thoát khỏi tình huống đáng sợ hoặc không thoải mái

Một số trẻ thấy không thoải mái khi phải nói "không", đặc biệt với người lớn. Cha mẹ dạy con rằng con có quyền yêu cầu người khác tránh xa, nếu con cảm thấy có gì bất ổn. Nếu có ai đó muốn nhìn hoặc động chạm vào vùng nhạy cảm, thì con nói rằng con đang buồn đi vệ sinh.

Con có quyền yêu cầu người khác tránh xa nếu cảm thấy có gì bất ổn

7. Dạy trẻ “mật mã riêng” để chỉ những tình huống không an toàn hoặc muốn bố mẹ đón

Khi trẻ lớn hơn, cha mẹ có thể thống nhất với trẻ một từ riêng để ám chỉ những trường hợp cần trợ giúp. Mất mã riêng này có thể được dùng ở nhà khi có nhiều khách, hoặc trẻ đi chơi cùng lớp hay ngủ lại nhà bạn.

8. Nói với con rằng chúng sẽ không bao giờ gặp rắc rối khi nói với bạn bí mật cơ thể

Trẻ con không nói bất cứ điều gì vì chúng nghĩ chúng cũng sẽ gặp rắc rối. Kẻ ấu dâm thường lợi dụng tâm lý này. Nói với con rằng bất kể điều gì xảy ra, khi chúng nói với bạn bất cứ điều gì liên quan đến cơ thể, chúng sẽ "Không bao giờ" gặp rắc rối.

9. Dạy con hiểu đúng về các hành vi động chạm

Nhiều cha mẹ hoặc sách nói về những “động chạm lành mạnh” và “động chạm không lành mạnh”. Thuật ngữ trên dễ gây nhầm lẫn vì tất cả những hành vi động chạm không gây khó chịu hoặc tổn thương về thể xác. Cha mẹ nên dùng từ “động chạm lén lút” để mô tả chính xác hơn về hành vi đồi bại của kẻ lạm dụng tình dục.

10. Bảo với con rằng tất cả những quy tắc trên áp dụng với tất cả mọi người, kể cả người quen và cả những đứa trẻ khác

Quy tắc này vô cùng quan trọng. Dạy con rằng bố mẹ có thể chạm vào những vùng nhạy cảm vì bố mẹ tắm hoặc bôi thuốc, bôi kem cho con nhưng người khác thì không được phép kể cả cô dì chú bác, dù con con quý mến họ hay nghĩ học đang muốn giúp đỡ con.

Trà Mi

5 điều cần dạy con tránh bị xâm hại trong thang máy

 - Thời gian gần đây, những vụ xâm hại trong thang máy ngày càng diễn ra công khai và nguy hiểm. Để bảo vệ sự an toàn cho con trẻ, cha mẹ cần dạy con những điều sau.

Kinh tế số dần khẳng định vai trò quan trọng

Những năm gần đây, tỷ trọng của kinh tế số trong cơ cấu tổng thu nhập tính đến năm 2023 chiếm 19,76% GRDP thành phố. Có được kết quả này đến từ việc thành phố đã đầu tư mạnh vào xây dựng, phát triển cơ sở hạ tầng nhằm thu hút doanh nghiệp trong và ngoài khu vực.

Hiện tại, thành phố có 3 khu công nghệ thông tin tập trung (Khu công viên phần mềm Đà Nẵng; Khu công nghệ thông tin Đà Nẵng và FPT Comple) đã được khai thác và 1 dự án đang trong giai đoạn hoàn tất thủ tục đưa vào hoạt động (Khu công viên phần mềm số 2).  

Ngoài ra, một số dự án từ bên ngoài bên ngoài không do vốn đầu tư thành phố như tòa nhà phần mềm và công nghệ cao của Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội (Viettel); Khu công nghệ thông tin Da Nang Bay của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) đang trợ lực cho hạ tầng sẵn có của thành phố và góp phần đa dạng không gian cho hoạt động phát triển các lĩnh vực công nghệ thông tin, chuyển đổi số.

Về doanh nghiệp và nhân lực công nghệ số, thành phố có hơn 2,3 doanh nghiệp công nghệ số/1.000 người dân; tổng nhân lực công nghệ thông tin tính đến cuối năm 2023 khoảng 50.000 người, chiếm 7,7% trong tổng lực lượng lao động toàn thành phố. Đặc biệt, các doanh nghiệp công nghệ số trên địa bàn đã có sản phẩm bao phủ hầu hết tại các tỉnh, thành phố toàn quốc, một số đã phát triển ra nước ngoài.

Về hợp tác kinh doanh, xuất khẩu sản phẩm điện tử, sản phẩm số, sản phẩm công nghệ, thị trường Nhật Bản và Mỹ vẫn là thị trường quan trọng nhất khi đều chiếm 36% lượng đơn hàng, các nước liên minh châu Âu - EU chiếm 16%, các nước châu Á khác như Trung Quốc, Singapore, Đài Loan (Trung Quốc)... chiếm 12%.

Nỗ lực để đưa kinh tế số tới năm 2030 chiếm 30% GRDP

Thành phố Đà Nẵng đặt mục tiêu tới năm 2030 kinh tế số sẽ đóng góp ít nhất 30% vào GRDP, cơ bản hoàn thành xây dựng đô thị thông minh, có khả năng kết nối chặt chẽ với mạng lưới đô thị thông minh trong nước và khu vực Đông Nam Á.

Năm 2024, thành phố đặt mục tiêu đưa kinh tế số chiếm 22% GRDP toàn ngành. Để thực hiện được mục tiêu đó, trước hết cần phải giải quyết bài toán về chính sách, phương thức hỗ trợ. Sở Thông tin và Truyền thông đã tổ chức lấy ý kiến, tổng hợp các đề xuất tham mưu tiếp tục điều chỉnh, nâng cấp hệ thống chính sách, tạo điều kiện phát triển kinh tế số.

Thành phố sẽ tiếp tục đầu tư tập trung vào các dự án và sáng kiến đã, đang được triển khai để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số toàn diện, mang lại hiệu quả cao, trong đó ưu tiên việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến, sử dụng dữ liệu số phục vụ chỉ đạo và điều hành, phát triển kinh tế số, thực hiện các chỉ tiêu về xã hội số, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, tiếp cận khoa học công nghệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ số.

Thành phố đã nỗ lực trong quá trình nâng cao nhận thức, khuyến khích người dân sử dụng các dịch vụ số. Ngày 2-5-2024, UBND thành phố đã ban hành văn bản số 2238/UBND-STTTT về việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Tổ công nghệ số Cộng đồng và đề án Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06) trong triển khai chuyển đổi số tại địa phương năm 2024 với quan điểm “chuyển đổi số phải lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể phục vụ”.

Văn bản này ngoài việc nâng cao trách nhiệm, nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ thực hiện tuyên truyền, hướng dẫn người dân, doanh nghiệp chuyển đổi số còn góp phần thúc đẩy kinh tế số phát triển.

Trong quá trình phát triển kinh tế số, việc bảo đảm ninh mạng, an toàn thông tin cho các hoạt động cũng được thành phố chú trọng.

Từ sự chuẩn bị kỹ lưỡng về chính sách, hạ tầng, nguồn lực, an ninh mạng, có thể thấy thành phố đang hướng đến những mục tiêu lớn hơn, kỳ vọng phát triển kinh tế số bền vững.

Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Trần Ngọc Thạch cho biết, phát triển kinh tế số là xu thế tất yếu và là động lực quan trọng để Đà Nẵng thực hiện mục tiêu trở thành thành phố thông minh, hiện đại.

Với sự quyết tâm của chính quyền, sự nỗ lực của các doanh nghiệp và sự tham gia tích cực của người dân, Đà Nẵng hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu phát triển kinh tế số bứt phá trong năm 2024.

TheoChiến Thắng(Báo Đà Nẵng)

Hiện trường vụ việc. Ảnh: Caraota.xyz

Nhân chứng Raul Morote kể lại, vụ việc xảy ra lúc chiều 19/7 (giờ địa phương) trên đại lộ Maguel Cano, khi nhiều người dân có mặt bên ngoài vỉa hè nhà hàng của anh để ăn bữa phụ. “Chiếc xe di chuyển ngoằn ngoèo và quét mọi thứ trên đường nó chạy qua”, anh Morote kể lại.

Cơ quan cảnh sát thành phố Marbella, Tây Ban Nha trong một thông cáo cùng ngày cho biết, họ đã bắt giữ tài xế chiếc ‘xe điên’ ngay tại hiện trường gây án, đồng thời bác bỏ hành động trên của tên này mang tính chất khủng bố.

Video: RT/Twitter

Tuấn Trần

Video xe điên lao vào đám đông ở Trung Quốc, nhiều người thương vong

Chính quyền thành phố Đại Liên, Trung Quốc đã tổ chức họp báo về vụ ô tô đâm vào đám đông khiến ít nhất 4 người thiệt mạng và 3 người khác bị thương.